İbrahim Cehdî Efendi

18. Yüzyıl divan şairlerinden (D. 1771, Diyarbekir - Ö. 1808, Diyarbekir). Şiirlerinde Cehdî mahlasını (takma ad) kullanan İbrahim Efendi, Diyarbekir Müftüsü Seyyid Kasım Efendi’nin torunu Süleyman Efendi’nin oğlu, şair ve devlet adamı Said Paşa’nın dedesidir. Servet-i Fünun dönemi şair ve yazarlarından Süleyman Nazif (1870-1927) de onun soyundan gelmektedir.

İbrahim Efendi, babasından ve döneminin tanınmış ilim adamlarından dersler ala­rak geniş bir bilgiye sahip oldu. Arap ve Acem edebiyatlarına da vakıftı. Değişik kişilerin ve bu arada Muş sancağı ümerâsından (emirler, beyler, seyyidler, şerifler; yüksek rütbeli zabitler) Alâeddin Paşazadelerin divan efendiliğini yaptı. Süleyman Nazif’in verdiği evrakta 1808 (H. 1223) tarihinde Diyarbekir’de öldüğü anlaşılmaktadır.

Torunlarından Süleyman Nazif, Servet-i Fünûn dergisinde ilk şiirlerini İbrahim Cehdi takma adı ile yayımlamıştı. Ailesinden birçok fikir ve sanat adamları yetişmiştir. Şiirlerinden örnekler, Saadettin N. Ergun’un “Türk Şairleri” adlı çalışmasında da yer almıştır.  “Mecmua-i Eş’ar” adlı eseri kayıptır.

KAYNAK: İbrahim Alaeddin Gövsa / Türk Meşhurları (1946), Şevket Beysanoğlu / Diyarbakırlı Fikir ve Sanat Adamları (2. Basım 1996), İhsan Işık / Diyarbakır Ansiklopedisi (2013) – Geçmişten Günümüze Diyarbakırlı İlim Adamları Yazarlar ve Sanatçılar (2014) - Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (C. 12, 2015).