Mervânîler döneminde Âmid (Diyarbekir)
kalesini 28 yıl, sadece dilediği miktarda yıllık vergi ödemek ve hutbeleri
hükümdar adına okutmak suretiyle, bağımsız bir şekilde yöneten hükümdardır. Tam:
Ebû Tahir Yusuf bin Dimne'dir.
984 - 1085 tarihleri arasında
Diyarbekir merkezinden başka Meyyâfârıkin (Silvan), Erzen (Garzan), Mardin,
Siirt, Hısn-ı Keyfa (Hasankeyf). Koçhisar (Kızıltepe), Maden Gölcük, Atak,
Ergani, Çermik, Savur, Cizre, Ahlat ve Bitlis kentleriyle bu yörelerde bulunan
birtakım kasaba ve kaleleri de kapsayan Mervânî Beyliği'nin kurucusudur. Bâd
öldükten sonra (ölümü 991), sırasıyla Mervanoğlu Ebû Ali, Ebû Mansur,
Nasruddevle Ahmet hükümdar oldular.
İbn-i Dimne ve sonraki
hükümdarların dönemlerindeki olaylar hakkında, Beysanoğlu'nun kaynakça
belirtilen eserlerinde geniş bilgi bulunmaktadır.
KAYNAKÇA:
"Mervanîler" ma_(İslam Ansiklopedisi, c. 7, s. 780 - 781), Şevket
Beysanoğlu / Kısaltılmış Diyarbakır Tarihi ve Abideleri (İstanbul 1963, s. 48 -
49) - Diyarbakır’da Gömülü Meşhur Adamlar (1985, s. 34-39).
