Türkkaya Ataöv

Siyaset bilimci. 1932, Gelibolu / Çanakkale doğumlu. İlk adını Atatürk dönemi İçişleri Bakanı Şükrü Kaya, kendi adıyla kafiyeli olsun diye, Türk-kaya koydu. İstanbul Robert Kolejini bitirdikten (1951) sonra Syracuse Üniversitesinde Uluslararası İlişkiler ve New York Üniversitesinde ekonomi öğrenimi gördü. Doktorasını Syracuse Üniversitesinde verdi (ABD, 1959). Yurda döndükten sonra Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesinde görev aldı, doçent, profesör olarak fakültesinin Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalındaki görevini sürdürdü.

Sonraki yıllarda da yurtdışında Syracuse, Harvard, John Hopkins, Nehru üniversitelerinde dersler verdi. Yüzden fazla uluslararası konferansa tebliğleriyle katıldı. 1970-72 yıllarında Sovyet Bilimler Akademisi kadrosunda çalıştı. BM Her Türlü Irk Ayrımına Karşı Uluslararası Örgüt (1976), Nükleer Savaşa Karşı Uluslararası Bilimciler Grubu, Terörizme Karşı Uluslararası Komitesi adlı uluslararası kuruluşların yönetici ve üyeleri arasında bulundu. Irkçılık, terörizm, nükleer savaş, Filistin insan hakları ve savaş tutsakları konularında da çalıştı. Onu resimle ilgili olmak üzere, kitaplarının çoğu yurtdışında yayımlandı. Resimle de ilgilenerek resim sergileri açtı.

Türkkaya Ataöv’ün 1948 yılından itibaren çeşitli uluslararası sorunları irdelediği makalelerini yayımladığı yurtiçi ve dışındaki gazete ve dergilerden başlıcaları: Gazeteler: Cumhuriyet, Milliyet, Vatan, Politika, Demokrat, Güneş, Barış, Halkçı, Yeni Ulus, Dünya, Yeni Asır, The T. Daily News, The Statesman (Bombay), Journal de Genevre (Cenevre), Nation (Nairobi). Dergiler: AÜ  Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, TBMM Dergisi, The Turkish Yearbank of International Relations, Sanat Çevresi, Ankara Sanat, Sanat, Yön, Sosyal Adalet, Devrim, Öğretmen Dünyası, Briefiny, Bilim ve Sanat, The Middle East International, The Economist, Medunarodna Politika (Belgrat), Internationale Politik, Tendenzen (Münih), Democratic World (Yeni Delhi), Crescent, Art and Poetry Today, Proche Orient et Tiers-Monde (Paris), Prisma (Havana), Lumea (Bükreş). Yaklaşık yerli-yabancı doksan yedi dergi ve gazeteye yazdı. Yazdıkları yirmi dile çevrildi.

Dünyada Türk-Ermeni ilişkileri üzerine en fazla yayını olan yazar olarak tanındı. İki Paris davası, dört Avrupa Parlamentosu ile otuz üç Birleşmiş Milletler oturumuna konunun uzmanı olarak katıldı. 11 Eylül: Terörle Savaş mı Bahane mi adlı kitabında 11 Eylül’ü ve ABD’yi eleştirel bir gözle inceledi. BM çerçevesinde birçok önemli görev üstlenen Prof. Ataöv‘e uluslararası çalışmalarından verilen on altı madalya ve ödül arasında, Birleşmiş Milletler Özel Barış Ödülü, Bophuthatswana Üniversitesi Afrika Uzmanlığı, (Eski Federal) Yugoslavya Aytın Çelenk, İtalyan Şövalyeliği, 3 Balkan ülkesinden Azınlıklar Uzmanlığı, Filistin Şeref Madalyası, Rus Bilimler Akademisi, Küba Felix Elmuza ödülleri vardır.

BAŞLICA ESERLERİ:

Sovyetler Birliği Devlet İdaresi (1961), Amerikan Belgeleriyle Amerikan Emperyalizminin Doğuşu (1968), Afrika’ da Ulusal Kurtuluş Mücadeleleri (1975), Nazım Hikmet’in Hasreti (1976), Eşref Üren (1980), A. Brief Glance at the Armenian Question (1984), Siyonizm ve Irkçılık, Kudüs ve Devletler Hukuku, Bilimsel Araştırma El Kitabı, İkinci Cihan Savaşı, Turkish Foreign Policy; 1939-1945, Silahsızlanmanın Gereği, Amerika NATO ve Türkiye, Ermeni Sorunu: Bibliyografya, Turkish Painting, Pictura Turka (Bükreş), L’Utilization des Caux Palestiniennes et la Droit International (Quebec), The Independent Personality of the Palestinias Through Their Arts (Londra), Zionism and Racism (New York), The Case of South Africa (Londra), The Andonian “Documents”, Attiributed to Talat Paşa, Area Forgeries, A “Statement” Wrongly Attiributed to Mustafa Kemal Atatürk, Muzaffer Akyol (A. Mengüç, A. Kazancıgil, T. S. Halman, İ. Tunalı ile birlikte, 2002), Nazım Hikmet’in Hasreti (2002), 11 Eylül: Terörle Savaş mı Bahane mi? (2004).

Eserleri  bazıları bir-iki forma, bazıları yedi yüz sayfa olmak üzere  akademik yayınlarıyla birlikte yüz yirmi beşten fazladır.

HAKKINDA: Mücellidoğlu Ali Çankaya / Yeni Mülkiye Tarihi ve Mülkiyeliler (c. II, 1968), Yurt Ansiklopedisi (c. I, 1982), Turhan Günay / Türkkaya Ataöv - Ayhan Şimşek / 50 Yılda 125 Kitaba İmza Koymuş Bir Bilim Adamı: Türkkaya Ataöv - Anıl Çeçen / Geleceğin Gündemine Işık  Yekta Güngör Özden / Gerçek ve Güçlü Bir Atatürkçü (Cumhuriyet Kitap, 18.7.2002), Radikal Kitap (10.9.2004).