Gazeteci-yazar
(D. 9 Aralık 1942, İstanbul – Ö. 17 Ocak 2013, İstanbul). Galatasaray Lisesi ve
İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi İngiliz Filolojisi Bölümü mezunu. Medyanın
birçok kolunda çalıştı. Özellikle zor ve
tehlikeli şartlarda yaptığı röportajlarıyla dünyadaki sayılı gazeteciler
arasında yer aldı. Gazeteciliğe 1964 yılında Milliyet
gazetesinde başladı, fıkra ve röportaj yazarlığı yaptı. Gazetesinin Brüksel
(1972), Moskova (1984) bürolarını yönetti, gazetesinin Avrupa editörü oldu. Bir
süre de Sabah gazetesinde köşe yazarlığı yaptı. 17
Ocak 2013 tarihinden İstanbul’da hayatını kaybetti.
Kıbrıs barış harekâtı, AET ile ilişkiler, Türk Silahlı Kuvvetleri, 12 Eylül ihtilali üzerine yazdığı kitapların yanı sıra 1985’ten itibaren TRT’de başlayan ve sonraları Show TV de devam eden “32. Gün” programının hazırlayıcısı ve sunucusu olarak tanındı. Son olarak Kanal D’de haber bültenlerini sunuyordu.
1979’da
Avrupa’da yılın gazetecisi seçilen Mehmet Ali Birand, Türkiye Gazeteciler
Sendikası’nın çeşitli ödüllerini, Sedat Simavi Vakfı 1984 Kitle Haberleşme Dalı
Ödülünü, Türkiye’yi Tanıtma Vakfının 1985 Tanıtma Ödülünü kazandı.
ESERLERİ:
30
Sıcak Gün (1974 Kıbrıs barış harekâtını
anlatır. İngilizce ve Yunancaya da çevrildi, 1974), Bir Pazar Hikâyesi (Türkiye-AT
İlişkileri, 1978), Diyet (1974-80 arası Kıbrıs sorunu gelişmeleri,
1979), 12 Eylül Saat: 04. 00 (12 Eylül askerî müdahalesinin ayrıntılı
hikâyesi, 1984; 12 Eylül - Türkiye’nin Miladı adıyla, Hikmet Bila - Rıdvan Akar
ile, 1999), Türkiye’nin Ortak Pazar Macerası (1959-84 arası Türkiye-AET
İlişkileri, 1985), Emret Komutanım (Türk Silahlı Kuvvetleri hakkında,
Milliyet’te tefrikası durdurulmuştu, 1986), Apo ve PKK (1992), 12 Mart
İhtilali’nin Gölgesinde Demokrasi (Can
Dündar ile birlikte, 1994), 10
Yılın Perde Arkası 32. Gün (1995), Türkiye’nin Gümrük Birliği Macerası (1996), Demirkırat - Bir Demokrasinin Doğuşu (Can Dündar- Bülent Çaplı ile, 1999), Türkiye’nin
Avrupa Macerası / 1959-1999 (2000), 12 Eylül: Türkiye’nin Miladı (1999), 12 Mart: İhtilalin Pençesinde Demokrasi (2000), The Özal / Bir
Davanın Öyküsü (Soner Yalçın’la birlikte,
2001), Türkiye’nin Büyük Avrupa Kavgası (2005), Emret Komutanım, 30 Sıcak Gün, Diyet:
Türkiye ve Kıbrıs Üzerine Uluslararası Pazarlıklar 1974-1980, Son Darbe: 28
Şubat.
KAYNAKÇA: Cemal A. Kalyoncu / Derin Gazeteciler (2002), İhsan Işık
/ Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları
Ansiklopedisi (2007) - Encyclopedia of Turkey’s Fomous People (2013), Türkiye Yazarlar Birliği / Türkiye Kültür Sanat
Yıllığı (2014).