Lüzûmi

19. Yüzyıl divan şairlerinden, hukukçu (D. 1843, Diyarbekir - Ö. 6 Mayıs 1893). Asıl adı Ahmed olup, şiirde "Lüzûmî" mahlasını kullandı. Kaftanağasızâde'lerden Süleyman Ağa'nın oğludur. Tahsilini tamamladıktan sonra 1863 sene­sinde devlet hizmetine girdi. İlkin Siirt sancağı tapu kalemi kitabetinde vazife aldı. Bir kaç memuriyet değiştirdikten sonra 1880 yılında Silvan kazası mal müdürlüğüne tayin olundu. Bir yıl sonra Diyarbakır mahkemesi ceza dairesi aza mülâzimliğine nakledildi. Aynı sene Silvan kazası a'şar memurluğuna atandı. 1888'de de ayni yerde muhasebe memurluğuna getirildi. Bu vazifede iken 6 Mayıs 1893 tarihinde vefat etti. Bu soydan gelenler, günümüzde "Kaftan" soyadını taşımaktadırlar.

Lüzûmî'nin mürettep divanı vardır. Kendi elyazması olan tek nüsha İstanbul'da Millet Kütüphanesi'nde (Ali Emirî kısmı, Manzum âsâr No. 384) dir. 216 sayfa tutarında olan bu dîvanda şairimizin Farsça gazelleri de mevcuttur. Bundan başka "Yusuf ve Zelîha" isimli farsça manzum bir yazma eseri daha vardır. Örnek verdiğimiz parçalar yukarda bahsi geçen dîvandan alınmıştır.

KAYNAK: Şevket Beysanoğlu / “Said Paşa” (Diyarbakırlı Fikir ve Sanat Adamları (c. 2, 2. bas. 1997, s. 15), İhsan Işık / Diyarbakır Ansiklopedisi (2013) – Geçmişten Günümüze Diyarbakırlı İlim Adamları Yazarlar ve Sanatçılar (2014) - Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (C. 12, 2015).