Lüzûmi

Divan Şairi, Hukukçu

Doğum
Ölüm
06 Mayıs, 1893
-
Diğer İsimler
Ahmed (asıl adı)

19. Yüzyıl divan şairlerinden, hukukçu (D. 1843, Diyarbekir - Ö. 6 Mayıs 1893). Asıl adı Ahmed olup, şiirde "Lüzûmî" mahlasını kullandı. Kaftanağasızâde'lerden Süleyman Ağa'nın oğludur. Tahsilini tamamladıktan sonra 1863 sene­sinde devlet hizmetine girdi. İlkin Siirt sancağı tapu kalemi kitabetinde vazife aldı. Bir kaç memuriyet değiştirdikten sonra 1880 yılında Silvan kazası mal müdürlüğüne tayin olundu. Bir yıl sonra Diyarbakır mahkemesi ceza dairesi aza mülâzimliğine nakledildi. Aynı sene Silvan kazası a'şar memurluğuna atandı. 1888'de de ayni yerde muhasebe memurluğuna getirildi. Bu vazifede iken 6 Mayıs 1893 tarihinde vefat etti. Bu soydan gelenler, günümüzde "Kaftan" soyadını taşımaktadırlar.

Lüzûmî'nin mürettep divanı vardır. Kendi elyazması olan tek nüsha İstanbul'da Millet Kütüphanesi'nde (Ali Emirî kısmı, Manzum âsâr No. 384) dir. 216 sayfa tutarında olan bu dîvanda şairimizin Farsça gazelleri de mevcuttur. Bundan başka "Yusuf ve Zelîha" isimli farsça manzum bir yazma eseri daha vardır. Örnek verdiğimiz parçalar yukarda bahsi geçen dîvandan alınmıştır.

KAYNAK: Şevket Beysanoğlu / “Said Paşa” (Diyarbakırlı Fikir ve Sanat Adamları (c. 2, 2. bas. 1997, s. 15), İhsan Işık / Diyarbakır Ansiklopedisi (2013) – Geçmişten Günümüze Diyarbakırlı İlim Adamları Yazarlar ve Sanatçılar (2014) - Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (C. 12, 2015).

LÜZUMÎ'NİN GAZELLERİNDEN ÖRNEK BÖLÜMLER

1

Dolmuş şerâb-ı nâz ile peymânedir gözün.

Dünyâyı bihod etmede meyhânedir gözün.

 

Germ-âfjinây-ı nazra iken gayr ile müdâm

Sormakda hâl-i zârımı bigânedir gözün

 

Fettân ü hûn-fesân ü füsûnkârdır deyü

Hep mecma'-i miyânede efsânedir gözün

 

Mürg çîderi dilim etmiş esir ü sayd

Şahin mi, şâhbâz mı cânâ nedir gözün

 

Sermest ü bîhod etse LÜZÛMÎ de nola

Dolmuş şerâb-i nâz ile peymânedir gözün

 

2

Verir seylâb-i tûfândan haber dünyâya gözyaşım

Sanurlar rişte-i misâl-i ömr-i Nûh'dur yaşım

 

Benem ol reh-neverd-i kûh-i pîçâpîç-i matlab kim

Hayâl-i vuslat-i dildârdır bu yolda yoldaşım

 

Dilimdir merkez-i aşkında dâim sâbitât âsâ

Eğerçi hayretinle devreder gerdûn gibi başım

 

Cebinim levhasında aşk resmin eylemiş tersim

Lüzûmî sun'ile timsâlimi çekdikde nakkâşım.

 

KAYNAK: Şevket Beysanoğlu / “Said Paşa” (DFSA (c. 2, 2. bas. 1997, s. 15).

İLGİLİ BİYOGRAFİLER

Devamını Gör