Şair, yazar ve çevirmen,
psikiyatri uzmanı (D. 1946, İstanbul – Ö 27 Ağustos 2008, Kocaeli). İstanbul
Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden mezun oldu ve aynı fakültede psikiyatri
ihtisasını yaptı. Ayrıca ABD’de eğitim gördü. Yurda dönüşünde İstanbul Bakırköy
Akıl ve Sinir Hastalıkları Hastanesi’ne Klinik şefi olarak atandı. Adlî Tıp
Kurumu İhtisas Kurulu Başkanlığı yaptı. Galatasaray Üniversitesi Hukuku
Fakültesi Adlî Psikoloji Dalına öğretim üyesi olarak akademik görevini
sürdürürken tıp dergilerinde ilmî yazılar yazdı.
Aynı zamanda psikiyatr olan Dinçmen,
bu alanda edindiği deneyim ve bilgileri edebiyata aktardı. Hekimliği yanı sıra
edebiyat alnında da ismini duyurmayı başaran Doç. Dr. Kriton Dinçmen, mesleki
eserleriyle birlikte edebiyatın birçok dalında ürün vermiştir. Çoğu Yunancadan
olmak üzere, on kadar eseri Türkçeye kazandırdı. Kriton Dinçmen, 27 Ağustos
2008 günü tedavi gördüğü Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi’nde vefat
etti. Bedenini anatomi çalışmaları için Cerrahpaşa Üniversitesine bağışladı.
“Kriton Dinçmen ruhu gösteren bir aynayı kodlayıp kitap yapmış.
Muhteşem!
Ve yapmış gene yapacağını… Şifreleri masanın üzerine bırakıyor, bize
oda oda aratıyor. Her sayfada bir kod ve karşılık notası.
İnsanların ruh problemi olur da, ruhların insani problemi olmaz mı?
Ruh doktoru bir insan mı yoksa insan doktoru bir ruh mu?” (Murat
Birsel)
“Dinçmen sevginin bir ütopya olmadığını, ancak, çok pahalı ve duyulması
güç bir duygu olduğunu düşünüyor; ve ekliyor; ama, insan olmak ucuz birşey
değil ki...” (Tanju İzbek)
“Bir adalı Kriton Dinçmen. Ötkülerinde de ada insanını yaşatıyor;
acılarıyla, sevinçleriyle, beklentileriyle ve en önemlisi dostluklarıyla. Ünlü
bir psikiyatrist olan Dinçmen, yalnızca öykülerinde anlatmıyor adayı; pek çok
bilimsel kitabında da bir şekilde Heybeli Ada'yı anmadan geçmiyor. Sait Faik
adı Burgaz Ada için ne ifade ediyorsa, Kriton Dinçmen de Heybeli Ada için aynı
anlamı taşıyor.” (Doğan Hızlan)
“Bir sanatçı olarak Dr. Kriton Dinçmen'in hekimliğinden kaynaklanan
geniş yelpazeli bir birikimi var. Bu birikime gözlemcilik ve düşgücü de
katılıca, sanat yapıtının doğumu için gerekli üçlü tamamlanmış oluyor.”
(Arka kapak)
ESERLERİ:
ÖYKÜ: Benimle
Son Defa Dans Eder misiniz? (1990), Symphonia Kakophonica (1992), Hiçlikle
Randevu (1993), Hüzünlü İntermezzo (1995), Hiçliğe Övgü (1998).
ŞİİR: İnsan
Dizeleri (1998), Ütopya’ ya Çağrı (2000).
ROMAN: Hiçlikte Randevu (tsz), Heybeli'de
Tanrı ve Adam (2003), Beethoven'li
Ölüm (2007), Hiçliğe Övgü (tsz)
DENEME: Hüzünlü İntermezzo (2000), Utopia'ya
Topos Ararken (2003), Psykhiatria ve
Mythos (2006).
ARAŞTIRMA: 600'lü Yıllardan 1461'e (2004).
ÇEVİRİ: Şehir
Düştü (Bizanslı Tarihçi Francis’ten, 1992), Romanos Diogenis: İstanbul’a
Yollar Açılırken (P. Karolidis’ten, 1993), Ölüler Bekler (roman,
Dido Sotiriyu’dan, 1995), Sapho’nun Şiirleri (1994), Aşilin Nişanlısı
(A. Zei’den, 1997), Deli (Cibran’dan, 1997), Haçlı Seferleri (H.A.
Nomiku’dan, 1997), Ankaralı Dört Hanım (C. Farrére’den, 1999), Övgüler
Olsun Sana (O. Elytis’ten, 1999), Lokantamızda Prens ve Prensesler Daima Taze ve Bol Masal Sosu İle
Sunulur (Lili Zografu’dan çeviri, 2000, öyküler),
Symphonia Kakophonica (tsz), Benzersiz Mevlâna (Yunancadan,
Panayatopulos’tan, 2000), Milena (J. Cerna’dan, 2000).
MESLEKİ ESERLERİ: Deskriptiv ve Dinamik Psikiyatri, Adli
Psikiyatri, Psikiyatri/Psikosomatik Tıp (2005),
KAYNAK: Vitrindekiler (Cumhuriyet Kitap, 22.10.1998), TBE Ansiklopedisi (2001), Türkiye Kültür ve Sanat 2009 Yıllığı (2009), idefix.com (16.7.2015).
