Yazar, yayıncı (D. 1871, İstanbul - Ö. 1922, İstanbul). Beşiktaş
Askeri Rüştiyesi (Askeri Ortaokul, 1890) ve Tıbbiye Mektebi (Tıp Fakültesi)
Eczacılık Bölümü (1893) mezunu. Bir süre Haydarpaşa ve Yıldız hastanelerinde
çalıştıktan sonra yazı ve yayın hayatına atılarak çeşitli dergilerde yazılar
yazmaya, kitaplar yayımlamaya başladı. 1902 yılında Musavver Terakki dergisinin
yayınları Rusya’nın tepkisini çektiğinden 1903’te Kudüs’e sürgün edildi. Burada
dört yıl kaldı, 1907’de Kahire’ye kaçtı. II. Meşrutiyet’in ilanı (1908) üzerine
İstanbul’a döndüğünde yüzbaşı rütbesiyle Sıhhiye-i Askeriye Tercüme ve
İstatistik Kısmına memur olarak atandı.
1912’de binbaşılığa terfi ederek Harbiye Nezareti Sıhhiye
Dairesinde ecza müfettişi olarak çalışmaya başladı. Bu dönemde Ceride-i
Tıbbiye-i Askeriye, Afiyet, Güzel Prenses, Hür Çocuk gibi çeşitli dergiler
çıkardı. Ahmet Midhat Efendi’nin yaptığı gibi neredeyse her konuda halka
yönelik telif ve çeviri kitaplar yayımladı. Kadınlar için ilk yıllık olan Nevsal-i
Nisvan’ı çıkardı. Telif ve çeviri yüzden fazla eseri vardır. İstanbul’da
Karacaahmet Mezarlığında toprağa verildi.
BAŞLICA ESERLERİ:
ARAŞTIRMA-İNCELEME: Muharrir Kadınlar (1892), Musavver
Fenni Eğlenceler (1. ve 2. Kısımlar 1892, 3. Kısım, 1894), Çocuklara
Mahsus Hikâye Cüzdanı (1896), Receb’in Nişanlısı (1898), Ahrar
mı, İttihat mı (1911), Gençlerde İstimna Bilyed (1912), Eczacılara
Mahsus Muhtıra (1913), Ayna ile Keşf-i İstikbal (1914), İdrar
Tahlili (1914), Kısır Kadınlar (1914), Kızları Nasıl Evlendirmeli
(1914), Musavver ve Mükemmel Kıyafetname (1914), Rehber-i
Muamelat-ı Zevciye (1914), Tılsım, Sihir, Büyü: Bizdeki Tesirat ve
Tatbikat (1914), Aza Seğirmesi (1915), Aile Aşçısı - 100 Türlü
Çorba Pişirmek Usülü (1919), Alman Kadınları (1919), Almanlar
Gibi Kuvvetli ve Uzun Boylu Nasıl Olmalı (1919), Almanya Tarihi
(1919), Baha ile Şefika (1919), Gözlerdeki Esara ve Göz Hıfzıssıhası (1919),
İngiliz Kadınları (1919), Kuvvet İlaçları (1919), Semirmek
Usulleri ve Zayflamak Çareleri (1919).
ÇEVİRİ: Sefiller (V. Hugo’dan, 1911), Monte Kristo
(A. Dumas Pere’den, 1911).
KAYNAK: H. Avan / Avanzade Mehmet Süleyman
(Aylık Ansiklopedi, c. 4, s. 1388, 1949), Mustafa Kutlu / Avanzade Mehmed
Süleyman (TDE Ansiklopedisi, c. 6, 1976-98), H. Bingöl / Kitabiyat Vadisinde
Unutulan Bir Halk Yazarımız: Ecz. Bnb. Avanzade Mehmed Süleyman (Tarih ve
Toplum, Nisan 1992), Erol Üyepazarcı / Korkmayınız Mr. Sherlock Holmes (s.
146-147-151,1997), TBE Ansiklopedisi (2001), İhsan Işık /
Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi
(2. bas., 2009).
