Kiki Abdi Paşa

Osmanlı devlet adamı (D. ?, Mardin - Ö. Temmuz 1788, Halep). Mardin’in Kiki aşiretinde yetiştiği için Kiki Abdi Paşa olarak ün yapmıştır. Devlet hizmetine kapıcıbaşı olarak girmiş, sonra sırasıyla mîrimîran (beylerbeyi) ve vezir (bakan) olmuş­tur. 1780’de Adana, 1781’de Vezirlik (Bakan) payesi ile Diyarbakır, iki yıl sonra Halep ve Rakka, 1785’te ikinci kez Diyarbakır, 1786’da Sivas ve aynı yılın Aralık ayında üçüncü kez olarak Diyarbakır Valiliği görevinde bulundu. 1787’de Mısır Valiliğine atandı; 1788’de ise bu görevden azledilerek (alınarak), Halep’e gönderildi ve aynı yılın Temmuz ayında orada öldü. Cena­zesi Diyarbakır’a getirilerek Mardin-Kapı dışındaki mezarlıkta toprağa verildi.

Ayni aileden olan Hüseyin Abdioğlu’nda bulunan ve “Diyarbekir Şe-r’iyye Sicilleri”nden çıkarıldığı anlaşılan on sayfalık tereke (miras) tespit tutanağına göre, Kiki Abdi Paşa’nın, bugünkü değerle yüz milyarı bulan bir servete sahip olduğu görülmektedir. 21 Eylül 1790 tarihli bu belgeden, terekenin bu iş için İstanbul’dan gönderilen Dergâh-ı Âli Kapıcıbaşısı ve padişahın silâşoru Zühtü İsmail Bey ile Diyarbekir voyvodası (komutanı) Dergâh-ı Âli kapıcıbaşılarından Şeyhzade İb­rahim Ağa tarafından kadı huzurunda saptandığı anlaşılmak­tadır.

HAKKINDA: Mehmet Süreyya / Sicilli Osmanî (c. 3, s. 411 Matbaa-i Amire, 1311), Türk Ansiklopedisi / ‘Abdi Paşa (Kiki)’ (c. 1, s. 30), Şevket Beysanoğlu / Diyarbakır’da Gömülü Meşhur Adamlar (Ankara 1985).