Romancı, siyaset adamı (D. 1902, İstanbul - Ö. 15 Temmuz
1977, İstanbul). Kadıköy Sultanîsi, İstanbul
Diş Hekimliği Okulu (1924) ve İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi (1930)
mezunu. Gazetecilik, çeşitli okullarda edebiyat öğretmenliği ve 1938
yılından itibaren avukatlık yaptı. Şanlıurfa’dan milletvekili (1954-60) ve
senatör (1961-66) seçilerek, TBMM’de bulundu. 1930 yılında
başladığı Galatasaray Lisesi Türkçe ve edebiyat öğretmenliği görevini 1957
yılına kadar sürdürdü. Beyin kanaması sonucu öldü, Zincirlikuyu Mezarlığına gömülüdür.
Mütareke yıllarında Tercüman-ı Hakikat gazetesinde
başladığı gazeteciliğini İleri gazetesinde sürdürdü. İkdam,
Cumhuriyet, İleri,
Akşam, Tasvir,
Yeni Sabah, Resimli Dünya, Hafta, Perşembe dergi ve gazetelerinde roman tefrikaları, gezi
notları ve röportajları yayımlandı. Yeni Sabah gazetesinde
“Pazar Musahabeleri” de yazdı. Öğrenim düzeyi düşük bir okuyucu
kitlesine yönelik aşk ve macera romanları ile popüler oldu. Romanlarının
konuları Makedonya, Romanya, Yemen ve Arabistan’a kadar uzanan bir mekânda
geçer. Millî duygular ve vatan sevgisini, buna bağlı olarak da Türk askerleri
ve yabancı kadınlar arasındaki aşkı işledi. Kitapları çok sayıda baskı yaptı,
çoğu filme alındı. Konusunu onun romanlarından alan yirmi beş civarında Türk
filmi çevrildi. Cumhuriyet dönemi yazarları arasında geniş kitlelere okuma
alışkanlığı kazandırmak ve Türkçeyi sevdirmek bakımından yararlı oldu.
“Onun
romanları aynı zamanda derin ve romantik aşklara sahne olan romanlardır. Yerli
olsun yabancı olsun, kadın tipleri de sevdikleri erkekler gibi yiğit, cesur ve
vatansever oldukları gibi, güzel, kültürlü, zarif, fedakâr, erkeğine yürekten
bağlı ateşli kadınlardır. Okuyucularının çoğunluğunu da genç kadınlarla genç
erkekler teşkil eder. Bu arada erotizmi ve cinselliği öne çıkardığı, gerçek
hayattan kopuk hayalî sahnelere biraz fazlaca yer verdiği, üslûbunu son derece
parlak ve çarpıcı diyaloglarla zenginleştirdiği de söylenmelidir. Kurallı ve
düz cümleden ziyâde devrik cümleden hoşlanan Esat Mahmut’un, her kesimden
okuyucunun kolayca, hiç sıkılmadan okuyup anlayabileceği işlek, canlı ve temiz
bir dili vardır. Konuşmanın doğallığını ve rahatlığını taşıyan üslûbu son
derece çekici ve sürükleyicidir. Bir romancı olarak onun Türkçenin ifade
gücüne gerçekten farklı bir çeşni ve lezzet kazandırdığını söylemek mümkündür.
Romanlarını çekici yapan, sevdiren de bilhassa taşıdıkları bu özelliklerdir.” (Mustafa Özbalcı)
ESERLERİ:
Vahşi Bir Kız Sevdim (1926), Aşkın Alevleri (1926), Çölde Bir
İstanbul Kızı (1926), Dağları Bekleyen Kız (1934), Allah’a
Ismarladık (1936), Ölünceye Kadar (1937), Son Gece (1938), Kadın
Severse (1939), İlk ve Son (1940), Kocamı Aldatacağım (1940),
Sokaktan Gelen Kadın (1945), Ankara Ekspresi (1946), Bir Kadın
Kayboldu (1948), Ömrümün Tek Gecesi (1949), Erikler Çiçek Açtı
(1952), Son Tren (1954), Kadın İsterse (1960).
HAKKINDA: Murat Uraz / Esat Mahmut Karakurt (1937),
TDE Ansiklopedisi (c. 5, 1982), Behçet Necatigil / Edebiyatımızda İsimler
Sözlüğü (1983), Olcay Önertoy / Cumhuriyet Dönemi Türk Roman ve Öyküsü (1984),
Giovanni Scognamillo / Türk Sinema Tarihi (c. 1, 1896-59; c. 2, 1960-86), Agâh
Özgüç / Geçmişten Günümüze Türk Sinemasında Edebiyat Uyarlamaları (Varlık,
sayı: 1060, Ocak 1996), Şaban Sağlık / Popüler Roman ve Estetik Roman
Kavramları Açısından Esat Mahmut Karakurt ile Ahmet Hamdi Tanpınar’ın Romanları
Üzerine Mukayeseli Bir Çalışma (yayımlanmamış doktora tezi, OMÜ Sosyal Bilimler
Enstitüsü, 1998), Mehmet Behçet Yazar / Edebiyatçılar Alemi - Edebiyatımızın
Unutulan Simaları (yay. haz. Mustafa Everdi, 1999), TBE Ansiklopedisi (2001),
A. Ömer Türkeş / Ankara Ekspresi (Virgül, sayı: 45, Kasım 2001), Eser Tutel /
Nur İçinde Yat Sen, Esat Hoca’m (Tarih ve Toplum dergisi, c. 34, sayı: 204,
Aralık 2002), Mustafa Özbalcı / Büyük Türk Klâsikleri (c. 14, 2002).