Siyaset adamı ve yönetici (D. 1873, Denizli - Ö. 1948, İstanbul). Tam adı Ahmet Mahzar Müfit Kansu. Kastamonulu Süleyman Müfit Bey’in oğludur. Edirne Rüştiyesi (Ortaokulu) ve İstanbul Mülkiye Mektebi (1891) mezunu. Edirne İdadisinde (Lisesinde) tarih ve matematik öğretmenliği yaptı. 1897’den sonra devlet hizmetinde idareci olarak görev alan Kansu, Havza, Çorlu, Çisriergene ve İskeçe kaymakamlığında,
1908’den sonra da Gümülcine, Lazistan, Mersin, İzmit ve Balıkesir mutasarrıflıklarında bulundu. İdareciliğinin yanı sıra siyasetle de ilgilenerek İttihad ve Terakki Cemiyetinin üyeleri arasında yer aldı. 1918’de Rus istilasından yeni kurtulan Bitlis’e vali olarak atandı. Heyeti Temsiliye üyeliğine seçildi. Heyet, Ankara’ya geldiği sırada İstanbul’da son Meclis-i Mebusan toplanıyordu. Kansu, Mustafa Kemal’in de isteğiyle İstanbul’a gitti. Felah-ı Vatan Grubunun çalışmalarına katıldı ve Meclise Hakkari Milletvekili olarak girdi. Heyet adına Vahdeddin ile görüşerek ona Anadolu’ya geçmesini teklif etti. İstanbul işgal edilip Meclisi Mebusan kapatılınca,
Kansu gemiyle Beyrut’a
geçti. Oradan Silifke yoluyla Ankara’ya geldiği zaman TBMM açılmıştı. İlk
TBMM’de Hakkari Milletvekili olarak görev aldı. Milletvekilliği dışında Elazığ
Valiliğine atandı. 1923 ve 1939 dönemlerinde Denizli Milletvekilliği, 1925’te
Doğu İstiklal Mahkemesinde başkanlık yaptı. 1939-46 yılları arasında Çoruh
Milletvekili olarak siyasi hayatını sürdürdü.
Millî
Mücadele döneminde ve Cumhuriyet yıllarında Mustafa Kemal’in yanında olan
Mazhar Müfit Kansu’nun 4 Mart 1948’den itibaren Son Telgraf gazetesinde
yayımladığı anıları ölümünden sonra, Erzurum’dan
Ölümüne Kadar Atatürk’le Beraber adıyla iki ciltlik halinde kitap (1966-68)
olarak basıldı.
HAKKINDA: Nail
Tan - Özdemir Tan / Gurur Kaynağımız Kastamonulular V (2005).