Kemalpaşazade Said

Devlet Adamı, Çevirmen, Yazar

Doğum
Diğer İsimler
Lastik Said Bey. Kemalpaşa Said.

Devlet adamı, Yazar ve Çevirmen (D. 1848, İstanbul – Ö. 1921, İstanbul). Yazın ve kışın lastik ayakkabı giydiği için “Lastik Said Bey” namıyla tanındı. Kaynaklarda adı Kemalpaşa Said olarak da geçmektedir. İlköğrenimini İstanbul’da tamamladı ve Arapça öğrendi. Babasının Tahran sefirliği sırasında Farsçayı, Berlin sefirliği sırasında ise Almancayı öğrendi.

1886’da Hariciye Nezareti’nde (Dışişleri Bakanlığı) çalışmaya başladı. 1875’te Matbuat Müdürlüğüne getirildi. Journale de Constantinople’daki Fransızca makaleleriyle Avrupa gazetelerinde Türkiye aleyhine yazılan yazılara sert cevaplar verdi.

Mekteb-i Mülkiye (Siyasal Bilgiler Fakültesi)’de usûl-i tesvid ve inşâ, kavaid-i Osmanî (kompozisyon ve Türkçe gramer) dersleri verdi. Mekteb-i Hukuk (Hukuk Fakültesi)’ta anayasa hukuku ve idare hukuku alanlarından profesör oldu. Bir ihbar üzerine Mülkiye profesörlüğünden uzaklaştırıldı. 1885’te terfi ederek Şura-yı Devlet (Danıştay) üyeliğine getirildi.

Yine bir ihbar üzerine 1899’da tutuklanıp Yemen’e sürgüne gönderildi. Dokuz yıllık bir sürgünden sonra II. Meşrutiyet’in ilânıyla (1908) İstanbul’a döndü ve Şûrâ-yı Devlet İkinci Reisliğine getirildi. 1914’te yaş sınırını doldurarak emekliye ayrıldı.

Emekliliğinden sonra Vakit gazetesinde makaleler ve hatıralarını yazdı.

 

ESERLERİ:

 

Telif: Âsâr-ı Saîd (1887), Galatât-ı Terceme (4 cilt, 1890), Sefirler ve Şehbenderler (2 Kısım, 1891), Ahmed Midhat Efendi Hazretlerine Arîzadır (1899), Teşhîr-i İzmihlâl (1910), Garâib-i Âdât-ı Akvâm (Milletlerin Garip Töreleri), Dârü’l-Kütüb, Teşebbüsât-ı Cürmiyye, Mehâkim (Mahkemeler), Usûl-i Mes’ûliyet-i Vükelâ, Vezâif-i Adliye-i Etıbbâ (Adlî Tabiplerin Görevleri), Usûl-i Maîşet/-i İnsan, Hukûk-ı Siyasiye-i Osmâniye, Kamûs-ı Saîd (Yarım kalmış Fransızca-Türkçe Sözlük), Hukuk-ı Düvel (Cebrail Gregor ile, 1883).

 

Çeviri: Fezâil-i Ahlâkiye ve Kemâlât-ı İlmiye (J. J. Rousseau’dan).

 

KAYNAKÇA: Bursalı Mehmed Tahir / Osmanlı Müellifleri II (1972), Mücellidoğlu Ali Çankaya / Yeni Mülkiye Tarihi ve Mülkiyeliler (c. II, 1968), İhsan Işık / Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi (2001, 2004) - Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2006, gen. 2. bas. 2007), İbnülemin Mahmud Kemal İnal / Son Asır Türk Şairleri (c. IV, 2002).

FOTO GALERİ

İLGİLİ BİYOGRAFİLER

Devamını Gör