Hukukçu, avukat, siyaset adamı,
Balıkesir milletvekillerinden (D. 1911, Balıkesir – Ö. 11 Mayıs 1994). İstanbul
Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ni bitirdikten (1934) sonra, bir bölümü Fethiye’de
olmak üzere dört yıl kadar sorgu hâkimliği yaptı. 1938'de hâkimliği bırakarak
avukatlığa ve siyasetle yakından ilgilenmeye başladı. 1945'te muhalefetin
partileşmeye başlaması üzerine Demokrat Parti (DP)'yi kurmaya hazırlananlarla
temasa geçti ve partinin Balıkesir çevresinde örgütlenmesi işini üzerine aldı.
1946 seçimlerinde milletvekili adayı olduysa da seçilemedi. Ancak siyasi
çalışmalarını sürdürdü.
Esat Budakoğlu, 1950’de (IX: Dönem) ve
sonra iki dönem daha (X. ve XI. Dönemler) Balıkesir’den milletvekili seçilerek
TBMM’ye girdi. Seçimden sonra, önce DP Grup Yönetim Kurulunda
görev aldı. Bir ara Grup Başkanvekili oldu. 1954 seçimlerinden sonra Meclis
Başkanvekili seçildi. Dördüncü Menderes Hükümetinde Tarım (1955-1957) ve Adalet
(1957-1960) Bakanlığı yaptı. Milletvekilliği görevi 27 Mayıs 1960 askeri
ihtilaline kadara devam etti. 27 Mayıs’tan kısa bir süre önce (3 Nisan 1960)
Adalet Bakanlığından ayrıldı. 27 Mayıs sonrasında tüm DP yöneticileri gibi
tutuklanıp, Yassıada’da Yüksek Adalet Divanı’nda yargılandı. 4 yıl 2 ay ağır
hapse mahkûm oldu (1961). Aftan yararlanarak salıverildi (1963). İstanbul’da
avukatlığa başladı. 1992’de Demokrat Parti’nin yeniden kurulma çalışmalarına
katıldı. 11 Mayıs 1994’te öldü. Evli ve bir çocuk babasıydı.
KAYNAK: Milliyet Büyük Larousse Sözlük
ve Ansiklopedisi (4. cilt 1986).