Tabip
ve şair (D. 3 Nisan 1865, İstanbul – Ö. 1936). Devlet Şurası üyelerinden Neşet
Bey’in oğludur. Tıbbiye İdadisini (Lisesini) ve Askeri Tıbbiyeyi (Tıp
Fakültesini) bitirdi. Göz hastalıkları alanında uzmanlaşmak için Fransa’ya
gönderildi. Paris Tıp Fakültesinden mezun oldu. Beş yıl çalışarak göz
hastalıkları uzmanı oldu, 1894’te yurda döndü ve Askeri Tıbbiyeye atandı.
Burada göz hastalıkları muallim muavini (şef yardımcısı), ardından da muallim
(şef) olarak çalıştı. Demirkapı’da bulunan Askeri Tıp Okulunda bir baraka
içinde, Paris’ten getirdiği tıbbi cihazlarla on beş yataklı bir göz kliniği
kurdu. Özellikle son sınıf öğrencilerinden yardımcılar edinerek onları eğitti.
Tıbbiyedeki asıl görevinden başka, Şişli Etfal Hastanesi ve Darülacezede fahri
olarak çalıştı. Bir dönem Saray hekimi oldu, rütbesi paşalığa yükseltildi.
Meşrutiyet’in ilânından sonra rütbeleri geri alınıp albaylığa indirildi. Millî
Talim ve Terbiye Cemiyetinin Başkanlığını yaptı.
Esad
Işık, İstanbul’un işgali sırasında Millî Kongre adını verdiği bir mücadele
teşkilâtı kurdu. Bu teşkilâtı haber alan İngilizler tarafından Malta’ya
sürüldü. Yurda döndükten sonra Haydarpaşa Tıp Fakültesinde göz hastalıkları
profesörü olarak çalıştı. 1933’te emekliye ayrıldı. Büyük kısmını Malta’da
sürgündeyken aruz ve hece vezniyle yazdığı şiirleri kitap hâline getirilemedi.
Esad Işık’ın Paris’te Fransız dilinde basılmış altı tıp kitabı vardır. Meslekî
makaleleri Servet-i Fünûn dergisinde yayımlandı. Şiirlerine örnekler, Şair
Tabipler adlı kitapta yer aldı.
KAYNAK: Veli Behçet Kurdoğlu / Şair Tabipler (1967),
Türk Ansiklopedisi (c. 19, 1943-1986), TDE Ansiklopedisi (c. 4, 1976), İbrahim
Alâeddin Gövsa / Türk Meşhurları Ansiklopedisi (1945), Nursel Canbay /
Ülkemizde Çağdaş Anlamdaki İlk Göz Kliniğinin Kurucusu (Hekim Forumu dergisi,
Eylül-Ekim 1990), TDOE-TDE Ansiklopedisi (c. 5, 2004).