Sosyolog,
siyaset bilimci, profesör, akademisyen, araştırmacı yazar. 1 Mayıs 1940,
Beşiktaş / İstanbul doğumlu. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi
(1966) mezunu. Aynı yıl girdiği Oklahoma
Üniversitesi’nde sosyoloji dalında lisans diploması aldı. Aynı üniversitede
sosyoloji ve sosyal psikoloji dallarında yüksek lisans (1972) yaptı. “Kalkınma
Çalışmaları” (Development Studies) tez çalışmasıyla New York Eyalet
Üniversitesi (Binghamton)’nde sosyoloji, siyaset bilimi ve ekonomi politik
dallarından oluşan disiplinler arası çalışmasıyla doktorasını tamamladı. Johns
Hopkins Üniversitesi’nin Washington DC’de bulunan yüksek lisans okulu School
for Advanced International Studies ve London School of Economics and Political
Science’ta konuk hocalık yaptı.
Türkiye’ye döndükten sonra önce Orta Doğu
Teknik Üniversitesi (ODTÜ)’de, ardından Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler
Fakültesi’nde öğretim üyeliği yaptı. 1979 yılında siyasal davranış bilimleri
dalında yaptığı çalışma ile doçent ve 1989 yılında sosyal bilimler alanındaki
sunumuyla profesör oldu. Yine Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler
Fakültesi’nde Siyasal Davranış Kürsüsü’nün başkanı oldu. Bir yandan, 1980-84
yıllarında Türkiye ve Ortadoğu Amme İdaresi Enstitüsü (TODAİE) Sevk ve İdare
Yüksek Okulu’nda, 1985-86 yıllarında ABD Johns Hopkins Üniversitesi
Uluslararası Çalışmalar Yüksek Okulu’nda konuk öğretim üyeliği yaptı.
İngiltere’deki London School of Economics’ta bir dönem ders verdi.
Doğu
Ergil, 1990-99 yılları arasında örgütlü suç ve uluslararası terörizm konularında
çalışan Europe 2000’de yönetim kurulu üyeliğinde bulundu. 1997-99 yılları
arasında Toplum Sorunlarını Araştırma Vakfı (TOSAV)’nın başkanlığını yaptı.
Avrupa Güvenliği ve İşbirliği Örgütü Uzmanlar Kurulu üyeliğini ve Toplum
Sorunlarını Araştırma Merkezi Başkanlığını yürüttü. Ankara Üniversitesi Siyasal
Bilgiler Fakültesi Siyasal Davranış Kürsüsü’nün başkanlığını sürdürdü.
Toplumsal örgütlenme, kurumlaşma, toplumsal değişme ve siyasal oluşumlar
konularında çok sayıda makalesi çeşitli dergilerde yer aldı. Türk Sosyal
Bilimler Derneği ile Siyasî Bilimler Türk Derneği üyesidir.
Türkiye
Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB)’nde başkan danışmanlığı da yapan Prof. Ergil,
bu kuruluş adına hazırladığı “Doğu Raporu”nu 3 Ağustos 1995 tarihinde
açıklandığında hakkında olumlu ve olumsuz çok sayıda yorum yapılarak ülke
genelinde yankılar buldu.
Prof.
Ergil, bu raporunda bölgedeki ekonomik sorunların ağırlığına ve genç nüfusun
yoğunluğuna dikkat çekerek, bu faktörlerin Kürt gençleri üzerinde ‘yabancılaşma
duygusu’ yarattığını söyledi.
Prof.
Dr. Ergil, ayrıca, ülkemizde eksikliği duyulan ve geçmişte üniversitelerde
okutulmayan demokrasi ve uzlaşma kültürü, yaratıcı sorun çözümü, çatışma
yönetimi ve liderlik konularında çalışan sivil toplum kuruluşlarının oluşumunda
bulundu, programlarını yönetti. Demokrasi ve barış çalışmaları nedeniyle
çeşitli uluslararası kuruluşlardan ödüller aldı. Güncel toplumsal ve siyasal
gelişmeler hakkındaki gözlem ve düşüncelerini, BBC’den El Cezire’ye uzanan
uluslararası ve ulusal TV kanallarında ve köşe yazarlığı yaptığı “Today’s
Zaman”da geniş bir izleyici kitlesiyle paylaştı. Türkçe ve yabancı dillerde
yayımlanmış yirmi beş kadar kitabı, birçok makalesi, değişik dillerde kitap
bölümleri ve alan araştırmaları vardır.
Prof.
Ergil, kanaat önderi ve Said Nurs’nin en ünlü öğrencisi M. Fethullah Gülen’le ABD’de
yaptığı uzun bir röportaj üzerine bina ettiği bir araştırmasını da “100
Soruda Fethullah Gülen ve Hareketi” (2010) adıyla yayımladı. Bu araştırmasında
Gülen hareketi hakkında kapsamlı bir bilgiler verdi.
Prof.
Ergil, şimdi FETÖ davasında yargılanan M. Fethullah Gülen’le ABD’de
yaptığı uzun bir röportaj üzerine bina ettiği bir araştırmasını da “100
Soruda Fethullah Gülen ve Hareketi” (2010) adıyla yayımladı. Bu araştırmasında
Gülen hareketi hakkında kapsamlı bir bilgiler verdi.
ESERLERİ:
Milli Mücadele’nin Sosyal Tarihi (1981),
Atatürkçü Toplum ve Siyaset Felsefesi
Açısından Laiklik Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar: 5 (1990), Körfez Bunalımı (1990), Toplum
ve İnsan (1994), Bir Ters Bir Düz
(1995), Kırık Aynada Kendini Arayan
Türkiye (1997), Siyasetini Arayan
Ülke (2000), Demokrasi ve Yurttaşlık
Kültürü (Arzu Yılmaz, Öykü Yalçın ve Zeynep Akıncı ile, 2006), Doğu Sorunu: Teşhisler Tespitler (2008),
Kürt Raporu - Güvenlik Politikalarından
Kimlik Siyasetine (Ömer Taşpınar ve Philip H. Gordon ile, 2009), Barışı Aramak, Kürtleri Anlamak, 100 Soruda
Fethullah Gülen ve Hareketi (2010).
İNGİLİZCE: Realities of Turkey (2008), The Social History of the
Turkish Liberation Movement, Secularism in Turkey, Turkey in Search of Herself.