Hükümdar (D. 1198 – Ö. 1282-83). Osmanlı Devleti’nin kurucusu olan
Osman Gazi’nin babası Ertuğrul Gazi hakkında bilinenlerinin çoğu geç dönemlere
ait eserlerde yer aldığı için hayatı hakkında çeşitli bilgiler vardır. Doğum
yeri ve yılı hakkındaki bilgiler kesin değildir. Nesebi kimi kaynaklarda Oğuz
Han’a hatta Nuh Peygambere dayandırılır.
Ertuğrul
Gazi’nin babası, Oğuzların Kayı boyunun beyi Gündüz Alp, Moğol baskılarında
kurtulmak için Anadolu’nun içlerine doğru göç etme kararı aldı. Göç sırasında
Gündüz Alp’in vefat etmesi üzerine boy’un başına oğlu Ertuğrul Gazi geçti.
Sivas yakınlarında konakladıklarında Moğol-Selçuklu savaşında Selçuklulara
yardım ederek savaşı kazanmalarında etkili oldu. Bunun üzerine Selçuklu Sultanı
Alaeddin Keykubat, Ertuğrul Gazi’ye iltifatta bulundu ve yerleşmeleri için
Ankara çevresini verdi (1230). Burada bir süre kalan Kayı boyu, yine Alaeddin
Keykubat’ın izniyle daha sonra batıya doğru hareket ederek Bizans sınırındaki
Söğüt ve Domaniç çevresine yerleşti. Ertuğrul Gazi, iyi ilişkiler içinde olduğu
çevredeki tecrübeli uç beylerinin de desteğiyle zaman zaman Bizans
sınırlarındaki bölgelere akınlar düzenledi. Böylece Kayı boyu, her geçen gün
güçlenerek büyüdü.
1279’da
hayli yaşlanan Ertuğrul Gazi, Bizans sınırına kadar gelen Selçuklu Sultanı
Gıyaseddin Keyhüsrev’e bağlılığını bildirdikten sonra boyun idaresini oğlu
Osman Bey’e bıraktı. Bundan kısa bir süre sonra da vefat etti. Osman,
Saruyatı Savcı ve Gündüz Alp adlı üç oğlu olmuştur. Türbesi, Bilecik-Söğüt yolu
üzerindedir.
“Kayı
aşiretine mensup olanlar ve özellikle Karakeçili aşireti, Ertuğrul Gazi'nin
ölümünden sonra onun türbesini mânevî bir ziyaret yeri haline getirmişler ve
yıllarca burayı ziyaret ederek şölenler tertiplemiş, cirit, güreş gibi millî
oyunlarla atalarını anmışlardır. Ertuğrul Gazi'nin türbesi bugün de aynı
şekilde ziyaret edilmekte ve Söğüt'te her yıl şenlikler düzenlenmektedir.”
(Fahamettin Başar)
HAKKINDA: İbrahim Alaeddin
Gövsa / Türk Meşhurları (1946), M. Fuat Köprülü / Osmanlı İmparatorluğu'nun Kuruluşu (1959), Faruk Sümer / Oğuzlar [Türkmenler] (1972), İbrahim Artuk / "Osmanlı
Beyliği'nin Kurucusu Osman Gazi'ye Ait Sikke", Türkiye'nin Sosyal ve Ekonomik Tarihi: 1071-1920 (1980), Ahmedî / İskendernâme (Yay. İsmail Ünver, 1983),
Büyük Larousse (c. 7, 1986), Ana Britannica (c. 8, s. 277, 1987), Fahamettin
Başar / “Ertuğrul Gazi” (TDV İslam Ansiklopedisi, c. 11, s. 314-315, 1995).
DİRİLİŞ ERTUĞRUL
DİZİSİ
Ertuğrul
Bey’in hayatı 2014 yılında “Diriliş: Ertuğrul” adlı diziye konu edildi. İlk
bölümü 10 Aralık 2014 tarihinde TRT 1 ekranlarında yayınlanan dizinin
yapımcılığını Tekden Film'in üstlendiği, senaryosunu Mehmet Bozdağ'ın yazdığı,
başrollerini Engin Altan Düzyatan,Esra Bilgiç, Kaan Taşaner, Didem Balçın,
Osman Soykut, Uğur Güneş, Hülya Darcan, Evrim Solmaz ve Mehmet Çevik'in
paylaştıkları televizyon dizisidir. İlk bölümün yayınlanmasının ardından
yayınlandığı günün AB grubu reyting sıralamasında 1. sırada yer aldı. Ayrıca
dizi 2015 yılının en iyi dizisi ödülünü aldı.
İslam
ülkeleri başta olmak üzere birçok ülkede de ilgi gören “Diriliş: Ertuğrul”
dizisi 2019 yılında da TRT ekranlarında gösterilmeye devam etti.
“Dizinin
ilk sezon hikayesi 13. yüzyılda Kayı Obası'nın Tapınak Şövalyeleri'ne karşı
olan mücadelelerini konu almaktadır. Dizinin ikinci sezon hikayesi ise 13.
yüzyılın ortalarında yine Kayı Obası'nın bu sefer Moğollar’a karşı olan
mücadelelerini konu almaktadır. Dizi için 6 ay kadar hazırlık yapıldı.
Oyuncuların tamamına at binicilik dersleri verilirken, erkek oyunculara bıçak
ve kılıç kullanma dersleri verildi.
“Moğollarla
zorlu bir mücadele veren Ertuğrul Bey, kutlu davasının peşinden gidebilmek için
kardeşlerinden ayrılmak zorunda kalmıştı. Ertuğrul Bey’e inanan Kayılar, bu
ayrılığın ardından yollara düştüler. Çetin geçen koşullarda Karacadağ
sınırlarına kadar ilerleyen Kayıları burada bambaşka bir dünya bekliyordu. Yeni
yurtları onlara farklı bir iklim, farklı topraklar ve farklı insanlar
sunacaktı. Ertuğrul Bey, kutlu davasına giden yolda daha güçlü ve daha acımasız
düşmanları olacağının farkındaydı. Peki, yeni düşmanlarını alt edebilmek için
kılıcının keskinliği yetecek miydi?
Ertuğrul
Bey artık başka bir dünyadaydı. Ve bu dünya da at koşturmak daha çok akıl,
cesaret ve sabır istiyordu. Karşısına daha güçlü ve daha acımasız olarak çıkan
Tapınakçılar, Ertuğrul Bey’i zafer için yeni yöntemler bulmaya zorlayacaktı.
Zira Tapınakçıların gizli eli olan Simon bir kılıç darbesiyle öldürülemeyecek
kadar zeki ve güçlüydü. Üstelik Simon yalnız da olmayacaktı. Ertuğrul Bey,
Simon’a destek olan Müslümanları öğrendiğinde ne yapacaktı? Ertuğrul Bey,
kılıçların sustuğu, akıl oyunlarının konuştuğu bir cehennemin içindeydi. Peki,
aklı onu bu cehennemin ateşinden koruyabilecek miydi?
Karacadağ
etekleri birçok Türkmen Obasına yurt olmuştu. Fakat aslen Tatar olan Çavdaroğlu
Obası, aralarında en güçlü olanlarıydı. Bu güçlerini ise başarısızlığa
tahammülü olmayan ve obayı demir yumrukla yöneten Candar Bey’den alıyorlardı.
İktidarını yıllarca koruyan Candar Bey, en büyük imtihanını evlatlarıyla
verecekti. Candar Bey’in büyük oğlu Ural’ın ihtirası obanın kaderini
belirleyecekti. Çavdaroğlu ve Kayı Obası arasında yaşanacak gerilimi Candar
Bey’in hamleleri durdurabilecek miydi? Ertuğrul Bey, Çavdaroğlu Obasından hiç
beklemediği teklifler ve tehditler alacaktı. Peki, Kayılar ve
Çavdaroğulları’nın yolu nerede ve nasıl kesişecekti? Ertuğrul’un vereceği her
karar hem obanın kadınları hem de beyleri için yeni sonuçlara gebeydi.
Ertuğrul
artık obanın beyi olmuştu. Obada yeni sorunlar baş göstermişti. Göç yolunda
yorgun düşen Kayılar ülküleri ve nefisleri arasında sıkışıp kalmıştı. Onlar
için bu imtihan hiç kolay olmayacaktı. Dışarıda düşmanlarıyla mücadele veren
Ertuğrul Bey’i içerde ise yeni sorunlar bekliyordu. Göç yolunda sevdiklerinden
ayrı düşen ve kıtlık tehlikesiyle karşı karşıya kalan Kayılar birliklerini
koruyabilecekler miydi?
İhanet,
ihtiras ve akıl oyunlarıyla yüz yüze gelen Ertuğrul için tek hedef vardı. Bir
milletin dirilişine vesile olmak…”
KAYNAK:
Diriliş Ertuğrul oyuncuları kimlerdir? Yeni sezon oyuncu kadrosu
(hürriyet.com.tr, 01.11.2017), Diriliş Ertuğrul Dizisi (sinematurk.com,
21.02.2019).