Tiyatro,
sinema ve dizi oyuncusu, yönetmen, senaryo yazarı, seslendirme sanatçısı (D. 16
Nisan 1933, Akçaabat / Trabzon - Ö. 15 Ekim 2012, İstanbul). Karadeniz
bölgesinde ünlü olan “Kiziroğulları” ailesindendir. Galatasaray Lisesi'nde
yatılı öğrenci olduğu yıllarda başlayan tiyatro sevgisi nedeniyle okulun
tiyatro kulübüne üye oldu.
Haldun
Dormen’in Cep Tiyatrosu’nda sahnelediği Philip King’in Papaz Kaçtı isimli oyunuyla profesyonel oyunculuğa başladı (1955). Ertesi
yıl Muhsin Ertuğrul’un yöneticiliğini yaptığı Ankara Devlet Tiyatrosu
oyunlarında rol aldı. 1957’de girdiği Dormen Tiyatrosu’nda, tiyatro kapanana (1972)
kadar birçok oyunda seyirci karşısına çıktı. 1960’tan itibaren sinema
filmlerinde de oynayan Günaydın, Sinekli
Bakkal filminde Kız Tevfik
tipiyle ilk kez “zenne”liği denedi.
Cemal
Reşit Rey’in müziklerini yaptığı Yaygara (1970),
Uyy Balon Dünya (1970), İstanbul Masalı (1971) müzikallerini
yazan Günaydın, birçok filmin de senaryosunu yazdı. Meddah gösterileri, Nasreddin Hoca tiplemesi, çizgi film
kahramanı Ayı Yogi seslendirmesi ve
canlandırdığı diğer pek çok karakter, en tanınan ve kıdemli aktörlerden biri
olmasında etkili oldu. 1972’de kurulan Akbank Çocuk Tiyatrosu’nun
yöneticiliğini yaptı.
Kavuklu
Hamdi’de İsmail Dümbüllü’ye uzanan meddahlık geleneğinin son temsilcilerinden
olan Erol Günaydın, üç çocuk babasıydı.
Usta
tiyatro oyuncusu Erol Günaydın, Acıbadem Kadıköy Hastanesi'nde 15 Ekim 2012'de
kalp yetmezliği sonucunda vefat etti.
Ödülleri:
Günaydın,
Haldun Dormen’in Güzel Bir Gün İçin
filmiyle, 1967 Antalya Altın Portakal Film Festivali en iyi senaryo ve yardımcı
oyuncu ödüllerini kazandı. Oliver adlı
müzikaldeki rolüyle İlhan İskender ödülünü, 46. Antalya Altın Portakal Film
Festivali’nde de Yıldırım Önal anı ödülünü aldı.
Hakkında Ne Dediler?
"Maratonu git gide güçlenerek
sürdürmekte olanlara ne demeli? Bir tanesi var ki, 60'lı yıllarda Dormen Tiyatrsu'nun
has oyuncusu olarak komik ya da dramatik birbirinden güzel rollere imza atıp
80'lerde Ortaoyuncular'da Ferhan Şensoy'la aşık attıktan sonra dizilerin
vazgeçilmez adamı oldu. Eski dizilerin de yinelendiği şu yaz günlerinde gözüm
televizyona takıldıkça şaşıp kalıyorum. Bir bakıyorsunuz taksi durağının -cebinde
akrep olsa da- aklı başında ‘ağabey’i, bir başka yerde kaytan bıyıklı bıçkın,
bir ötekisinde ise evlere şenlik kaynana. Her rolde farklı bir oyunculuk.
Dramdan farsa uzanan bir çeşitlilik içinde çıtayı hep yüksek tutan, yorum
ustası Erol Günaydın'dan söz ettiğimiz belli." (Ayşegül Yüksel)
Rol Aldığı Bazı Tiyatro Oyunları:
Papaz Kaçtı (1955), Nuh, Kleopatra'nın
Mezarı (1956), Teyzesi (1957), Aşk Otu, Benimle Oynar
mısınız? (1958), Duvarların Ötesi (1959), Zafer
Madalyası (1960), İkinci Baskı (1962), Canlı Maymun
Lokantası (1964), Yaygara, Uyy Balon Dünya (müzikal, 1970), İstanbul
Masalı (müzikal, 1971), İstanbul'u Satıyorum (1988). Yorgun Matador (1991), Bir Tutkunun Yüzyılı / Estragon
(Godot’yu Beklerken’den,
1992).
Senaryosunu Yazdığı Film:
Güzel Bir Gün İçin (1965)
Rol Aldığı Bazı Diziler:
Gün Akşam Oldu (2011)
Geniş Aile Yekta Amca, 2009)
Balkan Düğünü (Kemal Çavuş, 2009)
Akasya Durağı (Ramazan, 2009-2010)
Sinekli Bakkal (Ali Küçük, 2007)
Hatırla Sevgili (Konuk Oyuncu, 2007)
Geçmiş Zaman Olur ki (2006)
Cennet Mahallesi (Deli Kadir, 2004-2007)
Bir Demet Yerli Film (2000)
Bir Demet Kahkaha (Erol, 2000)
Sıdıka (Şon Li, 1997)
Tatlı Kaçıklar (Beton Raziye, 1996)
Köşe Kapmaca (1996)
Çiçek Taksi (Ramazan Ay, 1995-2003)
Son Fasıl (1993)
Rüstem’in Gazinosu (1993)
Mahallenin Muhtarları (1992)
Doktorlar (Rıza Bey, 1989
Rol Aldığı Bazı Filmler:
Orada (Erol Gümüş, 2009)
Lodos (İhsan Baba, 2009)
Kanal-İ-zasyon (Kahvedeki Duayen Müşteri, 2009)
Güneşi Gördüm (Samet, 2009)
En Mutlu Olduğum Yer (2009)
7 Kocalı Hürmüz (Gözlüklü İhtiyar, 2009)
Nekrüt (Ali Rıza, 2008)
Destere (Hazım Dede, 2008)
Beyaz Melek (Komutan Vahit, 2007)
Pardon (İbrahim'in Babası, 2004)
Menekşe Koyu (1991)
Herşeyi Bitirdik (Turgut, 1990)
Felekten Bir Gün (1987)
Acı Lokma (Emrah'ın Dayısı, 1986)
Duyar Mısın Feryadımı (1985)
Pehlivan (Mestan, 1984)
Bir Yudum Mutluluk (Erol, 1982)
Renkli Dünya (Patron, 1980)
Tepedeki Ev (Veysel, 1976)
Ayıkla Beni Hüsnü (1975)
Diyet (Mevlüt, 1974)
Bitirim (1972)
Vur Patlasın Çal Oynasın (Osman, 1970)
İntikam Yemini (1969)
Casus Kıran (Bıdık, 1968)
Sinekli Bakkal (Kız Tevfik, 1967)
Kibar Haydut (Seyfettin, 1966)
Güzel Bir Gün İçinGüzel Bir Gün İçin
(Abbas Duran, 1965)
Erkek Sözü (1964)
Varan Bir (Cimbomlu Ali, 1963)
Battı Balık (Cankurtaran, 1962)
Kardeş Uğruna (1961)
Yeşil Kurbağalar (1960)
İki
Kalas Bir Heves (Gazeteci-yazar Emine Algan
tarafından gerçekleştirilen nehir söyleşi (2007).
KAYNAKÇA:
Mustafa N. Özön - Baha Dürder / Türk Tiyatrosu Ansiklopedisi (1967), Atilla
Dorsay / Türk ve Dünya Sineması Ansiklopedisi (Turhan Gürkan ile, 1983), Büyük
Larousse (c. 8, s. 4845, 1986), Ana Britannica (c. 10, s. 160, 1987), Niyazi
Akı / - Türk Tiyatro Edebiyatı Tarihi I (1989), Ayşegül Yüksel / Onlar
Yıllanmış Şarap Gibidir (Cumhuriyet Gazetesi, 1994), Alim Şerif Onaran / Türk Sineması (2 cilt,
1994), Emine Algan / İki Kalas Bir
Heves: Erol Günaydın Kitabı (2007), İhsan Işık / Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi
(2001, 2004) - Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür
Adamları Ansiklopedisi (2006, gen. 2. bas. 2007) - Ünlü Sanatçılar (Türkiye
Ünlüleri Ansiklopedisi, C. 5, 2013) - Encyclopedia of Turkey’s Famous People
(2013), Türkiye Yazarlar Birliği / Türkiye Kültür Sanat Yıllığı (2013), Agâh
Özgüç / Türk Filmleri Sözlüğü 1917-2009 (2009), 2012 yılında aramızdan ayrılan
ustalar (mynet.com, 16.11.2012), Erol Günaydın (tiyatrolar.com.tr, 13.01.2019),
Erol Günaydın (sinematurk.com, 13.01.2019), Erol Günaydın (diziler.com,
13.01.2019), Erol Günaydın (beyazperde.com, 13.01.2019).