Siyaset ve devlet adamı, milletvekili,
bakan, yazar (D. 1900, Manisa – Ö. 22 Ekim 1978). İstanbul'da Halkalı Yüksek
Ziraat Mektebinde okuduğu yıllarda yazı hayatına başladı ve Dergâh dergisinde
çıkan yazılarıyla dikkati çekti. Daha sonraları Son Telgraf gazetesinin
yazı kadrosunda yer aldı. Burada Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası lehine
yazdığı yazılar yüzünden Elazığ İstiklâl Mahkemesi'nde yargılandı. Beraatla
sonuçlanan bu yargılanma Karaosmanoğlu'nun hayatında uzun bir küskünlük
döneminin başlangıcı oldu ve 1946'da çok partili siyasi hayata geçilinceye
kadar çiftçilikle uğraştı.
Karaosmanoğlu, 1946'da Demokrat Parti
(DP) saflarında ikinci defa siyasete girdiğinde partinin etkili kişileri
arasında ve genel yönetim kurulu üyesiydi. DP 1950'de iktidara gelince
Karaosmanoğlu önce Devlet Bakanı, sonra da İçişleri Bakanı oldu (1952). Ancak,
çok geçmeden DP içinde başlayan özeleştirinin öncüleri arasında Karaosmanoğlu
da vardı. Basına ispat hakkı tanınması konusu ortaya atıldığında kanun
teklifini ilk imzalayanlar (1955) arasında yer aldı. Bu yüzden DP’den ayrılmak
zorunda kaldı. Aynı yolu seçen öteki arkadaşlarıyla birlikte Hürriyet Partisi
(HÜRPA)’ni kurdu ve partinin genel başkanlığına seçildi. HP denemesinin başarılı
olmaması üzerine Karaosmanoğlu Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) saflarına (1958)
geçti. 27 Mayıs 1960 İhtilalinden sonra bu partinin kontenjanından Kurucu
Meclis üyesi oldu. Ancak Kurucu Meclis üyeliği döneminden sonra bir defa daha
faal siyasi hayattan uzaklaştı ve yazılarıyla Adalet Partisini (AP) destekledi.
KAYNAK: Türkiye Ansiklopedisi 3 (1974).
