Sinema, tiyatro ve televizyon dizisi oyıncusu
(D. 17 Haziran 1930, İstanbul - Ö. 11 Aralık 1987, İstanbul). Ünlü komedyen
Naşit Özcan ile Ermeni asıllı tiyatro oyuncusu Amelya Hanım’ın kızı, yine ünlü
tiyatro oyuncusu Selim Naşit’in kız kardeşidir. 1950 yılında tiytro sanatçısı Ziya Keskiner ile
evlendiğinde Keskiner soyadını aldı. Adile Naşit adı yanı sıra Adoş, Adile Ana,
Masalcı Teyze diye de bilinirdi. Özgün adı ise Adela Özcan'dır. İstiklâl ve
Hayriye liselerinde okudu. İlk olarak tiyatro sahnesine İstanbul Şehir
Tiyatrosu çocuk oynamaya başladı (1944).
Babası öldükten sonra okulunu
bırakan Adile Naşit, 14 yaşında İstanbul Şehir Tiyatroları Çocuk Tiyatrosu’na
girmiş, Halide Pişkin’in grubunda “Herşeyden
Biraz” oyunu ile İstanbul’un değişik yerlerinde sahneye çıkmıştı. Sonradan
Muammer Karaca Tiyatrosu’na geçti. 1948-51 yılları arasında komedyen Aziz
Basmacı ve Vahi Öz ile birlikte kurdukları toplulukta çalıştı. 1954 yılında
yeniden döndüğü Muammer Karaca Tiyatrosu’nda 1960’a kadar çalıştı. 1961’de eşi
Ziya Keskiner ve ağabeyi Selim Naşit Özcan ile birlikte Ankara’da kurdukları
Naşit Tiyatrosu dağıldıktan sonra, 1963 yılında girdiği Gazanfer Özcan - Gönül
Ülkü Tiyatrosu’nda, aralıksız olarak 1975 yılına kadar çalıştı.
Sinemaya girişi de 1947 yılında
Seyfi Havaeri’nin yönettiği “Yara”
filmiyle olmuştu, ama ancak 1970’li yıllarda yoğun olarak filmlerde rol almaya
başladı. 1976’da “İşte Hayat” adlı filmdeki rolüyle Antalya Altın Portakal Film
Festivali’nde “En İyi Kadın Oyuncu” ödülünü kazandı. Bu, Türk sinemasında,
‘star’ olmayan bir başrol oyuncunun kazandığı ilk ödüldü. Rıfat Ilgaz’ın ünlü
eseri “Hababam Sınıfı”ndan sinemaya
uyarlanan filmlerde oynadığı müstahdem “Hafize
Ana” rolü ile büyük beğeni kazandı. 1978 yılında Uluslararası Sanat Gösterileri’nin
tiyatro ve müzikallerinde rol almaya başladı. Daha çok Ertem Eğilmez ve Kartal
Tibet’in çektiği güldürü filmlerinde oynamıştı. Münir Özkul ile karşılıklı
oynadığı filmlerdeki “Anne” rolleriyle de ünlendi. 1947-87 yılları arası mesleğinde
en etkin çalışmaları yaptığı yıllar oldu.
1981 yılında TRT Televizyonu’nda
“Uykudan Önce” adlı bir çocuk programı sunmaya başladı. Bu programda da büyük
ilgi görmüş, anlattığı masallar ve öykülerle çocukların gönlünde taht kurarak
“Masalcı Teyze” olarak anılmaya başladı. Televizyonda “Uykudan Önce” dışında,
Gönül Ülkü - Gazanfer Özcan grubunun yaptığı “Kuruntu Ailesi” (1986) dizisinde
de oynadı. Oyunlarında ve sinema filmlerinde canlandırdığı basit, saf, iyi
yürekli kadın tiplemesi ve kendine özgü üslûbu ile kahkahası onu Türk
sinemasının unutulmaz oyuncuları arasına yerleştirmiştir.
Adile Naşit, 1947-87 yılları arasında,
başlıcaları Yara (1947), Lüküs Hayat (1950), Kahpe Kurşun (1957), Abbas
Yolcu (1959), Vur Patlasın Çal
Oynasın (1970), Hasret (1974), Gece Kuşu Zehra (1975), İşte Hayat (1975), Hababam Sınıfı (1975), Bitirimler
Sınıfı (1975), Hababam Sınıfı
Uyanıyor (1976), Tosun Paşa
(1976), Şabanoğlu Şaban (1977), Köşe Kapmaca (1979), Renkli Dünya (1980), Davaro (1981), Dolap Beygiri (1982), Adile
Teyze (1982), Şaşkın Ördek
(1983), Kiralık Ev (1986), Kuzucuklarım (1986), Aile Pansiyonu (1987) gibi çoğunluğu komedi filmlerinde olmak üzere elliyi
aşkın filmde rol aldı.
Son yıllarını uzun süre Gazanfer
Özcan - Gönül Ülkü Topluluğu’nda çalışarak geçirdi. Özellikle karakter
rollerinde başarılıydı. Adile Naşit 11 Aralık 1987 tarihinde, doğduğu kent olan
İstanbul’da 57 yaşındayken bağırsak kanseri nedeniyle hayata gözlerini yumdu.
İstanbul Karacaahmet Mezarlığı’nda eşi Ziya Keskiner ile oğlu Ahmet Keskiner’in
yanında toprağa verildi.
KAYNAKÇA:
Mustafa N. Özön - Baha Dürder / Türk Tiyatrosu
Ansiklopedisi (1967), Türkiye Ansiklopedisi (1974), Turhan Gürkan / Çağdaş Türk Sineması (1975), Metin And / Cumhuriyet Dönemi
Türk Tiyatrosu (1983), Metin And / Geleneksel Türk
Tiyatrosu (1985), Sevim Ak / Mahalle Sineması (1996), İsmail Biret /
Komik-i Şehir Naşit Bey ve Çocukları (Anı, 2005),
Agâh Özgüç / Türk Sinemasının Kadınları (2008) - Türk Filmleri Sözlüğü
1917-2009 (2009), İhsan Işık / Ünlü Sanatçılar (Türkiye Ünlüleri Ansiklopedisi,
C. 5, 2013) - Encyclopedia of Turkey’s Famous People (2013), Cumhuriyetin
91’inci yılında 91 sembol kadın (kadinlarkulubu.com, 30 Ekim 2014).
TÜRKİYE’NİN ADİLE
TEYZESİ: ADİLE NAŞİT
‘Hababam Sınıfı’nın elinde okul zili
koridorlarda koşturan Hafize Ana’sı, ‘Gülen Gözler’de Münir Özkul’un tonton eşi
Nezaket Hanım’ı, Neşeli Günler’in turşucu annesi, inatçı Saadet Hanım’ı,
‘Uykudan Önce’ isimli televizyon programının Adile Teyze’si Adile Naşit... 57
yıllık hayatına 80’in üzerinde sinema filmi sığdırdı. Onu her gördüğümüzde
içimizde iyi olan ne varsa canlandı. Adile Teyze, en yakın akrabamızdan daha
kıymetliydi gönlümüzde. Komikti, hem de çok. Tatlıydı, hem de çok. İyiydi,
melekler gibi. Kahkahasını nerede duysak tanırız. Hele ki ‘Hababam Sınıfı’ ve
‘Tosun Paşa’daki dans sahnelerini, yüz yıl geçse unutmayız...
KAYNAK:
Cumhuriyetin 91’inci yılında 91 sembol kadın (kadinlarkulubu.com, 30 Ekim 2014).