Şair ve yazar (D. 15
Kasım 1903, İstanbul - Ö. 16 Mayıs 1984). Öğrenimine babasının görev yeri olan
Bingazi’deki Cizvit Okulunda başladı. Kumkapı’da bir Fransız okulu ve Hadika-i
Meşveret Ortaokulunda sürdürdüğü ortaöğrenimini İstanbul Sultanisinde (İstanbul Erkek Lisesi) tamamladı.
1921’de Darülbedayiye girerek tiyatro çalışmalarına başladı. Almanya’da Stern
Müzik Konservatuarı ve Reinhart Tiyatro Akademisinde tiyatro ve müzik öğrenimi
gördü. Dönüşünde İstanbul Şehir Tiyatrosunda aktörlük ve rejisörlük (1935-47),
Devlet Konservatuarında öğretmenlik (1951-61) yaptı. Bir süre gazetecilik,
Ankara radyosunda spikerlik ve yayın şefliği görevlerinde bulundu. 1930’larda Bir
Millet Uyanıyor, Karım Beni Aldatırsa gibi filmlerde oynadı.
Asıl
ününü şiirleriyle kazandı. İlk şiirleri dokuz arkadaşıyla birlikte çıkardığı Çelenk
adlı ortak kitapta (1920), daha sonra 1926’da Resimli Ay ve Servet-i
Fünûn dergilerinde yer aldı. Mektep, Hareket, Sanat Hareketleri, Yeni
Yol, Yedigün, Yücel, Ses, Yarın, Savaş, Ulus gibi dergi ve gazetelerde
yazdı. Geleneksel şiire ilk karşı çıkanlardan olmasıyla tanındı. Türk şiirinden
çok Batılı akımlardan yararlandı. Türk şiirine serbest koşuğu ilk kez
kendisinin getirdiğini savundu.
“Ercümend
Behzad’ın bence asıl önem taşıyan ilk üç kitabında imgeci bir kimlik egemendir.
Gerçeküstücü imgeleme çok yakın durmaktadır Lav: ‘Bir kuduz kedi kurmuş sokakta
aya pusu’, ‘yosun dişlerinde ağaç kabukları’, ‘uyur gözünde kafatasının firavun
böceği’ / ‘Gece kan tüter şehir / Açılır boy salar Ay’da mumyalar çiçeği’ gibi
dizeler yeterli bir düşünce vermektedir. Ercümend Behzad’ın imgesel düzeyi,
geleneksel şiirin kullandığı benzetme, eğretileme ve düzdeğişmece gibi yazınsal
sanatlar içinde görülemez elbet.” (Ahmet Oktay)
ESERLERİ:
ŞİİR: Çelenk (ortak,
1920), S.O.S. (1931), Kaos (1934), Açıl Kilidim Açıl
(1940), Mau Mau (1962), Üç Anadolu (1964), Bütün Eserleri (haz.
Doğan Hızlan, 2005).
OYUN: Karagöz Stepte (1960),
Altın Gazap (1971).
HAKKINDA: R.A. Sevengil /
Sanatkârlarımızın Hayatı: Ercüment Behzat (Büyük Gazete, 19.4.1928), Sadeddin
Nüzhet Ergun / Türk Şairleri (c. 3, 1936-46), Hikmet Altınkaynak /
Edebiyatımızda 1940 Kuşağı (1977), Mehmet Behçet Yazar / Edebiyatçılar Alemi -
Edebiyatımızın Unutulan Simaları (yay. haz. Mustafa Everdi, 1999), Behçet
Necatigil / Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü (18. bas. 1999), Şükran Kurdakul /
Şairler ve Yazarlar Sözlüğü (gen. 6. bas. 1999), TBE Ansiklopedisi (2001),
Ercümend Behzat Lav: Bütün Eserleri (2005).
