Şair ve yazar. 4 Mart 1923, Bayat / Emirdağ
(Afyon) doğumlu. Aralarında müderris, şair ve hattatlar olan bir ailedendir.
İlkokulu Bayat’ta okudu. Afyon Lisesi (1943), İstanbul Üniversitesi Edebiyat
Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü (1948) mezunu. Pazarören (Kayseri,
1939), Cılavuz (Kars, 1950-52), Pulur (Erzurum,1952-54) Köy Enstititüleri ile
Çanakkale İlköğretmen Okulu (1954-58) ve Bursa Eğitim Enstitüsünde (1959-60)
öğretmen ve yönetici; bir yıl Fransa’da kaldıktan sonra okutman olarak Belgrad
Üniversitesinde (1965-68); yine edebiyat öğretmeni olarak Ankara Gazi Eğitim
Enstitüsünde (1969-80) görev yaptı. Eğitim enstitüleri yönetmeliği ile öğretim
izlenceleri ve Temel Eğitim Yasası taslağının düzenleme yarıkurullarında delege
olarak bulundu. Bir süre eski Türk Dil Kurumunda Terim Kolu uzmanlığı yaptı.
Türkçenin yazım ilkelerini saptama kurulunda üyelikte bulundu. 1998’den bu yana
Bilkent Üniversitesinde öğretim görevlisidir.
İlk yazısı (Sarıdan Yeşile Doğru),
1953’te Varlık dergisinde yer almıştı. Halk şiiri geleneğinden de
yararlanarak yazdığı şiirleri ve diğer ürünleri Çağdaş Türk Dili
(1994-95), İnsancıl (1995-96), Kıyı (1995), Damar (1995-96)
dergileri ile Cumhuriyet gazetesinde (1992, 95-96) yayımlandı. 1970’te Özgürlüğe
Açılan Eller adlı şiir kitabıyla TRT Büyük Ödülünü, 1980’de Oluşum
dergisinin eleştiri dalı birincilik ödülünü, 1989’da Abdi İpekçi Deneme
Yarışması mansiyonu, 1998’de Ankara Valiliği Türk Eğitimine Hizmet Ödülü,
1998’de Türk Folkloruna Hizmet Ödülü, 2001’de TYS Ankara Edebiyatçılar Derneği
Emeğe Saygı Ödülü aldı. Türkiye Yazarlar Sendikası, kurucuları arasında
bulunduğu Ankara Edebiyatçılar Derneği, Çağdaş Türk Dili Derneği, Türk Folklor
Araştırmaları Derneği, Ankara Sanat Kurumu üyesidir.
“Mehmet Aydın, şiirlerini toplumcu bir özle
yoğurup insan, yaşam ve doğa sevgisini atbaşı yürütmesini biliyor. Bir An ölümsüz
aşklara, engin çiçeklere karışarak tepeden tırnağa içi şiir kesiyor. Baharın
Soluğu’nda Acının Ateşleri’ni dindirmeye çalışır.
“Demem o ki, Mehmet Aydın öyle imgeye düşkün,
anlaşılmaz, bencil bir şair değil. Duygu ve düşüncelerinin, yaşantısının
izlerini düz, yalın ve doğrudan anlatımla iletmeyi amaçlıyor. Onun şiirlerinde yoğun bir insan duyarlığının
odaklaştığını görüyoruz. Süsten de hoşlanmıyor. Ölçüyü, uyağı bir yana itiyor,
biçim denemesine de pek başvurmuyor. Işıltılı bir sonbahar özlemiyle toplumsal
gerçekçilik çizgisinde yer alıyor.” (Nuri Aksakal)
ESERLERİ:
ŞİİR: Özgürlüğe Açılan
Eller (1971), Halkın Soluğu (1978), Işığın Kavgası (1979), Şiirsiz
Kalmasın (1985), Yeryüzü Sancısı (1985), Yürekte Yanan Dünya
(1988), Mavi Ter (1992), Işıltılar (1995), Derin Bir Aynadan
(1999), Bozkırı Aydınlatan Mavi (2004).
DENEME-İNCELEME-ARAŞTIRMA:
Bayat-Bayat Boyu ve Oğuzların Tarihi (1984), Şairlerden İzler
(1992), Ne Yazıyor Bu Kadınlar / Osmanlıdan Günümüze Örnekleriyle Kadın Şair
ve Yazarlar (1995), Yunus Emre, Nasrettin Hoca ve Hacı Bektaş Veli
Düşüncesinde Hoşgörü (ortak yapıt, 1995), Türlü Yönleriyle Tekerlemeler
(1998), Edebiyatın Kıyılarında (1998), Oğuz ve Türkmen Kültür Şöleni (2000),
Meşhur Olan Fakir Çocuklar (2001), Ankara’da Resim Sergilerinden
Notlar (2001), Ömrün Derin Sularında (2002), 17. Yüzyıl Divan
Şairlerinden Vecdî Divanı (2003).
DERLEME-SÖZLÜK: İlkokullar
İçin Türkçe Geliştirilmiş Sözlük (1990), Yazım Kılavuzu (1990),
Açıklamalı Deyimler Sözlüğü (1990), Geliştirilmiş ve Açıklamalı
Atasözleri (1992), Türk ve Dünya Edebiyatından Şairler ve Yazarlar Sözlüğü
(1992), Düşünceler ve Sohbetler.
BİYOGRAFİ: Hasan
Hüseyin Korkmazgil– Yaşamı-Sanatı-Eserleri (2002).
SÖYLEŞİ: Sözden Yazıya
(ortak kitap, 1996).
Ayrıca ders kitapları ve
sadeleştirmeleri vardır.
HAKKINDA: Muzaffer Hacıhasanoğlu / Halkın
Soluğu (Ilgaz dergisi, Ocak 1980), Ali Dündar / Bayat’ta Sözcükler Bayatlamaz
(Çağdaş Türk Dili, Temmuz 1992), C. Gürlek / Mehmet Aydın’la Röportaj (abc
dergisi, Ocak 1993), M. Yaşar Bilen / Sonra Yazı Vardı (1993), Osman Bolulu /
Sevecenlik Bohçası Bir Şair (Çağdaş Türk Dili, Temmuz-Ağustos 1993), Ayten
Sürer / Sorularda Yazarlar (1996), Kemal Yılmaz / Işıltılar İçin (Kıyı, Mart
1996), Nuri Aksakal / Sevgi ‘Işıltılar’ı (Damar dergisi, sayı: 78, Eylül 1997),
Behçet Necatigil / Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü (18. bas. 1999), Şükran
Kurdakul / Şairler ve Yazarlar Sözlüğü (gen. 6. bas. 1999), Arzu K. Ayçiçek /
Söyleşi (Çağdaş Türk Dili, Ağustos 2000), Osman Nuri Poyrazoğlu / Kitap Kitap
Şiir Gelir Bizlere (2000), Vedat Yazıcı / Martıya Mektuplar (2000), TBE
Ansiklopedisi (2001), Hasan Hüseyin / Mehmet Aydın (2002), Ahmet Özer / Bir
Sanatçıya Saygı (Cumhuriyet, 13.7.2001), Atilla Aşut / Delikanlı Bir Çınar İçin
(Damar dergisi, Kasım 2001).
