Bürokrat, siyaset ve devlet adamı, vali, milletvekili,
senatör, bakan, yazar
(D. 1892, Yozgat - Ö. 14 Haziran 1965, Ankara). Kaynaklarda adı Mehmed Avni Bey, Mehmed Avni Doğan olarak da geçer.
Yozgat
Rüştiyesini bitirdikten sonra İstanbul’da
Mekteb-i Sultani (İstanbul Erkek
Lisesi, 1910) ve Mekteb-i Mülkiye’yi bitirdi (1913).
Sadrazamlık kaleminde memuriyete başladıktan sonra
Birinci Dünya Savaşı’nın
çıkması üzerine çeşitli cephelerde savaştı. Mütareke’den sonra kaymakamlığa atandı. Anadolu’nun çeşitli
ilçelerinde kaymakamlık yaptı.
Kuvay-ı Milliye’yi destekledi (1919-1920). İstanbul hükümetinin baskıları üzerine memuriyetten
ayrıldı. Daha sonra Kastamonu Valisi (1936-1940), Samsun Valisi (1940-1941),
Ankara Valisi (1948-1950) olarak görev
yaptı.
2.
Dönemde Bozok, 3, 4 ve 5. Dönemde Yozgat, 6 ve 7. Dönemde ise Çankırı
Milletvekili olarak Meclise katıldı. 14 Mayıs 1950 (9. Dönem) tarihinde yapılan
genel seçimlerde Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Yozgat Milletvekili, 27 Ekim
1957 (11. Dönem) tarihinde yapılan genel seçimlerde ise Cumhuriyet Halk Partisi
Ankara Milletvekili seçildi.
Birinci Umumi müfettişlik (1943-1946) görevlerinde bulundu. Şark İstiklal Mahkemesi savcılığı ve
üyeliği yaptı.
6 Ocak
1961 – 15 Ekim 1961 tarihleri arasında Kurucu Meclis Ankara İl Temsilciliği
görevinde bulundu. 15 Ekim 1961 (12. Dönem) tarihinde yapılan genel seçimlerde
Cumhuriyet Halk Partisi Kastamonu Milletvekili seçildi. Mustafa İsmet İnönü’nün
20 Kasım 1961 tarihinde kurmuş olduğu 26. Hükümet’te (VIII. İnönü Hükümeti)
Devlet Bakanı olarak atandı. Talat
Aydemir ayaklanmasına
yakınlık gösterdiği iddiasıyla CHP’den çıkarıldı (1963).
Anılarını
ve gözlemlerini derlediği Kurtuluş, Kuruluş ve Sonrası (1964) adlı bir eseri vardır.
Evli ve üç çocuk babasıydı. Fransızca,
Farsça ve Arapça biliyordu.
KAYNAK: Mücellidoğlu Ali
Çankaya / Yeni Mülkiye Tarihi ve Mülkiyeliler (c. IV, 1968), Milliyet
Büyük Larousse Sözlük ve Ansiklopedisi (Cilt 7, 1986), İhsan Işık / Resimli ve Metin Örnekli Türkiye
Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2006, gen. 2. bas. 2007).