17.-18. Yüzyıl
Osmanlı dönemi Diyarbekir valilerinden. Maraşlı Beyazıt
oğlu Abdullah Bey’in damadıdır. Maraş Sancağında Andırın, Yenicekale ve
Camustil civarının mültezimi olan Beyazıt oğulları, aynı zamanda topladıkları
vergiler karşılığında asker beslemekteydiler. Kalender Bey tarih sayfalarında
ilk kez Akka Kalesi önündeki kahramanlığı ile ortaya çıkmıştır. Ağustos 1800'de
hiçbir maddi talepte bulunmadan sefer-i hümayun’a katılarak kahramanca savaşan
Kalender Bey’in bu cesur tavrı ve Akka kalesi önündeki mücadelesi Sadrazam
Yusuf Paşa’nın gözünden kaçmamıştı. Akka Kalesi önündeki kahramanca tavrından
dolayı 1801 Temmuzunda İstanbul’a padişah III. Selim’in huzuruna davet edildi.
Huzurda mirimiran rütbesi ile taltif edilerek yapılan törende paşalık hil'ati
giydirilmiş ve mirimiran rütbesiyle Haziran
1802'de Maraş valisi yapıldı. Maraş bölgesinde aşiretler arası
anlaşmazlıkların haledilmesinde önemli bir rol oynadı.
1806 yılında Trablusgarp’a vali olarak tayin olan Kalender Paşa,
burada “Cerde Başbuğu” unvanıyla görev yaptı. Buradaki görev süresinden sonra
tekrar Maraş valiliğine tayin olan paşa
burada fazla kalmadı. Diyarbakır valisi Süleyman Paşanın ölümünden sonra
Diyarbakır voyvodalığı da Kalender Paşa'ya verildi. 1810-1812 yılları arasında Ruslarla
yapılan savaşta esir düşmüşse de savaşın bitmesi ile kurtulmuştur. (1812)
tarihlerinde vezirlik ihsan edilerek, Diyarbakır valisi, 1816 da yeniden Maraş
ve Rakka valisi oldu. 1819 yılında azledilip Ankara'ya sürüldü. Aftan sonra
Kuşadası muhafızı oldu. Ocak 1822'de vefat etmiştir.
KAYNAK:
Sicill-i Osmanî (c. 3, s. 1859), Abulgani Bulduk / Diyarbekir'in Acemler'den Fethini Müteakib Gelen Valilerin
Terâcim-i Hallerini Mübeyyin Tarihçe (s. 271).
Prof. Dr. İBRAHİM YILMAZÇELİK
