Abdülkerim Atakan

Bürokrat, yazar (D. 1864, Diyarbakır – Ö. 21 Temmuz 1956, İstanbul). Tabibzâde adıyla tanındı. Diyarbakır Vilayet Meclisi üyelerinden Tabibzâde Mansur Efendi'nin oğludur. Siyasal Bilgiler Okulunu (Ağustos 1885) bitirdi. Dışişleri Bakanlığı Karma Hukuk İşleri memurluğuna (29 Kasım 1885) atandı. Daha sonra dış yazışmaların yapıldığı Tahrirât-ı Ecnebiyye Kalemine (27 Aralık 1886) 1. sınıf memur tayin edilerek yükseldi. Bir süre Vodina kaymakamlığında (Ağustos 1887) görev yaptıktan sonra tekrar Dışişleri Bakanlığında (27 Mart 1888) baştercüman ve tercüman olarak çalıştı. Anadolu’daki on bir ilde sancak ve kazalarda baş gösteren Ermeni ayaklanmaları karşısında halkın tepkisini gidermek amacıyla kendisine geçici nasîhatçilik görevi verildi (15 Mart 1895). Bu görevde başarılı olunca Van Vali Yardımcılığına (2 Aralık 1895) getirildi. Yıldız Sarayı mütercimliğine (1 Temmuz 1898) tayin edildi. Paşalık payesi (Mayıs 1902) aldı. 26 Ekim 1909’da sağlık sorunları nedeniyle saraydaki görevinden ayrıldı. 19 Temmuz 1910’da Meclis-i Vükelâ kararıyla Şûrâ-yı Devlet Tazmi­nat Dairesi üyeliğine getirildi. 1 Kasım 1922’de emekli oldu.

Arapça, Fransızca ve Almanca dillerini iyi derecede bilen yazar, yaşamı boyunca felsefe, tarih ve edebiyat alanlarında araştırmalar yaptı. Kendisine Osmânî, Mecidî, İran Hükümetince Şîr u Hurşîd, Rus çarlığınca Saint Gregoire nişanları ile Hi­caz Demir Yolu ve Akademik Tarih Çalışmaları Derneğinin madalyaları verildi.

ESERLERİ:

Tedkik-i Adâlet-i Sahiha (Fransızca), Ervah-ı Sabıka (Tasav­vufa ait bir inceleme), Neden Kavuk Devrildi?

HAKKINDA: Ş. Beysanoğlu / DFSA (c. 1, 1957; c. 2. 286; c. 4. s.1, 2003), B. Altuniş-Gürsoy / "Atakan, Abdülkerim" (TDOE – TDF Ansiklopedisi 1 (2002, s. 571-572), İhsan Işık / TEKAA (2006) - Diyarbakır Ansiklopedisi (2013).