Engin Cezzar

Tiyatro oyuncusu ve yönetmeni (D. 1936, İstanbul - Ö. 28 Ocak 2017, İstanbul). Tiyatro çalışmalarına başladığı Robert Koleji’ni bitirdikten sonra ABD'ye giderek ABD’de Yale Drama School’da ve Actors Studio’da öğrenim gördü (1955-57). Actors Studio' da Lee Strasberg'in öğrencisi oldu (1957-59). Dünya prömiyeri ya­pılan Kafka'nın Mezar Bekçisi adlı oyunun­da başrolü oynadı (1958).

Yaz tatili sırasında Muhsin Ertuğrul’dan gelen teklifle “Hamlet”te başrol oynamak için Actors Studio’nun kurucularından Ellia Kazan’la yaptığı kontrata rağmen Türkiye’de kalmaya karar verdi. İstanbul Şehir Tiyatroları’nda 180 kez sergilenen oyunda rol aldı ve 24 yaşındayken oynadığı bu rolle dünyanın en genç Hamlet’i oldu.

Cezzar daha sonra Dormen Tiyatrosu, Devekuşu Kabare ve Antalya Devlet Tiyatrosu’nda oyunlar sahneledi. Bir dönem TRT’de “Turnuva” adlı programın sunuculuğunu yaptı. Televizyon için çekilen “Bay Alkolü Takdimimdir”, Genco Erkal’ın yönettiği “Keşanlı Ali Destanı” ve yönetmenliğini kendisinin üstlendiği “Kaldırım Serçesi”nde rol aldı. Aynı zamanda “Price of the Ticket” ve “Timeline” adlı yabancı ortaklı yapımlarda oynadı. 2002 yılında Ziya Öztan’ın yönettiği “Abdülhamit Düşerken” filminde Sait Paşa rolünü oynadı.

Engin Cezzar, 28 Eylül 1968’de evlendiği tiyatro oyuncusu Gülriz Sururi ile birlikte Engin Cezzar-Gülriz Sururi Tiyatrosu’nu kurdu. “Tütün Yolu”, “Çikolata Sevgilim”, “Aklın Oyunu”, “Othello” ve “Keşanlı Ali Destanı” oyunlarında iki sanatçı birlikte oynadı. Cezzar son olarak Gülriz Sururi’nin yeniden kaleme aldığı “Ayşe Opereti”ni yönetti. “Sağır Oda” adlı dizide ‘Afşar Kırımlı’ karakterini canlandırdı.

Bu yeni topluluk 1962 Ekim ayında Küçük Sahne'de, Erskino Caldvvell'ın aynı adlı ro­manından sahneye uygulanan Tütün yolu adlı piyesle çalışmağa başladı. Cezzar bundan sonra hep bu toplulukta yer aldı.

1964'te yönettiği ve başrolü­nü oynadığı ilk Türk epik sahne yapıtı Keşanlı Ali Destanı ile aynı yıl Almanya'da turneye çıktı. 1983'te kendi kurduğu Tiyatro Eğitim Stüdyosu'nda tiyatro dersleri verdi. 1967 yılında İlhan İskender Armağanı'nı kazandı.

Sinema ve dizi filmlerde de rol alan sanatçı, “Kaldırım Serçesi” adlı filmin yönetmenliğini ve yapımcılığını da üstlendi. Eşi Gülriz Sururi’nin yazdığı “Ayşe Opereti”ni yönetti.

Engin Cezzar,  28 Ocak 2017 hayatını kaybetti. 6 yıl önce felç geçirerek konuşma yetisini kaybeden Cezzar, 82 yaşındaydı. Vefat haberi, vasiyeti üzerine, toprağa verildikten sonra duyuruldu.

Vefatının Ardından Ne Dediler?

Oyuncular, yaşadığı üzüntüyü sosyal medyada yayınladıkları şu mesajlarla paylaştı.

Ayşenil Şamlıoğlu: Canım Engin Cezzar. Birtanem, sevdiğim. Paylaştığımız her an gözümün önünde. Senin kaybın öyle büyük ki hocam, yerin doldurulamaz. “Geyikler Lanetler”de ekip olarak büyük zorluklarla mücadele ederken yanımızda sen vardın, hepimizi hele beni ayakta tutan senin varlığındı. Seni ömrüm oldukça saygı, sevgi, minnet, şükranla anacağım. Engin Abim, nurlar içinde yat. Yattığın yer incinmesin sevdiğim.

Ayşegül Aldinç: Çok üzgünüm. Huzur içinde uyu. Bir çift birbirine bu kadar yakışabilirdi. Allah Gülriz Sururi’ye sabırlar versin.

Gani Müjde: Eşimin hocası, benim denizci arkadaşım Engin Cezzar’ı sonsuzluğa uğurladık. Başta Gülriz Sururi olmak üzere tüm sevenlerine sabır diliyorum.

Belma Canciğer: Canım hocam sonsuzluğa gidiş haberini alınca ve gözyaşlarımı tutamayınca kızım merak etti, “kimdi” dedi. “Dünyanın en tatlı hocasıydı” dedim. “Ne şanslısın umarım benim de böyle hocalarım olur” dedi. Umarım hep senin gibiler olur...

Nedim Saban: Engin Cezzar olmak ya da olmamak diyen adam benim için hep olacak. Tiyatromuz Hamlet’i, Keşanlı’yı, Düşenin Dostu’nu unutmayacak...

55 Yıl Büyük Aşk Yaşadık

Gülriz Sururi Ayşe Arman’a verdiği röportajda büyük aşklarını şu sözlerle ifade etmişti: “Engin’le evlenirken, “Herhalde bu evlilik en fazla 10 yıl sürer!” diye düşünmüştüm. Kimseyle bir ömür geçirebileceğimi hayal etmezdim. Ama oldu. 55 yıldır birlikteyiz. Ve her şey, fark etmeden, kendiliğinden oldu. İyi olaylar da, kötü olaylar da… Biz öyle bakakaldık. Engin’le boşandığım zaman, “Bu ayrılış bizi ya tam ayıracak ya da tamamen birleştirecek!” diye düşünmüştüm. Başımıza ne gelirse gelsin, bir şey hiç değişmedi: Bu adamı hep deliler gibi sevdim. Biraz romantiğim. Benim için evlilik, varlıkta yoklukta, açlıkta toklukta hastalıkta sağlıkta bir arada olmak. Şimdi geriye dönüp bakıyorum ki, aslında öyle de oldu.”

Rol Aldığı Başlıca Oyunlar:

Tütün Yolu (E. Caldwell'in),

Palto (Gogol'un),

Midasın Kulakla­rında (Güngör Dilmen'in),

Teneke (Yaşar Kemal'in),

Ferhat ile Şirin (Nâzım Hikmet'in),

Canlı May­mun Lokantası (Güngör Dilmen'in).

 Yönettiği Oyunlar:

Budala (Fyodor Dostoyevski’nin, 1990),

Yedi Kadın (Barbara Schottenfeld’ın, 1992),

Kadı (Ülkü Tamer’in, 1996),

Bir Şehnaz Oyun (Turgut Özakman’ın, 1998),

Ayşe Opereti (Muhlis Sabahattin’in, 2005).

Rol Aldığı Filmler:

Bay Alkolü Takdimimdir (1981),

Keşanlı Ali Destanı (1988),

Kaldırım Serçesi (1989),

Hızır Bey (2000),

Abdülhamit Düşerken (2002),

Sağır Oda (2006).

KAYNAKÇA: Mustafa N. Özön - Baha Dürder / Türk Tiyatrosu Ansiklopedisi (1967), Niyazi Akı / Çağdaş Türk Tiyatrosuna Toplu Bakış / 1923-1967 (1968), Metin And / Meşrutiyet Dönemi Türk Tiyatrosu 1908-1928 (1971), Engin Cezzar hayatını kaybetti (hurriyet.com.tr, 28.01.2017), Engin Cezzar Hayatını Kaybetti (hurriyet.com.tr, 28.01.2017).