Ahmet Cevat Emre

Dil Araştırmacısı, Yazar

Doğum
Ölüm
Eğitim
Kuleli Askeri İdadisi

Dilci, yazar. (D. 1887, Girit - Ö. 1961, Ankara). Ortaöğrenimini memleketinde tamamladı. Kuleli Askeri İdadisi mezunu. Mekteb-i Harbiyede öğrenci iken siyasi suç işlediği gerekçesiyle yetmiş sekiz arkadaşıyla birlikte Trablusgarb’a sürüldü (1895). Avrupa’ya kaçarak Jön Türklerin siyasal faaliyetlerine katıldı. II. Meşrutiyetin ilanı üzerine (1908) İstanbul’a dönerek gazeteciliğe başladı. Şura-yı Ümmet ve yönettiği Siper-i Saika gazetelerine yazdı. 1909’dan itibaren Darülfünûnda (İstanbul Üniversitesi) Türkçe dilbilgisi ve Türk edebiyatı dersleri (1912) verdi.

Cumhuriyetten sonra dil ve harf devrimi çalışmalarına katılıp, alfabe komisyonunda bulundu (1928). Türk Dil Kurumunun kuruluşundan itibaren ölümüne kadar çeşitli kollarında görev aldı. 5. Dönem Çanakkale Milletvekili seçildi. Muhit adlı fikir ve sanat dergisi de (1928-32) çıkarmış olan Ahmet Cevat’ın fikir hayatı ve siyasal tutumları dönem dönem değişip çelişkiler göstermiştir. Mütareke yıllarında harf değişikliğine karşı düşünceler savunduğu ve Türkçülüğü eleştirdiği halde, Cumhuriyetten sonra harf ve dil devriminin en hızlı savunucuları arasında yer aldı.

ESERLERİ:

Lisan-ı Osmanî / Sarf ve Nahiv (1912), Muhtasar Türkçe Gramer (1928), Türkçenin Hint-Avrupa Dilleriyle Mukayesesi (1933), Türkçede Kelime teşkili Hakkında Bir Anket (1933), Türkçenin Etimolojisi İçin Metod Araştırmaları (1934), Eski Türk Yazısının Menşei (1938), XIV. Asır Betikleri (1942), Türk Dil Bilgisi (1945), Osmanlı Edebiyatına Hazırlık Dersleri (1947), Türk Lehçeleri Mukayeseli Grameri I / Fonetik (1949), İki Neslin Tarihi (anılar, 1960).

KAYNAK: Şükran Kurdakul / Şairler ve Yazarlar Sözlüğü (6. bas. 1999).

 

FOTO GALERİ

İLGİLİ BİYOGRAFİLER

Devamını Gör