Aşık Zülfi Yoldaş

Halk ozanı (D. 1946,  Diyarbakır'ın Dicle ilçesine bağlı Bozoba (Kulbin) köyü – Ö. 13 Haziran 2019, Diyarbakır). Nüfusta adı Zülfi Yoldaş olup, Âşık Zülfi lakabıyla tanınmaktadır.

Müzisyen ve müzikolog, Türk Halk Müziği Araştırmacısı, Saz Sanatçısı, Koro Şefi, Besteci, Şair ve Yazar Hayri Yoldaş'ın ağabeyidir.

İkisi de küçük yaşlarda musikiye başlamış olan Aşık Zülfi ve kardeşi Hayri Yoldaş'ın musikiye kulak dolgunluğu rahmetli babalarının çoban kavalı (Kürtçesi: Bılur, Zazaca: Lüli) çalmasından geldiği söylenir.

Ailece 1947 yılında Diyarbakır Arbedaş Mahallesi Söğütlü Sokağa yerleştiler. Aynı sokakta oturan Ayşe Şan, evleri bitişik komşularıydı.

İlerleyen yıllarda sazıyla Ayşe Şan konserlerine defalarca katılan Âşık Zülfî, 1970'li yıllarda Diyarbakır Çağlayan Gazinosunda sahne yaptı.

Repertuarı, dönem âşıklarından Mahsunî Şerif ile Aşık Daimî ve Aşık Veysel'in yanı sıra kendi bestelerinden oluşuyordu.

Çağlayan gazinosu deyince, ilginç bir hatırası var, Aşık Zülfi’nin.

Aşık Zülfi, 2016’da yayımlanan bir röportajında İbrahim Tatlıses’i önce kendisinin sahneye çıkardığını açıklamıştı. Şöyle demişti:

“1977 yıllarında ben Çağlayan Gazinosu'nda işe girdim. İbrahim Tatlıses oraya gelirdi. Ben bazen onu sahneye çıkarırdım. İbrahim Tatlıses benim talebemdi.” (Aşık Zülfi: Tatlıses’i ben sahneye çıkarırdım,  (istanbulhaber.com, 07.05.2016)

Diyarbakır’da Cumhuriyet dönemi törenlerinde sahneye çıkan âşıklardan Aşık Şahveri (aynı sokaktan) ve Aşık İhsanî dışında 3. âşık, Âşık Zülfi'dir.

Ayrıca; Mehmet Aslan, Asebi Dayı, Ramazan Karagöz,  Tahir Müjde, Abdurrahman Dağses gibi Diyarbakır’ın yetiştirdiği sanatçılarla çalışmıştır.

Şiirlerinde insanlığın barış içinde yaşaması için her zaman barışı ön plana çıkaran sevgi ve kardeşlik konularına yer verdi.

Siyasetten daima uzak kalan, Yoldaş, kitaplarında genellikle özgün şiirlerin yanı sıra, maneviyata önem veren şiirler, hayatın faniliğini kaleme aldı. Bu konuda büyük çaba sarf etmiştir.

1997 yılında Et ve Balık Kurumu'ndan emekli olan Zülfü Yoldaş (Âşık Zülfi), hayatını ve çalışmalarını memleketi Diyarbakır'da sürdürmekte; Arbana üreten ve müzikle uğraştığı bir dükkân  işletmekteydi. Bu dükkânda 80 bin’e yakın Arbana imal etmiştir.

Her sabah iş yerini açmadan önce kahvaltısını kedilerle paylaşan Yoldaş, gün boyu iş yerinde davul ve arbana üretimi ve tamiri yapıyordu.

Aşık Zülfi Yoldaş, bir taraftan da şiirler yazarak bestelemekte, yerel ve ulusal televizyonlarda programlara katılarak eserlerini icra etmekteydi. Yaptığı bestelerin bir kısmını Ceylan, Azer Bülbül ve Mansur Selçuk’a vermiştir.

Zülfi Yoldaş, Sur ilçesinde bulunan bir pasajdaki 10 metrekarelik bir alanda çalışmalarını sürdürmeye devam eden Aşık Zülfi Yoldaş, 13 Haziran 2019 Perşembe günü Diyarbakır’da vefat etti.

Evli ve evli ve 6 çocuk babasıydı.

ESERLERİ (Şiir):

Allah'ın Yoluna Gidelim, On Gözlü Köprü, Uzaklara Gitme Aradığın Sendedir, Musalla Taşından İbret Alsana, Azrail Gelince Uyanırsın, Çıktım Kırklar Dağına, Son Durağın Kabristandır, Çay Önünde Hülleler, Sağlığımda Sormayanlar Cenazeme Gelmesinler (2014). 

Son Sermayen Bir Mezar Değil mi?, Saray Kapısı, Erbedaş, Tatlı Her Zaman Acılardadır, Sende Olmayanı Dışarda Arama, Varlık Yokluktadır Benliği Bilmem, Mercedes Gitmez Kabristana, Karanlığın Sonunda Işık Vardır, Cefayı Çekmeyen Sefayı Bilmez, Terbiyeyi Terbiyesizlerden Öğrendim, Gül Dikensiz Olmaz, Amedin Son Ozanı adlı basıma hazır şiir kitapları dışında 3 kaset ve  bir albüm çalışması da vardır.

KAYNAKÇA: İhsan Işık / Diyarbakır Ansiklopedisi (2013) -  Geçmişten Günümüze Diyarbakırlı İlim Adamları Yazarlar ve Sanatçılar (2014), Kendisinden alınan bilgiler (2014), Diyarbakır’dan Çin’e arbane yolculuğu (ekippolishaber.com, 26.09.2016), Arbane ve davul ustası 51 yıldır Diyarbakır sevdasını anlatıyor (rudaw.net, 24.08.2018), Aşık yoldaş vefat etti! (diyarbakirsoz.com,  15.6.2019), İhsan Işık / Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2020).