Şair ve Yazar, Edebiyatçı (D. 17 Mayıs 1938, Kars – Ö. 5 Mayıs 2021, İstanbul). Okçu ve Zorlutuna soyadlarını, Mehlika ve Gönül Erdem müstearlarını da kullandı. Annesi şair ve yazar Halide Nusret Zorlutuna, babası Tümgeneral Aziz Vecihi Zorlutuna, eşi Prof. Dr. İskender Öksüz’dür. TED Ankara Koleji mezunu. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi, Ortadoğu Teknik Üniversitesi ve AÜ Hukuk Fakültesi’nde öğrenim gördü.
İlk eseri on yedi yaşındayken basılan şiir kitabı İki Nokta’dır. Sonrasında daha çok romana yöneldi. Şiir ve hikâyeleri, kendi çıkardığı Töre (1971) dergisi ile Hisar, Türk Edebiyatı dergilerinde yayımladı. Yeni İstanbul ve Sabah gazetelerinde köşe yazarlığı yaptı. Küçük Dünya (1966) adlı romanıyla Turizm ve Tanıtma Bakanlığı Sanat Armağanını, Bir Yürek Satıldı (1967) oyunuyla 1969 TRT Radyo Oyunları Yarışması dram dalı birinciliğini, Ak Topraklar ile 1971 Türk Edebiyatı Cemiyeti Malazgirt Roman Armağanını, Cambaz adlı kitabıyla da Türkiye Yazarlar Birliği Roman Ödülünü (1982) kazandı. Bir Yürek Satıldı, ayrıca televizyonda gösterildi (1988). Türk edebiyatına katkıları nedeniyle Türkiye Yazarlar Birliği tarafından, 20 Aralık 2003’te “Emine Işınsu’yla 65 Yıl – Roman ve Fikir” adlı bir sempozyum düzenlendi. Türkiye Yazarlar Birliği, Türkiye İlim ve Edebiyat Eseri Sahipleri Meslek Birliği (İLESAM) ve Türk Edebiyatı Vakfı üyesiydi.
Emine Işınsu, Prof. Dr. İskender Öksüz ile evliydi.
Vefatı:
Emine Işınsu, 5 Mayıs 2021,
Çarşamba günü İstanbul’da vefat etti.
Vefat haberini, yazar Mehmet Nuri
Yardım, Facebook paylaşımında haber verdi:
“Az önce oğlum Ömer, beni çok üzen
haberi verdi. “Emine Işınsu vefat etti.” Emine Işınsu, eserleri ve fikirleriyle
nesilleri etkilemiş. Millî duygularla kaleme aldığı romanlarıyla gönüllerde
taht kurmuş bir yazarımızdı. Son döneminde tasavvufi neşve taşıyan eserlere
imza atmış, büyük mutasavvıflarımızın hayatlarını romanlaştırmıştı. Allah
rahmet eylesin. Mekânı cennet, menzili mübarek, makamı âli olsun. Türk
edebiyatının köşe taşlarından biridir Emine Işınsu. Eserleri, bir zamanlar
gençliğin elinden düşmezdi. Son dönemde az okunur oldu. Ama bundan sonra daha
çok okunacak, buna inanıyorum. Yazarlar eserleriyle yaşar. Emine Işınsu da
seçkin romanlarıyla aramızda olmaya devam edecek. Ailesine, dostlarına,
sevenlerine, eski ve yeni bütün okuyucularına başsağlığı ve sabır diliyorum.
Türkiye’nin, Türk dünyasının ve İslam âleminin başı sağ olsun.”
Emine Işınsu İçin Ne Dediler?
“1970’lerin Türkiye’si, çalkantılı, huzursuz
ve çok karmaşık görünümüyle romancılar için herhalde özellikle verimli bir konu
kaynağıdır. O yılların siyasal panoramasını insanların özel hayatlarında
odaklandırarak yansıtmayı deneyen bir dizi roman ve hikâye yayımlandı. Bir
Edebiyat tarihçisi için bunların arasında bulunan Emine Işınsu’nun ‘Canbaz’ı,
Füruzan’ın ‘47’liler’i ile bir arada anılacak bir roman. Ayni konuyu (öğrenci
hareketleri, 1970’lerin siyasal bunalımı) karşıt açılardan işleyen bu iki
romanı karşılaştırmalı bir incelemeden geçirmek, edebiyat bilimcileri için
ilginç bir araştırma olabilir. (…)
“Sonuç olarak şunu
söyleyebiliriz, Emine Işınsu’nun romancılığını kanıtlayan bir eser. Türkiye’nin
problemli bir dönemini, kendi siyasal görüşü açısından, ama sanatlı, biçim
bilinci içinde yansıtan Emine Işınsu, romanda uyguladığı alıntı tekniğinde,
değindiği efsane vs de Türk-İslâm kültüründen yararlanmakla çağdaş roman tekniğini
özümlediğini göstermektedir.” (Gürsel
Aytaç)
***
“Bugünkü edebiyatımızda bir Işınsu vâkıası
vardır. Günümüzdeki Türk romanını, onun ismini anmadan derğerlendirmek mümkün
değildir. Bugünden yarına kalacak bir kaç isimden bir de şüphesiz Emine
Işınsu’dur. (…) Küçük Dünya’dan itibaren devamlı bir gelişme gösteren
Işınsu, bilhassa roman tekniği ve tipleştirme açılarından günümüz romanında ilk
isim sayılmak gerekir. Roman tekniği, belki bir başka ifade ile kompozisyon,
Işınsu’da mükemmeldir. Olaylar kusursuz bir şekilde sıralanır ve sonuca
ulaştırılır. Işınsu bir gerilim romancısıdır ve okuyucunun merak duygusunu
elinde tutar. Kronolojinin dışına çıkış, bilhassa Cambaz’da tatbik edilen
geriye dönüş tekniği gerilimi aksatmaz, bilâkis daha canlı hâle getirir.
“Işınsu’nun tipleri, roman
yapraklarında sayfa sayfa canlanır. Roman ilerledikçe; ruh yapıları,
davranışları ve konuşmalarıyla âdeta öteden beri tanıdığımız canlı insanlarla
kendinizi yanyana bulursunuz.” (Prof.
Dr. Ahmet Bican Ercilasun)
ESERLERİ:
Roman:
Küçük Dünya (1966), Azap
Toprakları (1970), Ak Topraklar
(1971), Tutsak (1973), Sancı (1974), Çiçekler Büyür (1978), Canbaz
(1981), Kafdağı’nın Ardında
(1988), Atlıkarınca (1990), Cumhuriyet Türküsü (1993), Nisan Yağmuru (1998), Havva (1999), Bir Ben Vardır Benden İçeri (2002), Niyazi Mısrî ve Bukağı (2004), Hacı Bayram (2005), Hacı Bektaş Veli (2008).
Şiir:
İki Nokta (1965).
Oyun:
Bir Yürek Satıldı (1967), Bir
Milyon İğne (1967), Ne Mutlu
Türküm Diyene (Çocuk oyunu,1969),
Adsız Kahramanlar (radyofonik piyesler, 1973).
Hikâye:
Bir
Gece Yıldızlarla (1991).
Deneme:
Dost Diye Diye (1997).
Monografi:
Kendimden Kendime (2020)
HAKKINDA:
Şerif Aktaş / Tutsak (Töre Dergisi, Eylül 1977), Mustafa Kutlu / Yerli Roman,
Çağdaş Nasihatnameler ve Çiçekler Büyür (Fikir ve Sanatta Hareket, Mayıs 1979),
Bilge Ercilasun / Geç Kalma! Nereye? (Türk Edebiyatı, Mayıs 1981) - Türk Romanı
ve Işınsu (Töre Dergisi, 1982), “Edebiyatımızda Işınsu” (Töre dergisi, Emine
Işınsu Özel Sayısı, Aralık 1982), İhsan Işık / Yazarlar Sözlüğü (1990, 1998) -
Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi (2001, 2004) – Encyclopedia of Turkish Authors
(2005) - Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları
Ansiklopedisi (2006, gen. 2. bas. 2007) - Ünlü Edebiyatçılar (Türkiye Ünlüleri
Ansiklopedisi, C. 4, 2013) - Encyclopedia of Turkey’s Famous People (2013), Ahmet
Kabaklı / Türk Edebiyatı (c. 3, s. 800-801, 1991), İnci Enginün / Yeni Türk Edebiyatı
Araştırmaları (1991), Behçet Necatigil / Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü (1998),