İlahiyat profesörü, yazar, öğretim üyesi (D. 1931, İstanbul - Ö. 16 Mart 2017, İstanbul). Babası Azerbaycan'ın Karabağ bölgesinde subaydı. Sonradan Türkiye'ye geçerek Türk Ordusunda görev almış ve Kurtuluş Savaşı’na katılmıştı. Daryal, öğrenimine İstanbul'da başladı. Babasının görevi nedeniyle Ağrı'da ve Gaziantep'te okudu. 1950'de Taksim Erkek Lisesini, 1959'da İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arap-Fars Filolojisi Bölümünü bitirdi. Aynı üniversitenin Psikoloji Bölümünden de mezun oldu. İslami ilimler üzerine özel dersler aldı.
İstanbul
Üniversitesi Edebiyat Fakültesi İslam Araştırmaları Bölümünde asistanlık ve
orta dereceli okullarda din bilgisi öğretmenliği yaptıktan sonra, 1966'da
İstanbul Yüksek İslam Enstitüsüne Farsça dersi öğretim görevlisi olarak tayin
edildi. Burada din psikolojisi dersleri okuttu.
Burada "İslâm'ın Doğuşu ve İlk
Yayılışının Psiko-Sosyal Açıdan Tahlili" adlı çalışmasıyla doktora
(1988) yaptı. 1991'de doçent, 1998'de profesör
oldu.
Aynı yıl yaş haddinden emekli olan Prof. Dr. Ali Murat Daryal, bir süre daha Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesinde sözleşmeli olarak görevine devam etti.
Bir
süredir kanser tedavisi gören Prof. Dr. Ali Murat
Daryal, 16 Mart 2017 günü İstanbul'da evinde vefat etti. Üsküdar Şakirin
Camisinde ikindi vakti kılınan cenaze namazının ardından Karacaahmet
Mezarlığında toprağa verildi.
Prof. Dr. Yümni Sezen, AA muhabirine yaptığı açıklamada, "Daryal'ın kanser nedeniyle tedavi gördüğünü belirterek, "Aslında son gördüğümde iyiydi, ayaktaydı. 35 yıllık dostumdu. Din psikolojisi hocasıydı. Birlikte çok vakit geçirdik. Marmara İlahiyat Fakültesindeki hocaların birçoğunun hocasıydı. Başımız sağ olsun." dedi.
Daryal'ın öğrencisi Prof. Dr. Nihat Temel ise "Güzel eserler veren ve birikimini bizlere kadar yansıtan biriydi. Emekli olduktan sonra da çalışmalarını hiç kesmedi. İnandıklarını yaşantısına aksettiren ve inandığı gibi dimdik yaşayan, hiç boyun eğmeyen hocaların hocasıydı. Üzerimizde çok hakkı var." diye konuştu.
ESERLERİ (İnceleme-Araştırma):
İslâm'ın Doğuşu ve İlk Yayılışının Psiko-Sosyal Açıdan Tahlili (doktora tezi, 1988, 1989), Kurban Kesmenin Psikolojik Temelleri (1980, 1994), Dinî Hayatın Psiko-Sosyal Temelleri (1994), Psiko-Sosyal Açıdan Medeniyetler ve Mesajları (1997).
KAYNAKÇA: Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi 3 (2003), İhsan Işık / Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2006, 2017), İlahiyat profesörü Ali Murat Daryal vefat etti (memleket.com.tr, 16.03.2017), Prof. Dr. Ali Murat Daryal son yolculuğuna uğurlandı (memurlar.net, 16.03.2017).
