Fahrünnisa Kadıbeşegil

Fahrünnisa Kadıbeşegil, Oluşum Sa­nat dergisini Ankara'da 1974-1990 yıl­ları arasında yayımladı. Oluşum, yetkin kalemlerin dışında yetenekli genç kalem­lere de yer veren, döneminin ses getiren bir dergisiydi.

Fahrünnisa Kadıbeşegil, derginin ka­panmasının ardından 1992 yılında "Oluşum'da Cemal Süreya" adıyla bir kitapçık bastırarak sanat çevrelerine dağıttı. Ka­dıbeşegil, bu kitapçıkta, Süreya'nın, Olu­şum ile ilgisini, 'önsözde şöyle belirtiyor:

"Oluşum, Cemal Süreya'nın Papirus'tan sonra başyazı yazdığı ilk dergiy­di. Bu yüzden Oluşum'daki yazı, şiir ve haberlerini bir kitap haline getirmek be­nim için kaçınılmazdı.

Oluşum dergisini çıkarma hazırlıkları­nı yaptığım günlerdi. Abbas Sayar'ın ödül töreninden sonra birkaç kişiyle birlikte Ömer Asım Beyin odasına çıkarken ta­nıştım kendisiyle ve 'Bir dergi çıkaraca­ğım. Size de göndereceğim, düşüncenizi öğrenmek isterim.' dediğimde hafifçe gülümseyerek 'elbette' demişti.

Ertesi akşam yine Abbas Sayar için Mülkiyeliler Lokalinde toplandığımızda yanıma oturdu ve sözü dergiye getire­rek. 'Size bir teklifim var. Ben Oluşum'a başyazıyı yazarım, bir şartla, şiirleri ben seçeceğim.' dediğinde inanamadım ve hemen kararlaştırdık.

İstanbul'a tayin oluncaya kadar der­giyle yakından ilgilendi. Ondan pek çok şey öğrendim. Yetenekli genç kalemlere yer veren bir okul oldu Oluşum. On üç yıl hiç ara vermeden her ayın birinde oku­yucusunun elinde oldu. Derginin bütün hazırlık ve düzenlemesini tek başıma üstlendim(...)

Geçen yaz Cemal Süreya'nın Oluşum'daki yazılarını bir kitap haline getirmek istediğimi Sayın Tevfik Akdağ ve Sayın İsmet Kemal Karadayı ile bir sohbet toplantısında açıkladığım zaman İsmet Kemal, “Bu kitabın adı Oluşum'da Cemal Süreya” olmalı dedi. Hepimiz bu adı sevdik.

İşte şimdi elinizde “Oluşum’da Cemal Süreya” ve hep bizimle olacak.

Hoşçakal dostum.

Fahrünnisa Kasdıbeşgil, söz konusu kitabı, Cemal Süreya ile bir dönem kırılmalarının ardından çıkarmıştır. “biraz kırgın kaldık ama sonra barıştık" diyerek onu da açıklıyor Kadibeşegil:

"Oluşum'un 1987 Yaz Dönemi adını verdiğimiz yeni biçiminde Süreya'nın 'Fotoğraf ve 'San' adlı iki şiiri Türkçe, ayrıca İngilizce çevirisiyle yer aldı. Süre­ya, Oluşum'un en arkasında, kendi imza­sıyla 'Ne Var Ne Yok' başlığı altında sanat dünyasından haberlere yer veriyordu. Söz konusu 1987 Yaz Dönemi'nin Ne Var Ne Yok’unda benim üç küçük duyu­rum da çerçevesiz, aynı yazının içeriğiymiş gibi çıkmış. Buna çok kızmış. Tuttu, Hürriyet Gösteri'de, söz konusu şiirleri haberi yokken izin almadan yayımladığı­mı ağır dille suçlayarak yazdı. Ben de bu kez Oluşum'un 1987 Kış Dönemi'nde. sayfa 100'de 'zorunlu bir açıklama' baş­lığı altında şu yanıtı yayımladım:

"Günümüzde şair, romancı, denemeci vb. 'Günlük' yazma tutkusuna iyiden iyi kaptırdı kendini.

Kuşkusuz bu. yazınımıza bir tat, bir renk kattı. Kimi yandaşlar okşanırken, kimileri iğneleniyor, eleştiri sınırları aşıla­rak, haklı haksız denmeden...

Gösteri dergisinin Haziran 1987 sayı­sında Cemal Süreya da güncesinde, böyle bir iğneyi fırlatıvermiş bize, biraz boyutu aşarak…

Kendisinin de belirttiği gibi son üç haber dışındakiler onundur. Ancak her dergi ve yayın ile uğraşanlar bilir ki, matbaada basım işleri bir sorundur. Kimi çizgiler, çerçeveler, harfler, dahası isimler elde olmadan karışıverir. Bizim 'Ne Ve." Yok' bölümü de bundan nasibini almış.

Oysa, bu konuyu kendisi ile konuşup son üç haberin içinde bulunduğu çerçevenin -O sırada benim hastanede bulunmam nedeni ile- basım sırasında çıkarılmış olduğunu üzüntülerimle birlikte açıklamıştım. Güncesinde bunu belirtmesini özellikte beklerdim, eski bir dergici olan dostumuz bunu çok iyi bilir. Sanat ve sanatçı ciddiyeti de böyle durumlarda hoşgörüyü gerektirir bence..."

Kadibeşegil, böylelikle yıllar öncesinden bir başka ayrıntıyı bizlerle paylaşmış oluyor.

(Ünlem Sanat Dergisi, Sayı:9, Ocak – Şubat 2005)