Tarık Günersel

Dramaturg, Oyuncu, Çevirmen, Yazar, Şair

Doğum
27 Haziran, 1953
Eğitim
İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi İngiliz Dili ve Edebiyatı Bölümü
Burç

Şair ve yazar, çevirmen, dramaturg, oyuncu. 27 Haziran 1953, İstanbul doğumlu. Kadıköy Maarif Kolejinde okurken kazandığı AFS Uluslararası Bursu ile liseyi ABD’de bitirdi. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi İngiliz Dili ve Edebiyatı Bölümü mezunu. İngilizce öğretmenliği ve çevirmenlik yaptı. 1982-86 yıllarında Aramco Suudi Arabistan’da çalıştı. Gülseli İnal ile “Şiir Uzayı Labratuarı”nı kurdu. 1991 yılında dramaturg olarak İstanbul Şehir Tiyatrolarına girdi.

Tarık Günersel, tiyatro oyunculuğu yanı sıra çok sayıda film ve dizide de rol almıştır.

Şiirleri 1976’dan itibaren Birikim, Oluşum, Varlık, Adam Sanat, Sanat Olayı, Gösteri, Adam Öykü, Sombahar, Yeni Biçem, Milliyet Sanat, Ludingirra, Yazko-Edebiyat vd. dergilerde yayımlandı. Bazı şiirleri Kanada, Amerika ve Fransa’da yayımlandı. Görsel şiir, somut şiir ve lettrist şiir örnekleri verdi. Talat Halman, World Literature Today’de onun “getirdiği yenilikler edebiyatın kurulu düzeni tarafından direnişle karşılan”dığını yazdı. PEN Yazarlar Derneği ile Edebiyatçılar Derneği üyesidir.

 

ESERLERİ:

 

Şiir: Otmopili’de Akşam (1982), Planlar Kalıntı Olduğu Zaman (1983), Muhafızgücü: 1 Hayalgücü: O (şiirler ve yazılar, 1989), Zaman Denen Oyuncak (1999).

Aforizma: Uzay Bilinci (özdeyişler, 1993).

Anı: Değişen Suudi Arabistan (1987), Kumlaşmak: 12 Eylül Dönemi, Aramco Arabistan Anıları (1999).

Oyun: Ali Baba ve Kırk Haramiler (opera metni, 1991), İtiraf (1988); Büyüsayar (1990), Mim Oyunları (1991), Mavi Nokta Oratoryosu Librettosu (1992), Yaşasın Delilik (1993), Yarım Bardak Su (2005).

Öykü: Bir Geçiş Toplumu (1983), Bedenlere İnanır mısınız? (1999).

Çeviri: Godot’yu Beklerken (S. Beckett’ten), Popcorn (B. Elton’dan), Mr. Peters’ın Bağlantıları (A. Miller’dan).

 

Oynadığı ya da Görev Aldığı Bazı Tiyatro Oyunları:

 

Godot'yu Beklerken / Çevirmen - 2016           

Sarı Ay / Çevirmen - 2016      

Başka Dünya / Libretto - 2015 

Aşk-ı Memnu / Uyarlayan - 2007        

Godot'yu Beklerken / Çevirmen - 2006           

Bir Tutkunun Yüzyılı / Yazar - 1992   

 

Rol Aldığı Diziler:

 

Her Şey Aşk İçin (2002)

Küçük Besleme (Öner, 1999)

İkinci Bahar (Doktor, 1998)

Tatlı Betüş (Gümrük Memuru, 1993)

 

Rol Aldığı Filmler:

 

Eğreti Gelin Ladik (Altan Bey, 2018)

Uzak İhtimal (2008)

Abdülhamit Düşerken (Mabeyn Başkatibi Ali Cevat, 2002)

Salkım Hanımın Taneleri (Enis Fikri, 1999)

Cumhuriyet (Salih Bozok, 1998)

Bir Sonbahar Hikayesi (Sivil Polis, 1994)

Sarı Tebessüm (1992)

Düş Gezginleri (Necdet, 1992)

Ölü Bir Deniz (Banka Müdürü, 1989)

Düşman Düşman (Kısa Film 1977)

 

Tarık Günersel İçin Ne Dediler?

 

“Tarık Günersel şiiri prizmatik bir aynadır, bazen aynada çift görüntü oluşur. Akla kara gece ile gündüz gibi, ne ki şair her zaman varoluş olarak yaman bir gezgindir. İçimizde en sosyalist olan, en tartışmalara açık olan, ironik olan odur. (…) Hep genç kalacak bir kuşaktır 80 şiir kuşağı içimizde en gizli direnişçimiz Tarık Günersel’dir.” (Gülseli İnal)

 

***

 

“Otobiyografik şiirlerinde olanca başarısına rağmen, dilini bozmaktan çekinmediği, harflere tüneyip oturmuş düzeni var saydığı şiirler Günersel’in kaçınmadığı sevgisini bırakmadığı tekniği, kelimelerden, harflerden kendine özgü bir düzen tutturuyor: Yeni bir dünya düzeni.

“Kimi için bu sayfalar altayıp geçilecek şiirler olabilir, ama düşündürücü bir yanı da yaşatmıyor değil. Çünkü Günersel, yaşadığı yaşamadığı kavramlarla, düzenlerle oynamayı seven bir kimliğe sahip. Bildiğimiz düzenin insanı değil o. Bakış açısı, yaratıcılık düzlemi farklı. Kâh askerde, kâh annesinin ölümünde, kâh ismiyle karşısına dikilen babasında, bazen de Amerika’da bir göl kıyısında, ayrılıp tekrar barıştığı eşinde, bazen de uzayda arıyor mutluluğu Günersel kendine özgü adımlarla dolaşıp duruyor. Yalın bir düzende seçmeci bir yaratıya kavuşmak istiyor. Bence bunun bir bölümünü bulduğu da söylenebilir.” (Hüseyin Peker)

 

KAYNAKÇA: Otobiyografik Notlar – Söyleşi (Geniş Zamanlar dergisi, sayı: 1, Haziran-Temmuz 1990), Necmiye Alpay – Evren Erem / Söyleşi: “Güzeldi Bu Yeterince İmkânsızdı” – Necmiye Alpay / Hayalgücü – Ümit Erol / Şiir ve Tarık – Oktay Taftalı / Tarık Günersel Şiirinde Fenomenolojik İlgi – Gülseli İnal / Tarık Günersel Etika’sı ve Estetiği (Sombahar, sayı: 27, Ocak-Şubat 1995), Behçet Necatigil / Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü (18. bas. 1999), Vitrindekiler (Cumhuriyet Kitap, 10.6.1999), Şükran Kurdakul / Şairler ve Yazarlar Sözlüğü (6. bas. 1999), Hüseyin Peker / Tarık Günersel’den “Zaman Denen Oyuncak” (Cumhuriyet Kitap, 6.4.2000), İhsan Işık / Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi (2001, 2004) – Encyclopedia of Turkish Authors (2005) - Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2006, gen. 2. bas. 2007), TBE Ansiklopedisi (2001), Yıldız Cıbıroğlu / Tarık Günersel’in Bir Şiirinde Bilinçdışı (Varlık, Ekim 2002), Vitrindekiler (Cumhuriyet Kitap, 24.2.2005), Tarık Günersel (beyazperde.com, 05.02.2019), Tarık Günersel (sinematurk.com, 05.02.2019), Tarık Günersel (tiyatrolar.com.tr, 05.02.2019Tarık Günersel (diziler.com, 05.02.2019), Tarık Günersel (sinemalar.com, 05.02.2019).

 

İLGİLİ BİYOGRAFİLER

Devamını Gör