Şair. 1934, Gürhojan köyü (şimdiki Tırnıauz şehri) / Kabardin-Balkar Cumhuriyeti doğumlu. İlk Balkar kadın şairidir. 1944 yılında halkıyla birlikte Orta Asya’ya sürüldü. Yıllarca önce yazmaya başladığı şiirler, ancak sürgün bittikten sonra, 1957’de yayımlandı.
Şairin ilk kitabı Kayada
Açan Çiçekler 1959 yılında
Nalçik’te, diğer tüm kitapları Nalçik, Moskova, Bakü, Duşanbe’de çıktı. Daha
sonra yayımlanan şiirlerinden birçoğu yabancı dillere çevrildi. Şiirleri tüm
BDT ülkelerinde, Türkiye’de ve dünya dillerinde yayımlandı. T. Zumakulova,
Rusya Federasyonu Maksim Gorki Devlet Ödülünü (Sokrovennost kitabıyla) kazanan
ilk kadın şairlerdendir. SSCB-Rusya Yazarlar Birliği üyesi, KBC Devlet
sanatçısıdır. Gorbaçov döneminde SSCB Parlamento üyesi seçildi. SSCB Kadınlar
Komitesi yöneticilerinden biri oldu. “Balkar Edebiyatının Sappho”su diye
anılmaktadır.
T. Zumakulova 18 Aralık - 22 Aralık 1997 tarihleri
arasında Türkiye’ye geldi. Kültür Bakanlığımızın Ahmet Yesevi Vakfıyla birlikte
Ankara’da düzenlediği Kaysın Kuliev’i anma toplantısına katılarak bir konuşma
yaptı ve şiirlerini okudu.
ESERLERİ:
Kayada Gülle (1959, Kayada Açan Çiçekler), Anti Voyennaya Poema (1961, Rusça; Savaşa Karşı Destan), Taulanı Jırı (1962, Dağların Şarkısı), Dım Oçaga (1965, Rusça; Ocağın Dumanı), Stihi (1966, Rusça, Moskova; Şiirler), Tau Ayaz (1967, Dağ Rüzgârı), Raduga nad Domami (1968, Rusça, Moskova; Evlerin
Üstendeki Gökkuşağı), Çirahtan (1969, Kandil), Molçaniye (1972, Rusça, Moskova; Suskunluk), Köz Jarığım (1972, Göz Nurum), Sokrovennost (1974, 1980; Gizli Duygular), Saylamala (1975, Seçme Şiirler), Jazılmağan Jazıula (1977, Yazılmayan Yazılar), Dağlı Kızın Şarkısı (1980, Duşanbe, Tajikçe), Kardeşlerim (1981, Mahaçkale, Kumukça), Dorogoye İmya (1981, Perm; Değerli İsim), Blagodarnost (1981, Rusça; Minnettarlık), Vesnav Gorah (1982, Rusça, Moskova; Dağlarda
Bahar), İzbrannoye (1983, Rusça, Moskova; Seçme Şiirler), Ata Üyüm (1984, Baba Evim), Hançer ve Söz (1989, Azerice, Bakü), Saylamala 2 Tomluk (1989, Seçme Şiirler - 2 cilt), Saylamala (1994, Seçme Şiirler), Slovo i Sudba (1994, Balkarca ve Rusça; Söz ve
Kader).
KAYNAK: Kanşaubiy Miziev / Balkar Şiiri
Antolojisi (2001), İhsan Işık / Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar
ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2. bas. 2009).
