Şair ve yazar. Cumhuriyet dönemi
Türk edebiyatının önde gelen isimlerinden (D. 16 Ağustos 1931, Akdağmadeni /
Yozgat – Ö. 13 Şubat 2021, Kadıköy / İstanbul). Âşık tarzı şiirlerinde Akdağlı
Kara Ozan mahlâsını, düzyazılarında A. Nihat Akdağlı takma adını kullandı.
İlkokulu Ankara Necatibey İlkokulunda bitirdi (1946). Ankara Ticaret Lisesi
(1953) mezunu. Türkiye Çimento Sanayi TAŞ Genel Müdürlüğünde çeşitli kademelerde
çalıştı, 1980’de pazarlama müdürü iken emekliye ayrıldı. Emekli olduktan sonra
çalışmalarını İstanbul’da sürdürdü.
Basın hayatına atıldı. Karınca,
Kooperatifçilik ve Size dergilerinin yazı işleri müdürlüğünü yaptı.
Şiir ve yazılarını 1950’den itibaren Kudret, Tasvir, Son Havadis, Tercüman,
Yeni Asır, Türkiye, Çankaya gazeteleri ve Mefkûre, Oğuz, Aras, Çağrı, Töre,
Hisar, Ocak, Toprak, Defne, Milî Kültür, Türk Edebiyatı dergilerinde yayımladı.
Türk Kooperatifçilik Kurumu Yönetim Kurulu üyeliğinde bulundu. Türk Ocakları
Genel Merkez Denetleme Kurulu üyeliği (1958-1961), Halkevleri Genel Yönetim Kurulu
üyeliği ve Denetleme Kurulu Başkanlığı görevlerine kadar yükseldi. Son Haber
gazetesinde çalıştı. 1987 yılından itibaren sarı basın kartı sahibi ve
İLESAM üyesiydi.
1991 yılında düzenlenen Struga
Şiir Akşamlarında Türkiye’yi temsil etti. 2004 Orhan Şaik Gökyay Şiir Ödülünü
aldı. Bazı şiirleri Almanca, İngilizce, Arapça, İtalyanca, Macarca, Makedonca
ve Sırpçaya çevrildi. Yirmiden fazla şiiri bestelendi. İnal, şiir yolunda Yunus
Emre’yi usta kabul etti. Şiirinin başat konusu daima sevgidir. Şiirlerini hem
serbest tarzda, hem de hece vezniyle yazdı.
Ödülleri:
MTTB’nin 1953’te düzenlediği
İstanbul’un Fethi konulu yarışmada aynı adı taşıyan şiiriyle birincilik, Tercüman
gazetesinin ve Cumhuriyetin 50. Yıldönümü münasebetiyle düzenlenen şiir
yarışmalarında birer şiirle üçüncülük ve birincilik kazandı. Hür Macar Yazarlar
Birliği (Münih) tarafından Gümüş Hürriyet Madalyası ile ödüllendirildi (1970).
1973 yılında Ege Üniversitesinin düzenlediği Cumhuriyet ve Atatürk Şiirleri
Yarışmasında Birincilik Ödülünü aldı.
1994’te vefat eden şair Gökyay
anısına ailesince düzenlenen Orhan Şaik Gökyay Şiir Ödülü 2003 yılında Ayhan
İnal’a verildi. İnal’a ödülü, 2 Aralık 2003’te, Türk Dünyası Araştırmaları
Vakfı Süleymaniye Kültür Merkezi’nde düzenlenen törenle sunuldu..
Ayhan İnal İçin Ne Dediler?
“İnal’ın şiir dili heyecanla
sanatın karışımıdır. Sadece heyecan çok zaman şairi şiirden uzaklaştırır. Sesin
verdiği ürperti çoklukla geçicidir. Eğer bu heyecan, sanatın büyüsü ile sarmaş
dolaş olmamışsa şiirin sesi de, heyecanı da kof ve geçicidir. İnal, heyecanını
şiirin büyüsüyle sarmasını bilmekte ve özellikle kahramanlık şiirlerindeki hava
kofluktan kurtulmaktadır. Bir başka deyimle İnal, şiir dilini ustalıkla kullanmaktadır.
” (H. Fethi Gözler)
***
“Özellikle millî konulardaki
şiirleri kısa zamanda sevildi. Behçet Kemal Çağlar’ın vefatından sonra edebiyat
çevresi onu, Çağlar’ın devamı gibi görmeye başladı. Gerçekten de şiir okuma
biçimi ve etkilemede İnal, Çağlar’a benzer. Ancak, şiir tarzlarında çok büyük
farklar vardır.” (Nail Tan)
***
“Ayhan İnal; kişiliği renkli,
gönlü zengin, şiir dünyası coşkulu bir insandır. Duyarak yazabilen, duygularını
çok kolayca şiirleştiriveren Şair Ayhan İnal ‘Şiir olmasaydı; çileli hayatımın
ağır yükü altında, maddeten ve mânen çoktan ezilmiş olacaktım’ derken doğru
söylüyordu. Gani gönlü, heyecanlı kişiliği her zaman sevdalı olan başı, ‘gamdan
azâde’ olmamıştır. İşte bu sebeple dediği gibi ‘şiir yaşama kaynağı’ olmuştur
onun için.” (Hayrettin İvgin)
Vefatı:
Cumhuriyet dönemi Türk şairlerinin
en önemli isimlerinden Ayhan İnal, 13 Şubat 2021 günü İstanbul’da vefat etti.
Cenazesi pandemi şartları içinde İstanbul’a toprağa verildi.
Vefatını Türk Ocakları genel
merkezi şu mesajla duyurdu:
“Cumhuriyet Dönemi millî
şairlerinden, 1958-1961 yıllarında Türk Ocakları Genel Merkezi Denetleme Kurulu
Üyeliği yapan Ayhan İnal, 13.02.2021 tarihinde vefat etmiştir. Cenazesi 15.02
2021 tarihinde defnedilecektir. Allah rahmet eylesin. Türk milliyetçilerinin
başı sağ olsun”.
ESERLERİ:
Şiir: Gece Yarısı (1965), Yasak Sevgi (1970), Dostlarım
- Manzum Portreler (1977), Çöl Türküsü-Libya ve Kaddafi Destanı
(1979), İstanbul’a Benziyorsun (1985), Bir Yağmur Sonrası (1986),
Ölümsüzlük Türküsü (1987), Gönül Destanı (1992).
İnceleme: Halil Soyuer Hayatı ve Şiirleri (1981).
Derleme: Destan Atatürk / Atatürk Şiirleri Antolojisi (İ.
Nasrattinoğlu ile, 1981), Pera Palas ve Hasan Süzer (F. Halıcı ve İ.
Parlatır ile, 1995).
KAYNAKÇA: İlhan Geçer (Hisar, sayı: 82, Ekim 1970),
Nail Tan / Ayhan İnal’ın Şairliği (1981, yeni bas. 50. Sanat Yılında Ayhan İnal
adıyla, 2001), Seyit Kemal Karaalioğlu/ Resimli Türk Edebiyatçıları Sözlüğü
(1982), Suna Tanaltay / Ayhan İnal’ın Dizelerinde Ozanlar Saz Çalar (Size
dergisi, sayı: 159, Ocak 1987), Ahmet Kabaklı / Ayhan İnal (Türk Edebiyatı, c.
4, 1991), Hayrettin İvgin / İstanbul’a Benziyorsun (Millî Kültür dergisi, sayı:
54), İhsan Işık /
Yazarlar Sözlüğü (1990, 1998) - Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi (2001, 2004) –
Encyclopedia of Turkish Authors (2005) - Resimli ve Metin Örnekli Türkiye
Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2006, gen. 2. bas. 2007) - Ünlü
Edebiyatçılar (Türkiye Ünlüleri Ansiklopedisi, C. 4, 2013) - Encyclopedia of
Turkey’s Famous People (2013), Orhan
Şaik Gökyay ödülü’ Ayhan İnal’ın (AA - arsiv.ntv.com.tr, 16 Kasım 2003), Ayhan
İnal, hâtıralarını paylaşacak
(dunyabizim.com, 9 Nisan 2012), Ayhan İnal Vefat Etti
(turkocaklari.org.tr, 15.02.2021),
