Şair ve yazar. 22 Ağustos 1954, Cevizli köyü / İkizdere / Rize doğumlu. Göksu Acar, Mehmet Pınar takma adlarını da kullandı. İlk ve ortaöğrenimini Turgutlu’da tamamladı. Diyarbakır Eğitim Enstitüsü Türkçe Bölümü (1977) ve Ankara Üniversitesi DTCF Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü (1992) mezunu. 1977’den itibaren Malatya, Manisa ve İzmir’de öğretmenlik yaptı. Daha sonra çalışmalarını İzmir’de sürdürdü.
“Paralarım” başlığını
taşıyan deneme türünde ilk yazısı ve ilk şiiri 1973’te Attila İlhan’ın yönettiği
Demokrat İzmir gazetesinde yer aldı. Şiir ve yazılarını daha sonra Yeni
Dergi (1973), Yarına Doğru (1973), Milliyet Sanat (1974), Türkiye
Yazıları (1977), Edebiyat Cephesi (1979), Somut (1979), Broy
(1985), Edebiyat ve Eleştiri (1985), Yeni Biçem (1995), Yazko,
Varlık, İnsan, Dize (1995)
dergileri ile Cumhuriyet, Politika, Demokrasi ve
Ülkede Gündem vb.
gazetelerde yayımladı. Dize adlı şiir dergisini çıkardı.
1974’te Milliyet Sanat
dergisince yılın dört başarılı genç şairi arasında değerlendirildi. A.
Behramoğlu onu “Yeni kuşağın, şiir dili oldukça kişisel ve güç anlaşılır bir
temsilcisi” olarak tanımlarken, Şükran Kurdakul “Coşkunun, sevginin,
yaşama bakış biçimlerinin, başkaldırının, çelişkileri bilinçle yorumlamanın
yarattığı bir ortamda kuşağın ortak dilinden arınarak kendi dilini yaratma
becerisi gösterdi”ğini belirtti. S. Nezir ve M. Cengiz ile birlikte
Yenibütüncü Şiir Hareketini başlatanlar arasında yer aldı. Sen Balık mısın?
ile 1979 Almanya II. Uluslararası Çocuk Kitapları Fuarında ikinci oldu. 1985’te Rıfat
Ilgaz Şiir İkincilik Ödülünü, Ölüler Diyaloğu ile 1989’da Halil
Kocagöz Şiir Ödülünü; Kalbim Hoşça Kal ile 1996 Sabri
Altınel, 1996 Altın Koza, Mürekkep Zamanlar dosyasıyla
1996 Ali
Rıza Ertan, Güzel Suç ile 2000 Orhon
Murat Arıburnu ödüllerini, Turgut Uyar Jüri Özel Ödülü ve Behçet Aysan Şiiri
Ödülünü,
Tariş ve Çankaya Belediyesi şiir ödüllerini aldı. E
dergisinin düzenlediği Bir Şiiri İnceleme Yarışmasını kazandı. Türkiye
Yazarlar Sendikası, Edebiyatçılar Derneği, PEN Yazarlar
Derneği üyesidir.
Veysel
Çolak İçin Ne Dediler?
Altına beş şairin (Seyyit Nezir, Veysel Çolak, Hüseyin Haydar,
Metin Cengiz, Tuğrul Keskin) imza attığı ve Seyyit Nezir’in kaleme aldığı Yenibütüncü
Şiirin Manifestosu’nda Seyyit Nezir, Veysel Çolak’ın şiiri için şöyle
demektedir:
“Şair, şiirimizin ulaşmakta
olduğu yetkin düzlükte kendi oyuklarını açarak, hemen üç beş dizede bir, şiiri
ve okuru sarsalamakta, birbiri peşi sıra açtığı bu oyukları yaşama ilişkin
ayrıntılar ve onların yoğun imgeleriyle doldurmaktadır: Yadırganan, yüzeysel
bakışla yetişilemeyen bir hızda.”
***
“Veysel Çolak, şiiri,
olduğundan da öte ciddiye almakta ve şiir onda, ideolojik belirlenişin bir
ölçütü olmaktadır. Böyle olunca da, siyasal ideolojsinin içerdiği kolektiflik,
şiirin teorik alanda sağlayabileceği bir pratiğe dönüşmektedir. Bu durum,
Veysel’in biriktirdiği enerjiyi, iddialı bir misyona çevirmekte, bu ise
altından kalkılmayacak bir serüvenle baş başa bırakmaktadır onu. Ona göre
‘Maden ve ipek, başak ve mürekkep, ter ve buz, gül ve bakır (birbirine)
sürtünmüştür.’ Sürtünmenin açığa çıkardığı enerjinin kolektif bir yaşama
ağdırılacağı inancı onda hiç mi hiç eksilmedi.” (Ahmet Telli)
***
“İlk iki şiir kitabında toplumcu
içerikten ödün vermiyor. Kararlı ve ısrarlı biçimde de kimi şiirlerinde
toplumcu anlayış dışındaki içeriği ve yaşamı itiyor, reddediyor: ‘Gül
alıp vermenin zamanı değil’ dizesindeki gibi. (…)
“Veysel Çolak, ‘Sesini arayan’ bir
şair değil, sesini bulmuş bir şair. Anlama dayalı, toplumcu gerçekçi şiir sesi
ile, Türk Şiirinde kendine özgün yol açmış bir şair. Şiirleri ile deneysel
biçim arayışına gitmemiş, başlangıcından son şiir kitabına kadar tutarlı bir
biçimde sürdürmüştür yolunu.” (Necmi Selamet)
***
“Veysel
Çolak belli bir anı, belli bir saati, birimi yazmıyor. Onda tüm anlar toplamı,
zamanın süzgeçten geçip dilimlenmemiş tüm bölümleri sıraya diziliyor: Böyle
olunca ister istemez dağınık ve düzensiz bir yaşam birimine dönüşüyor anlatılanlar:
Her telden, açmaz ve büyülü.”
(Hüseyin Peker)
ESERLERİ:
Şiir: Terin
Yaktığı Bir Yaradan (1978), Sen Balık mısın (çocuk şiirleri, 1979), Günlerin
Yağmurunda (1980), Aşkolsun (1982), Ötesi Yar (1985), Fotoğraf
Arkalıkları (1985), Ölüler Diyalogu (1988), Umut Aşktadır
(1992), Buz ve Ateş (1994), Aşkın Lâ Sesi (1995), Giz ve Yara
(Toplu Şiirler – I, 1996), Güzel Suç (2000),
İkizim Sevgilimdi (2000), Mürekkep Zamanlar (2004).
İnceleme-Eleştiri: Edip
Cansever’de Şairin Kanı (1996), Mürekkebin İçtiği Ses (1999), Yabancılaşma
ve Öteki Şiir (1999), Şiir Dışında Üşürsünüz 1. Karşıyaka
Şiir Kurultayı 19-20-21 Mart 2004 (2004), Şiir Nedir ve Nasıl Yazılır (2004).
Roman: Cinselliğin
Kahkahası (1995).
Seçki: Şiir
Yıllığı 2002 (2003), Şiir Yıllığı 2003 (2004), Şiir Yıllığı 2004
(2005), Şiir Yıllığı 2005 (2006).
Derleme: Şiirin Kıyı Dili (2005), Yazı Üzerine Yazı
(2005).
KAYNAKÇA:
Mehmet H. Doğan / Veysel Çolak’ın İlk Kitabı: Terin Yaktığı Bir Yaradan
(Milliyet Sanat dergisi, sayı: 289, 18.9.1978), Yurt Ansiklopedisi (c. VIII,
1982-1983), Cavit Yıldırım / İmgelerin Parçalanması Kuramı Işığında Veysel
Çolak’ın Şiirleri (Yazıt dergisi, 15.7.1990), İhsan Işık / Yazarlar Sözlüğü
(1990, 1998) - Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi (2001, 2004) – Encyclopedia of
Turkish Authors (2005) - Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve
Kültür Adamları Ansiklopedisi (2006, gen. 2. bas. 2007) - Encyclopedia of
Turkey’s Famous People (2013), Zeynep Uzunbay / Kendisinin Tragedyası - Ahmet
Telli / Hüzünlü Mohikan - Abdülkadir Budak / Hayat Kadar Dağınık ve Örgütlü -
Yusuf Alper / Aşkın Lâ Sesi (Cumhuriyet Kitap, 14.10.1999), Şükran Kurdakul /
Şairler ve Yazarlar Sözlüğü (1999), Ahmet Telli / Hüzünlü Mohikon (Cumhuriyet
Kitap, sayı: 504, 14.10.1999), Zeynep Uzunbay / Kendinin Tragedyası (Cumhuriyet
Kitap, Sayı 504, 14.10.1999), Ali Serdar / Veysel Çolak’ın Şiir Politikası
(Edebiyat ve Eleştiri, sayı: 50, Temmuz-Ağustos 2000), Ataol Behramoğlu /
20.Yüzyıl Büyük Türk Şiiri Antolojisi (2001), E. Bülent Yardımcı / “Aidiyet”i
ve “Aynılaşma”yı Reddediş Diyalektik Materyalizmin Alfabesidir (Edebiyat ve
Eleştiri, sayı: 53, Ocak-Şubat 2001), Hüseyin Peker (Virgül sayı: 37, Ocak
2001), Altay Ömer Erdoğan / Veysel Çolak’la Söyleşi (Edebiyat ve Eleştiri,
Kasım-Aralık 2002), İhsan Deniz / Veysel Çolak’ın Teraneleri (Yeni Şafak,
23.12.2002), E. Bülent Yardımcı / İhsan Deniz (Nam-ı Diğer) Hassan bin Sabit
(Edebiyat ve Eleştiri dergisi, Mart-Nisan 2003), Tuncer Uçarol / Dergilerde
Şiirler Veysel Çolak (Kum dergisi, sayı: 19, Eylül-Ekim 2003), Cumhuriyet Kitap
Eki (16.9.2004), Yasakmeyve (Mayıs-Haziran 2004, s. 121), Necmi Selamet /
Veysel Çolak’ın Şiir Yolu - Soner Demirbaş / Yansımanın Gerçekliği: Veysel Çolak
Şiiri (Yom Sanat, sayı: 22, Ocak-Şubat 2005).