Ali İhsan Mıhçı

Ortaokul birinci sınıftan Bin Bir Resul sıranın dar aralığında doğruldu. Parmağı Türkçe ders kitabındaki şiirin ilk dizesinde titreyip duruyordu. Sınıf suspustu. Ikınıyordu Resul.

"Kok-ma!..." deyi gürledi öğretmen. Tombul yanakları kılcal damarlarla kaplıydı. Kır saçlarını arkaya doğru bastıra bastıra taramıştı. Soğuk bir görünümü vardı. Korktu Resul. Dili iyice dolaştı, öğürür gibi sesler çıkardı. Sonra sustu. Suçluca büküldü. Sıraya dayandı, bekledi.

"Şa-fak!" dedi öğretmen. Resul bildi. Söğütlü kıyılarında şafak dağları zorlar gelir. Sanki dağlar doğurur şafağı. Gök yarılır dağların üzerinde, şafak patlar. Gelip Tepebaşı'nın toprağına düşer, sulara düşer, horoz seslerinin, eşek anırtılarının, böğürtülerin, bağırtıların üzerine düşer, ısıtır. Ama bir horoz ötümü vaktinde şafak bir başkaydı. Şafağın ilk ışıkları, bir kısım köylünün bağrında hançerlenmişti.

Sıra aralığında öylece bükülü duruyordu Resul. Şafakla annaç annaca... Tepebaşı ile Akviran arasında uzanan bir bölük toprağı sahiplenen köylüler, sevinci sinsi korkulara kararak tan yeri­ne bakıyorlardı. Tedirgindiler. Gülüyorlardı. Gözleri yoldaydı. Uzaktan uzağa Şar Dağı'nın iri gövdesi belirirken, toprak renkli adamlar basıp gelmişlerdi. Bir tüfek patlamıştı. Köylüler, mezar­larından doğrulan ölüler gibi suskun toplanıp dinele kalmışlardı. Ayak uçlarında yatan bir ölüye bakıyorlardı. Tüfeğin gümbürtüsü başına vurmuştu Resul'ün. Yüreği uzun bir çığlıkla yırtılmıştı. Ve şafak parçalanıp dağılmış, her şey bir anda olup bitmişti.

"Demek Tepebaşı'ndan... Neresi oluyor bu Tepebaşı?"

Resul, pencereye uzattı parmağını. Karşılarda Şar Dağı'nı görmeye çalışır gibi kısık kısık baktı.

"Tee orada..."

"Ailenle mi geldin?"

"Yok..."

"Bir başına mı?"

"Hee..."

Öğretmen yürüdü gitti önlere doğru.

"Tepebaşı diye bir yeri ansiklopedide bulumadım öğretmenim."

Ön sıralardan bir çocuktu konuşan. Elindeki kalın, ciltli ansiklopediyi öğretmene uzatmıştı.

"Nereye bağlı?" diye bu kez Resul'e döndü. An­lamadı Resul. Çocuk, gülümseyerek açıkladı. "Yani hangi ile, hangi ilçeye bağlı bir yer?"

Öğretmen, bugünkü dersi zamanından önce ta­mamlamış olmanın sıkıntısıyla geziniyor, zilin çalmasını bekliyordu. Çocuğun bu ilgisi hoşuna gitti. Resul'e baktı.

"Mezarlığın ordan ilçeye yol gider." dedi. "El­bistan derler. Bir de Söğütlü akar. Şar Dağı da vardır. Uzakta."

Çocuk hemen sayfaları karıştırmaya başladı. Bir sayfada durdu, parmağını bir arabaşlıkta tuttu. Dudakları pıtır pıtırdı. Kendini kanıtlamak ister gibi, ansiklopediyi katlayıp kalktı, gözlerini ta­vana dikerek okuduklarını aktarmaya durdu.

"Emm... Tepebaşı'nın bağlı olduğu ilçe öğretmenim... Emm... Yüzölçümü öğretmenim.. Emm... Nüfusu öğretmenim... Emm..."

"Güzel!" dedi öğretmen.

Resul'ün göğsü kalkıp indi. Çocuğun an­lattıklarını bilmiyordu. Ama Tepebaşı değildi bu, Tepebaşı ise hani anası? Hani babası?

Öğretmen, Resul'ün tepesinde durmuştu. Uzun uzun baktı ona. Acıdı, kızdı, yine acıdı, yine kızdı.

"İlkokulu bitirenin okuma yazması olur be oğlum." dedi. "Ne deyim... Sana diploma veren öğretmenin elleri kırılsın e mi?"

Resul'ün yüreğinde teller gerildi, koptu. Şimdi nerede olduğunu bile bilmediği Galip öğretmeni anımsadı. Galip öğretmen, sessiz bir rüzgar gibi sınıfa girmişti sanki. Sıranın üzerinde sevecen bakışları... Biraz öfkeli, biraz hüzünlü.. Üzülme Resul! Herkes Resul'ü tanıyamaz ki!.. Anlayamaz ki!.. Ağlama Resul! Olmuyor, için için kanıyor. Gözleri bulgur bulgur, öğretmene göstermiyor gözlerini.

"Yarınki dersimiz onuncu sayfa çocuklar, anlaşıldı mı?"

Anlaşıldı. Hazırlık çalışmaları. Kazıntısız, silintisiz. Düzenli. Resul bile anlar gibi olmuştu. Oysa başka yerlerdeydi şimdi. Aklı Galip öğretmenin ardına takılmıştı. Doru bir atın nal­larından püsküren ince toz bulutu karılıp dağılıyor. Doru at tırıs gidiyor. Doru atın sırtında bir kadın sarsılıyor. Uğurlar ola Raziye kadın! Anam! Anam! Anam!.. Raziye, sese kulak verirse gidemeyeceğini biliyor. Gitmesi gerek. Başını çevirmiyor. İki karılı bir adama üçüncü karısını götürüyor doru at. Akviran yolunda toz bulutu uzuyor, inceliyor.

Parmaklarını yanağına verdi Resul. Çarçabuk dokundurulmuş ana dudakları... Anasının dudak­larını eller gibi... Galip öğretmen, yanı başında dineliyor. Hep uzaklara bakıyor. Babasının vurul­duğu günkü adam değil bu. Avurtları çökük. Dokunsalar ağlayacak. Resul'ün başını alıp göğsüne bastırıyor.

"Resmini aklıma çizmişim." diyor Resul.

Galip öğretmen, doru atın ardınca uzayan toz bulutundan ayıramıyor gözlerini. Tepebaşılılar su­suyorlar, hiç konuşmuyorlar, ince bir ağıdı büyütür gibi sessiz, ölgün dolaşıyorlar. Duvar dip­lerine çöküp pinekliyorlar. Sefer Dayı, Söğütlü'nün sesini dinliyor. Şar Dağı'nın uğultusuna karışan suların sesini... Bir eli sakalında, bir eli koynunda öyle susuyor. Gözleri buğulu, öyle...

"Kimin?" diyor Galip öğretmen. "Babamı vuranın..." "Babanı..." "Resmi aklımdadır." "Onun ne suçu var ki?"

Şaşıyor Resul. Önce bön bön, sonra öfkeyle bakıyor Galip Öğretmene.

"Vurmuştur ya!"

"Hey oğul, nasıl anlatmalı sana?"

"Anlat." diyor Resul. "Ne varsa anlat haydi."

"Daha anlayamazsın. Gün gelecek, her şeyi öğreneceksin elbet. Şimdi yürü bakalım, bize gi­diyoruz." (…)

 (Ankara / 1976)

(Ankara Sanat Rehberi, Temmuz 1993)