16.
Yüzyıl şairlerinden (D. 1526, Diyarbekir - Ö. 1587, Rakka). İskender Paşa'nın
büyük oğludur. Önce şehirdeki bazı bilim adamlarından, sonraları Diyarbekir'e
müftü olarak gelen ünlü bilgin Muslihiddin Lârî'den ders alarak görgü ve
bilgisini artırdı. Diyarbekir'e bağlı bazı sancak beyliklerinde görev yaptı.
Babası İskender Paşa'nın 1566'da Bağdat valiliğine atanması üzerine beraberinde
Bağdat'a gitti. Arap emirlerinden Gaylanoğlu (bazı eserlerde Ulyanoğlu) olayında,
Basra, Müntefık ve Necid bölgelerinin fethinde büyük başarılar gösterdiğinden
mirimiranlık rütbesiyle taltif edildi.
İskender
Paşa 1569 yılında Mısır valiliğine tayin edildiğinde, o da beraberinde Mısır'a
gitti. Ayni yıl Mısır'da vefat eden Gülşenizade Ahmed Hayalî'nin cenaze
merasiminde bulundu. 1571'de Mısır dönüşü sırasında babası İskender Paşa vefat
etmişti. Kendisi de Lâhsa eyaleti valiliğine atandı. 1577'de başlayan İran
savaşlarında bulundu. Cesareti ve şecâatiyle şöhret kazandı. Tiflis'te Acem
ordularını yendi. 1582'de İstanbul'a giderek Şehzade Mehmed'in sûr-i hitanını
bazı manzumeleriyle tebrik eyledi. Bu sırada Rakka eyaleti valiliğine tayini
çıktı. Bu görevde iken 1587 yılında öldü.
"Şehzade
Sultan Mehmed'in Sûr-i Hitamı Hakkında" şiirinden bir bölüm:
Âftâb-ı dîn ü
devlet hazret-i Sultan Murâd
Sâye-i Perverdigâr
ü mâye-i emn ü aman
Husrev-i encüm
haşem şâhenşeh-i giyvan gulâm
Pâdişah-ı kâmbahş ü
kâmbin ü kâmran
Hazret-i şehzadeyi
kasd itti sünnet itmeğe
Eyledi bir sûr
mislin görmemiş çeşm-i cihan
KAYNAK:
Ş. Beysanoğlu / DFSA (2. bas. 1996, c. 1, s. 105), Sicill-i Osmanî (c.1, s.
156), İhsan Işık / Diyarbakır Ansiklopedisi (2013).
