Yazar, Bektaşî dedebabası (D. 1912, Serez – Ö.
7 Kasım 1997, İstanbul). Doğumundan bir
ay sonra asker olan babasının Anadolu’ya tayini sebebiyle Serez’den ailesiyle
ayrıldı. İlkokulu her yıl farklı bir şehirde okudu. Babasının emekliliğinden
sonra memleketleri olan Samsun’a yerleştiler. Ortaokul ve liseyi Samsun’da
okudu (1931). 1937’de Tıp Fakültesini
bitirdi. Ankara Numune Hastanesinde kulak burun boğaz ihtisası yaptı. 1946’da
İstanbul Üniversitesi KBB Kliniği doçentlik sınavını kazandı. 1951’den sonra üniversiteden
ayrıldı ve serbest doktorluk yaptı.
“Sevdim bir genç kadını, ansam onun adını”
diye başlayan “Özleyiş” adlı ünlü tangonun güfte yazarıdır. Hat ve ebru
çalışmaları da yaptı. Yazdığı hatların çevrelerini tezhiple süsledi. Daha çok
battal, tarama ve şal ebru modellerini hatlarıyla beraber kullandı. İslam’ın
ilk dönemlerinde kullanılan bir yazı çeşidi olan Ma’kılî yazı tarzında Latin
harfleriyle örnekler verdi. Diyarbakır’da Karacadağ, Aydın’da Cıvıltı
Çocuk dergilerini yayımladı. Aynı zamanda saz ve keman çalan, ney üfleyen
bir müzisyendi. Uzun yıllar Diyarbakır ve Aydın Halkevi Başkanlığı, Aydın
Lisesi Okul Aile Birliği ve Okul Koruma Derneği Başkanlığı, Aydın İlleri Türk
Musiki Derneği Başkanlığı, Aydın Çocuk Kütüphanesi Koruma Derneği Başkanlığı,
Aydın Kültür Derneği Başkanlığı görevlerini yaptı. 1970’te Strasbourg
Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türkoloji Enstitüsünde Şamanizm-Bektaşilik ve
Masonluk konusunda bir bildiri sundu. İngilizce, Fransızca, Arapça, Farsça eski
ve yeni Yunanca bilmekteydi. Dokuz yıl çalışarak Kur’an-ı Kerim’i şiir şeklinde
7+7 hece vezni ile Türkçeye çevirdi.
“Bedri
Noyan’ın kültür hayatımız açısından önemli bir yönü de geleneğimizin en son
temsilcisi olmasıdır. Çünkü bilindiği gibi Bektaşî dede babalığına ulaşabilmek
için uzun ve çok yorucu bir yoldan geçmek gerekmektedir. Bu yollardan biri de
güzel sanatlar alanında adayın kendisini ispat etmesi mecburiyeti
bulunmaktadır. Bedri Bey, şiir, resim ve müzik alanında çalışmalar yapmıştır.
Her üç alanda küçümsenemeyecek kadar önemli çalışmaları bulunmaktadır.” (Abdurrahman Güzel)
“Bedri Noyan, gerçekte tıp doktoru. İnsanı iyi
tanıyor. Hem bedensel varlığı, fizyonomisiyle iyi tanıyor, hem tinsel varlığı
ve eğilimleriyle iyi tanıyor. Onun için de, insanı doğadan ayrı düşünmüyor,
doğanın herhangi bir varlığı olarak alımlıyor ve evrenmerkezsel bir ortamda
düşüyor. Tarihsel maddecilik açısından bakıyor ve eytişimsel yaklaşıyor.
Yapıtında Anadolu gizemciliğini, gene Anadolu’da Bektaşilik-Alevilik olgusu
açısından irdelerken, Türk yazıncılarının, Türk ve dünya bilimcilerinin,
ahlakçı ve estetikçilerinin bilgisi dışında kalmış yüzlerce gizemsel, düşünsel
ve sanatsal kavram ve terimi, elyazması yüzlerce kaynağı, güngörmemiş yüzlerce
sözcüğü, yer, kişi ve yapıt adlarını gün ışığına çıkarıyor.” (Ali Dündar)
ESERLERİ:
Bütün Yönleriyle Bektaşîlik ve Alevîlik (1. cilt, 1998; 2. cilt 1999; yay.haz. Şakir
Keçeli), Türk Millî Kültüründe ve Kurtuluş Savaşında Bektaşîler (1990), Nevruz
(1999).
YAYIMA HAZIRLAMA: Manzum Hacı Bektaş-ı Velî
Vilâyetnâmesi/İlk Vilâyetnâme (Firdevsî-i Rûmî’den, 1986, 1996, 1997), Garîbnâme,
(Âşık Paşa’dan, 1998), Veli Baba Menâkıbnâmesi (Anonim, 1993), Demir
Baba Vilâyetnâmesi (Velî Baba’dan, 1976), Seyyid Ali Sultan (Kızıldeli
Sultan) Vilâyetnâmesi (Anonim, 1990), Mehmet Ali Hilmi Dedebaba
Divanı/Açıklamalı ve Sade Dile Çevrilmiş Olarak (Mehmed Ali Hilmî Dede
Baba’dan).
