Tarihçi (D. 17 Ocak 1932, Kadıköy / İstanbul -
Ö. 1 Aralık 1997, Bodrum / Muğla). Aslen Afyonlu olup tabip yüzbaşı Nurettin
Taneri’nin oğlu. Babasının memuriyetinden dolayı öğrenim hayatı Ankara’da
geçti. Samanpazarı Özel Işık İlkokulu, Dördüncü Ortaokul (Cebeci Ortaokulu),
Atatürk Lisesi, Ankara Üniversitesi DTCF (1959) mezunu. 1962’de bitirdiği
fakülteye asistan olarak girdi. 1967’de “Osmanlı İmparatorluğu’nun Kuruluş
Döneminde Vezir-i Azamlık” adlı tez çalışmasıyla doktorasını
bitirdi, 1972’de doçent, 1978’de “Osmanlı İmparatorluğu’nun Kuruluş
Döneminde Hükümdarlık Kurumu ve Saray Hayatı Teşkilatı” adlı takdim tezi
ile profesör oldu. 1982’den itibaren
üniversitedeki derslerine ek olarak; Kara Harb Okulu ve Polis Akademisinde
inkılap tarihi ve Atatürkçülük dersleri okuttu. Akciğer kanserinden öldü ve
Bodrum Turgut Reis Karabağlar Mezarlığında toprağa verildi.
1947 yılından itibaren yazdığı bin kadar
makalesi Cumhuriyet, Tercüman, Hürriyet, Forum, Hergün, Yeni Sözcü, Töre,
Bizim Ocak, Yeni Forum, DTCF Tarih Araştırmaları, İ.Ü. Tarih Enstitüsü, Millî
Kültür, Forum, Yeni Hizmet, Ortadoğu, Güneş, Türkiye,Yeni Düşünce gazete ve
dergilerinde yayımlandı. Çeşitli bilimsel toplantılara katılarak bildiriler
sundu. Ayrıca İslâm Ansiklopedisi ve TDV İslâm Ansiklopedisi’ne
çok sayıda madde yazdı.
ESERLERİ:
Kürtler Kürtlerin Kökeni - Siyasi Sosyal ve
Kültürel Hayatları - İbnü’l Erzak ve Şeref Han Tarihinin Değerlendirilmesi (1976), Celalüddin Harzimşah ve Zamanı (1977),
Türkiye Selçukluları Kültür Hayatı - Menakibü’l - Arifin’in Değerlendirilmesi (1977),
Osmanlı Devleti’nin Kuruluş Döneminde Hükümdarlık Kurumunun Genişlemesi ve
Saray Hayatı - Teşkilatı (1978), Osmanlı Kara ve Deniz Kuvvetleri
Kuruluş Devri 1299 - 1453 (1981), Türk Devlet Geleneği (1981),
Atatürk İlkelerini Yorum Metodu (1982), Atatürk ve Millî Hakimiyet (1983),
Atatürkçülüğün Tanımı (1983), Türk Kavramının Gelişmesi (1983),
Türkler - Ermeniler - Bizanslılar (1984), Osmanlı İmparatorluğu’nun
Kuruluş Döneminde Vezir-i Azamlık (1998), Türk-Yunan Kültür Savaşı -
Muvazerneli Türk Kültürü - Helenin Dejenerasyonu (tsz).
KAYNAK: Yılmaz Altuğ / Çok Acı Bir Görev
(Türkiye, 6.12.1997), Rahim Er / Türkçe (3.12.1997), Yılmaz Öztuna / Prof.
Taneri ve Çağdaşlaşma (Türkiye, 3.12.1997), Ünal Sakman / Sessiz Bir Kahramandı
(Türkiye, 7.12.1997). Bahattin Ergezer / Suat Akgül - Uğur Ertan - Ali Güler /
Türk Tarihçiliği ve Prof. Dr. Aydın Taneri Armağanı (2001), İhsan Işık / Resimli ve Metin Örnekli
Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2. bas., 2009).
