Şair ve yazar (D. 1284/1867,
Diyarbakır - Ö. 6 Şubat 1935, Diyarbakır). Şiirlerinde Hâlis mahlasını
kullandı. Şair Hacı Abdülhamid Niyazi Çıkıntaş’ın küçük kardeşidir. Diyarbakır
Rüştiyesini bitirdikten (1885) sonra Ragıbiyye Medresesi’nde okudu, özel
hocalardan ders gördü. 1887 de gittiği İstanbul’da Muallimhâne-i Nüvvab’da kısa
bir süre okuduysa da bitiremedi. Çalışma hayatına, 1890’da Beşinci Sınıf
Nâipliğe uygun görülerek Kudüs’ün Halilürrahmân ilçesine atanarak başladı. Daha
sonra Mardin’in Avine (Savur) ilçesi, Siirt Sancağı, Suriye Havrân Sancağı
naipliklerinde bulundu 1909’da görevinden alındı. Bir ara Sinop’a sürüldü. Üç
ay sonra Birinci Dünya Savaşı’nın başlaması nedeniyle ilan edilen aftan
faydalanarak İstanbul’a gitti.
1916’dan itibaren İstanbul’da
yeniden memurluğa başladıysa da küçük aylığıyla geçim sıkıntısı çekerek 1918’de
Diyarbakır’a döndü. Ağabeyinin Hürriyet ve İtilâf Fırkası kurucularından
olmasından yararlanarak Savur Kaymakam vekili olarak atandı. Çermik, yeniden Savur’da
görevini sürdürdü. 1921’de Ankara hükümetince kaymakamlıktan azledilip asıl
görevi olan kadılığa atandı; Hakkari Kadısı olarak yeni görevine başladı.
Sonraki yıllarda Hınıs Bidayet Mahkemesi hâkimliği, Çermik kadılığı, Malatya
Asliye Mahkemesi azalığı görevlerinde bulunarak 1927 de Malatya’da emekliye
ayrılıp Diyarbakır’a döndü. Diyarbakır Mardinkapı Mezarlığında gömülmüştür.
Hicivleri ile de tanınmıştır.
Tarih alanında Tuhfetü”l Kuds adlı bir eseri daha var ise de basılmadı.
ESERLERİ:
Şiir: Dîvânçe.
Çeviri: Mem û Zîn
(Ahmed-i Hani’ den).
KAYNAKÇA:
Şevket Beysanoğlu / Diyarbakırlı Fikir ve Sanat Adamları (c. 2., 1997,
s.240-241), İhsan
Işık / Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları
Ansiklopedisi (2006, 2007) - Diyarbakır Ansiklopedisi (2013) - Geçmişten Günümüze
Diyarbakırlı İlim Adamları Yazarlar ve Sanatçılar (2014).
