Şair, yazar, devlet adamı, Osmanlı dönemi
Diyarbekir valilerinden (D. ?, Manastır - Ö. 1904, Urfa). Bir çevirisinde Talip
Faikizade Fehmi imzasını kullandı. Hayatı hakkında fazla bilgi yoktur. İlk
tahsilini İstanbul’da babası Tâlib Fâikî Efendinin yanında tamamladı. Daha
sonraki öğrenimi hakkında bilgi olmamakla birlikte Mekteb-i Hukuk’ta edebiyat
hocalığı yaptığı biliniyor. Arapça, Farsça ve Fransızcayı iyi biliyordu.
Abdurrahman Fehmi, Diyarbakır valiliği görevinden azledilip İstanbul’a giderken
Urfa’da vefat etti ve oraya gömüldü.
Edebiyat tarihi mahiyetinde olan Medresetü’l-Arab,
yazarın “Arap medeniyeti” dediği bir nevi İslâm medeniyeti tarihidir. Sadece
birinci cildi neşredildi. Bursalı Mehmed Tâhir, kimden ve hangi eserden tercüme
edildiğini belirtmeden, bu eserin “Fransızcadan tevsîan mütercem” olduğunu,
Mükrimin Halil Yınanç ise Sédillot’dan alındığını söylemektedir. Ancak
Adurrahman Fehmi, böyle bir tercümeden söz etmeyerek eseri bizzat düzenlediğini
belirtir.
ESERLERİ:
Tedrisat-ı Edebiye (1885), Medresetü’l
Arab (1887), Ta’rîfât Tercümesi (Seyyid Şerîf el Cürcânî’den,
açıklama ve ilavelerle).
KAYNAK: Abdurrahman Fehmi / Tedrisat-ı Edebiyye (1885) -
Medresetü’l-Arab (1887), Bursalı Mehmet Tahir / Osmanlı Müellifleri (c. 2,
1914-24), Mükrimin Halil Yınanç / Tanzimattan Meşrutiyete Kadar Bizde
Tarihçilik (1940), Nihad M. Çetin / Eski Arap Şiiri (1973), Agâh Sırrı Levend /
Türk Edebiyatı Tarihi (c. 1, 1973), TDE Ansiklopedisi (c. 11976), Hulusi Kılıç
/ TDV İslâm Ansiklopedisi (c. 1, 1988,), TBE Ansiklopedisi (c. 1, 2001).
