Alain (Emile Chartier)

Filozof, Deneme Yazarı

Doğum
03 Mart, 1868
Ölüm
02 Haziran, 1951
Burç
Diğer İsimler
Emile Auguste Chartier Alai

Fransız filozof, deneme yazarı (D. Mortagne-au-Perche, Fransa, 3 Mart 1868 1868 - Ö. Le Vésinet, Fransa, 2 Haziran 1951). Tam adı Emile Auguste Chartier Alain'dir. Kaynaklarda kısa olarak Emile Chartier diye geçer.

Felsefe öğrenimi gördükten sonra, aralarında Rouen'in de bulunduğu birçok kentte lise öğretmenliği yaptı. Rouen'de iken politika ile ilgilenmeye başladı. Depeche gazetesinde günlük yazılar yazmaya başladı. Bunlar politik içerikli yazılardı. Alain, ayrıca Hristiyanlığa eleştiriler de yöneltti. 1908'den sonra denemelerini, ileride klasikler arasında sayılacak kitaplarda toplayarak yayınladı. Paris'teki Henri Quatre Lisesinde felsefe öğretmenliğine atanan Alain, bir sonraki kuşaktan birçok felsefeci yetiştirdi. 1. Dünya Savaşı'nın patlak vereceğini önceden haber vererek bu savaşa karşı çıktı. Ama savaş çıkınca topçu olarak orduya yazıldı. Rütbe almayı reddetti ve bütün savaşı er olarak kıtada geçirdi.

Cephede veya batarya telsizcilerinin sığınaklarında Mars, ou la guerre jugée (1921, Mars ya da Savaş Yargılanıyor), Quatre-vingt-un chapitres sur l'esprit et les passions (1917, Zeka ve Tutkular Üzerine Seksen Bir Makale) ve Systeme des beaux-arts (1920, Güzel Sanatlar Sistemi) adlı eserlerini yazdı. Daha sonra Henri Quatre Lisesi'ndeki görevine geri döndü. Bu dönemde yazdığı önemli yapıtları şunlardır:

Les Idées et les âges (1927, Düşünceler ve Çağlar), Enretiens au bord de la mer (1931, Deniz Kenarında Söyleşiler), Idées (1932, Düşünceler), Les Dieux (1936, Tannlar), Histoire de mem pensées (1936, Düşüncelerimin Öyküsü), Les aventures de coeur (1945, Kalbin Serüvenleri).

Yaşı ve hastalığı onu öğretmenlikten alıkoyunca Paris yakınlarında öğrencilerinin kendisini ziyaret edebileceği küçük bir eve yerleşti. 1951'de ilk kez verilen Büyük Ulusal Edebiyat Ödülü ile ödüllendirildi. Kabul ettiği tek onur da bu oldu.

İletiler Konuşmayı andıran kısa sohbet  tarzındaki kısa denemelerinde basit konulardan hareket ederek derin düşüncelere ulaştığı kabul edilir. Kendisine dünya çapında ün kazandıran estetik alanındaki eserlerinin yanı sıra edebiyat tarihine de ilgi duyarak Stendhal ve Balzac hakkında iki araştırma kaleme alınmıştır. Hıristiyanlığı eleştiren yazılar da yazmış olan Alain, hümanizmin kurucusu olarak tanınmıştır.

Alain'in eserleri dilimize Yaşar Nabi Nayır, Asım Bezirci, Ayda Yörükân Fehmi Baldaş tarafından kazandırıldı.

 

Türkçeye Çevrilen Başlıca Eserleri:

 

Edebiyat Üzerine Söyleşiler (Çev. Asım Bezirci, 1961, 1981), Mutluluk Güncesi (2005), Mutlu Olmak Sanatı (2005), Politika (2019),  Eğitim Üstüne Düşünceler, Çağlar ve Düşünceler, Minerva veya Bilgelik.

 

KAYNAKLAR: Aziz Çalışlar & Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi (4 cilt1988), Yeni Hayat Ansiklopedisi (6 cilt, 1982), Gelişim Hachette Ansiklopedisi (12 cilt, 1983), Muammer Yüzbaşıoğlu / Türk ve Batı Edebiyatında Şairler Yazarlar (1984), Yeni Türk Ansiklopedisi (12 cilt, 1985), Ana Britanica Ansiklopedisi / (16 Cilt, 1986-1989), Alain Kitapları (1000kitap.com, nadirkitap.com, kitapyurdu.com, kidega.com, 07.09.2022).

 

İLGİLİ BİYOGRAFİLER

Devamını Gör