Asker, Komutan, General, Milli Mücadele Kahramanı, Yazar, Siyasetçi, İzmir Valisi, Yeniköy Belediye Başkanı, II. ve III. Dönem İstanbul, IV. Ve V. Dönem Giresun Milletvekili (D. 1873, İstanbul - Ö. 27 Aralık 1955). Kaynaklarda General İhsan Sökmen, İhsan Sökmen Paşa, İhsan Latif olarak da geçer. TBMM’nin II.-IV. Dönemlerinde “İhsan Paşa”, V. - VII. Dönemlerinde “İhsan Sökmen” olarak kayıtlara geçmiştir. 3. Dönem özlük dosyasında bulunan özgeçmişinde, “İhsan Latif” olarak adını beyan ettiği görülmüştür. Baba adı Latif, anne adı Fıtnat (Fitnet). Fransızca, Almanca, Rusça, Rumca biliyordu.
1895
yılında Mekteb-i Harbiye'yi bitirdikten sonra Mekteb-i Erkan-ı Harbiye'den
mezun oldu. Osmanlı-Yunan Savaşı (1897)'nda ve Balkan Savaşları'nda görev aldı.
Atina Askerî Ataşeliği, Yemen Kolordusu Kurmay Başkanlığı, Edremit Fırkası
Komutanlığı, Muş Fırkası Komutanlığı görevlerinde bulundu. I. Dünya Savaşı
başladığında Kafkasya Cephesi'nde 9. Kolordu Komutanlığı görevini yürütürken
Sarıkamış Muharebesi esnasında 22 Aralık 1914 tarihinde Rus Ordusu'na esir
düştü ve Sibirya'ya sürüldü. Mayıs 1915'te Sibirya'dan kaçmayı başararak Çin,
Japonya, ABD ve Yunanistan üzerinden Eylül 1915'te İstanbul'a döndü. Ekim
1915'te emekliye ayrıldı.
İhsan
Lâtif Sökmen, İstanbul Şehremaneti Yeniköy Belediye Başkanlığı, Pursaklar
Müfettişliği görevlerini yürüttü. 1919 yılında yeniden aktif göreve döndü.
Divân-ı Harp ve Harbiye Dairesi Başkanlığı görevine atandı. Aynı yıl Ankara
Hükûmeti tarafından gizli bir kuruluş olan İstanbul Müdafaa-i Hukuk
Başkanlığı'na getirildi. Bu görevinde Anadolu'ya silah ve cephane
gönderilmesini sağladı. Başarılarından dolayı Kırmızı şeritli İstiklâl
Madalyası ile taltif edildi.
Kurtuluş
Savaşı'ndan sonra kısa bir süre İzmir İskan Mıntıka Müdürlüğü görevini
yürüttükten sonra 1924 yılında İzmir Valiliğine atandı. 1926 yılında yapılan
ikinci TBMM ara seçimlerinde İstanbul Milletvekili seçildi. 1927-1931 yılları
arasında İstanbul ve 1931-1946 yılları arasında Giresun Milletvekili olarak
görev yaptı. IV. Dönem Millî Müdafaa Encümeni Reisliği, V. ve VI. Dönem Arzuhal
Encümeni Reisliği, VI. ve VII. Dönem Kütüphane Encümeni Başkanlığı yaptı. 27
Aralık 1955’te hayatını kaybetti. Evli ve iki çocuk babasıydı.
Eserleri:
Serencam-ı
Harp
İran'ın
Ahval-i Askeriye ve Siyasası
KAYNAKÇA:
İhsan Sökmen TBMM Albümü 1. Cilt 1920-1950) (1. Ve 2. Bas, 2010, erişim 16.12.2020),
İhsan Sökmen (tbmm.gov.tr, 16.12.2020).