Elon Musk

CEO, Endüstri Mühendisi, İş İnsanı

Eğitim
Pennsylvania Üniversitesi Wharton Okulu
Burç

Amerikalı iş adamı, mühendis, endüstriyel tasarımcı, teknoloji girişimcisi ve hayırsever. Dünyanın en zengin iş adamlarındandır. Tam adı Elon Reeve Musk'tır. 28 Haziran 1971 tarihinde Güney Afrika Cumhuriyeti'nin Pretoria kentinde, Kanadalı bir anne (kızlık soyadı; Haldeman) ve Güney Afrikalı bir babanın (Errol Musk) oğlu olarak doğdu. Hem doğum yeri olan Güney Afrika Cumhuriyeti, hem Kanada, hem de Amerika Birleşik Devletleri vatandaşıdır. 20 yaşında göç ettiği Birleşik Devletler'de yaşamaktadır.

SpaceX’in kurucusu ve Tesla Motors ile PayPal’ın (orijinali X.com) kurucu ortaklarındandır. SpaceX’te CEO ve baş tasarımcı; Tesla Motors’da başkan, CEO ve ürün tasarımcısı olarak görev yapmaktadır. Musk aynı zamanda SolarCity’nin de başkanıdır.

Queen's Üniversitesi’nden ayrıldıktan sonra, Pennsylvania Üniversitesi Wharton Okulu’nda ekonomi alanında ve Pennsylvania Üniversitesi Bilim ve Sanat Okulu’nda fizik alanında lisans eğitimlerine devam etti.

Elon, kendi kendine yazılım programlayıp kodlamayı öğrendi. 12 yaşındayken kendi yazdığı Blastar adındaki uzay oyununu yaklaşık $500’a satarak ilk yazılım satışını yaptı.

Bryanston High School’da sekizinci ve dokuzuncu sınıfları geçtikten sonra Musk, Pretoria Boys High School’a geçip oradan mezun oldu. 1988 yılında henüz 17 yaşındayken Güney Afrika ordusunda askerlik yapmamak için evinden ayrıldı: “Askerlik yapmakla ilgili bir sorunum yok, ancak Güney Afrika ordusunda askerlik yapıp siyahi insanları bastırmaya çalışmak bana vakit geçirmek için iyi bir yol gibi görünmedi.” ABD’ye taşınmak istiyor ve şöyle diyordu: “Orası muhteşem şeylerin mümkün olduğu yer.”

1992 yılında, Kingston, Ontario’daki Queen's Üniversitesi’nde iki yıl geçirdikten sonra, Pennsylvania Üniversitesi’nde işletme ve fizik okumak için Kanada’dan ayrlıdı. The Wharton School of the University of Pennsylvania’da anadalını seçip, Ekonomi alanında lisans diploması aldı. Ayrıca University of Pennsylvania, School of Arts and Sciences’dan da, Fizik alanında yan dal diploması aldı. Daha sonra Uygulamalı Fizik ve Malzeme Bilimi alanında doktora yapmak için Kaliforniya’nın Silikon Vadisi bölgesine taşındı. Ancak doktorayı tamamlamadı.

Lisans eğitimleri ve Thomas Edison, Nikola Tesla, Bill Gates, Steve Jobs, Walt Disney gibi yenilikçilerden aldığı ilhamla, Musk girmek istediği, “insanlığın geleceğini en çok etkileyecek sorunlardan oluşan” üç alan tespit etti. Bu alanlar internet, temiz enerji ve uzaydı.

Musk 1995'te Stanford’da uygulamalı fizik ve malzeme bilimi alanında doktoraya başladı. Ancak iki gün sonra kardeşi Kimbal Musk’la beraber yeni organizasyonlar için bir çevrimiçi içerik yayınlama yazılımı olan Zip2 projesine başlamak için okulu bıraktı. 1999’da, Compaq'ın AltaVista birimi Zip2’yu 307 milyon dolar nakit ve 34 milyon dolarlık hisse senedi vererek satın aldı.

Musk 1999 yılının Mart ayında bir çevrimiçi finans ve ödeme servisi olan X.com’un ortak kuruculuğunu yaptı. Ertesi yıl X.com bir 50/50 birleşme anlaşmasıyla X.com ile aynı büyüklükte bir açık arttırma sistemi olan Confinity’yi bünyesine katarak PayPal’ı oluşturdu. Musk çevrimiçi aktarım, ya da “P2P” teknolojisine olan inancından dolayı alımın organize edilmesinde kilit rol oynadı. Musk’a göre Confinity alt markası X.com içerisinde bir kişiden kişiye ödeme platformu kurulup geliştirilmesinde mutlaka gerekli bir araçtı. Birleşen şirketler önceleri şirket adı olarak X.com’u tercih ettiler, ancak Şubat 2001’de isim değiştirip PayPal Inc. ismini aldılar. Musk PayPal’ın küresel ödeme sisteminde ve X.com’un çekirdek finansal tekliflerinden ayrılmasında yine önemli bir rol üstlenmişti.

PayPal’ın çabuk büyümesi büyük ölçüde Musk’ın internette yayılarak büyüme kampanyasının sonucudur. Ekim 2002’de, PayPal eBay tarafından $1.5 milyarlık hisse senedi karşılığında satın alındı. Satıştan önce şirketin en büyük hissedarı olan Musk PayPal’ın 11.7%’lik hissesine sahipti.

Musk üçüncü şirketi Space Exploration Technologies’i (SpaceX), Haziran 2002’de kurdu. Şu anda bu şirketin CEO’su ve CTO’sudur. SpaceX roket teknolojisinin durumunu ilerletmeye odaklanmış fırlatma araçları geliştirip üreten bir şirkettir. Şirketin ilk iki fırlatma aracı Falcon 1 ve Falcon 9 roketleri; ilk uzay aracı ise Dragon’dur

SpaceX, 2011’de kullanımı durdurulan Space Shuttle’ın yerini alan Falcon 9 roketi ve Dragon’un Uluslararası Uzay İstasyonu’na 12 uçuşu için 23 Aralık 2008’de 1.6 milyar dolarlık NASA anlaşmasıyla ödüllendirildi. Başlangıçta Falcon 9/Dragon ‘un kargo taşıma işlevini üstlenmesi ve astronot taşıma işinin Soyuz tarafından yapılması düşünüldü. Ancak SpaceX Falcon 9/Dragon’u astronot taşıma için tasarlamıştı ve Augustine komisyonu da astronot taşımacılığının SpaceX gibi ticari şirketler tarafından halledilmesini önerdi.

Musk’a göre uzayın keşfi insanlığın bilincini, korumak için değilse de, genişletmek için önemli bir adımdır. Onun deyişiyle çok gezegenli hayat insan ırkının hayatta kalmasını tehdit eden şeylere karşı bir önlem olabilir. “Bir asteroid veya büyük bir volkan bizi yok edebilir, ayrıca dinozorların hiç görmediği risklerle karşı karşıyayız: mühendislik ürünü bir virüs, yanlışlıkla oluşturulmuş bir mikro karadelik, küresel ısınma ya da sonumuzu getirecek henüz bulunmamış bir teknoloji. İnsan ırkı milyonlarca yıldır evrimleşmekte, fakat son 60 yılda atomik silahlar kendimizi tüketmek için bir potansiyel oluşturdu. Er ya da geç hayatı mavi-yeşil topun ötesine genişletmek zorunda kalacağız ya da soyumuz tükenecek.” Musk'ın amacı insanlı uzay uçuşlarının maliyetini onda birine indirmektir. SpaceX’i daha önceden sahip olduğu $100 milyon’luk bir servetle kurdu. Şu an hala Kaliforniya merkezli şirketin CEO’su ve CTO’sudur.

Yedi yıl içerisinde SpaceX Falcon fırlatma araçları ailesini ve Dragon çok amaçlı uzay aracını sıfırdan tasarladı. Eylül 2009’da SpaceX’in Falcon 1 roketi özel bir şirket tarafından finanse edilmiş Dünya yörüngesine uydu yerleştiren ilk sıvı yakıtlı fırlatma aracı oldu. NASA, Uluslararası Uzay İstasyonu’na kargo ulaştırılması için özel şirketlerin görevlendirildiği ilk programının bir parçası olmak üzere SpaceX’i seçti. Minimum değeri $1.6 milyar, maksimum değeri $3.1 milyar olan bu anlaşma Uzay İstasyonu’nun kargo alımı ve gönderimine devam eden erişiminin bir mihenk taşı oldu. Bu hizmetlere ek olarak SpaceX’in hedefleri arasında ilk tamamen yeniden kullanılabilir yörüngesel fırlatma aracını oluştururken aynı anda yörüngesel uzay uçuşu maliyetini on kat azaltıp güvenilirliği on kat artırmak bulunmaktadır. Önümüzdeki yıllarda Musk Uluslararası Uzay İstasyonu’na astronot göndermeye yoğunlaşacaktır ancak belirtmiştir ki nihai hedefi Mars’ın keşfedilmesini ve iskânını mümkün kılmaktır. 2011’deki bir röportajında 10-20 yıl içinde Mars’a insan göndermeyi umduğunu söylemiştir. 25 Mayıs 2012’de, SpaceX’in Dragon aracı Uluslararası Uzay İstasyonu’na girmiş ve böylece SpaceX Uluslararası Uzay İstasyonu’na bir araç gönderen ve yanaştıran ilk ticari şirket olarak tarihe geçmiştir.

Musk Tesla Motors’un ortak kurucularından biri ve ürün tasarımı başkanıdır. Musk’ın elektrikli araçlara olan ilgisi Tesla’nın ortaya çıkmasından çok daha öncesine dayanır.

Musk işe Martin Eberhard’ı CEO olarak işe almakla başladı ve anaparanın neredeyse tamamını Tesla’nın ilk iki yatırım turuna yatırdı. 2008’deki ekonomik krizde Tesla’daki zorunlu işten çıkarmalardan sonra, Musk mecburen CEO’luk görevini de üstlendi.

Tesla Motors ilk olarak elektrikli bir spor araba olan Tesla Roadster’ı üretti ve 31 ülkede yaklaşık 2500 adet sattı. Tesla ilk dört kapılı sedanı Model S’i 22 Haziran 2012’de teslim etti ve SUV/minivan pazarını hedefleyen üçüncü ürünü Model X 9 Şubat 2012’de duyurdu. Model X’in üretimine 2014’te başlanması planlanıyor. Kendi araçlarına ek olarak Tesla, Daimler’e Smart EV ve Mercedes A Serisi için; ve Toyota’ya gelecekte çıkaracağı RAV4 için elektrik motorları ve güç aktarım organları satmaktadır. Ayrıca Musk bu iki şirketi de Tesla’ya uzun vadeli yatırımcı olarak kazandırmayı başarmıştır.

Musk özellikle kitlesel pazar müşterilerine uygun fiyatlı elektrikli araçlar sağlama stratejisinin sorumlusudur. Onun vizyonu öncelikle daha varlıklı müşterileri hedefleyen Tesla Roadster ile para kazanıp, daha sonra bu parayı daha düşük fiyatlı elektrikli araçların Ar-Ge’sine yatırmaktı. Tesla’nın başlangıcından beri Musk, temel fiyatı Roadster’ınkinin yarısı kadar olan dört kapılı aile arabası Model S’in destekçisi olmuştur. Musk ayrıca $30,000’lık küçük araçlar yapılmasının ve diğer üreticilere güç üretim ve aktarım organı yapılıp satılmasının da taraftarıdır. Böylece diğer üreticiler bu ürünleri kendileri geliştirmek zorunda olmadan uygun fiyatlı elektrikli araçlar üretebileceklerdir. Birçok ana yayın organı Musk’ı, gelişmiş güç üretim ve aktarım organları üzerindeki devrimsel çalışmalarından dolayı Henry Ford’la mukayese etti.

Raporlara göre Musk’ın Tesla’da 32% hissesi vardır ve bu hisselerin 29 Mayıs 2013 itibarıyla değeri $12 milyardır.

Elektrikli araç piyasasındaki uzun menzil kısıtlamasını aşmak için Musk Mayıs 2013’te All Things D ile yaptığı bir röportajda Tesla’nın şarj istasyonu ağının genişlemesini önemli ölçüde hızlandırdığını, Haziran ayında Doğu ve Batı yakalarındaki istasyon sayısını üç katına çıkarttığını ve yıl içerisinde Kuzey Amerika ve Kanada’da daha fazla genişleme planladığını söyledi.

Musk en büyük hissedarı ve yönetim kurulu başkanı olduğu SolarCity’ye başlangıç konseptini verdi. SolarCity Birleşik Devletler’in en büyük güneş enerjisi sistemi sağlayıcısıdır. Kuzeni Lyndon Rive de şirketin CEO’su ve ortak kurucusudur. Hem Tesla’ya hem de SolarCity’ye yatırım yapmanın altındaki motivasyon küresel ısınma ile savaşmaktır. 2012’de Musk, SolarCity ve Tesla Motors’un çatı üzerindeki güneş panellerinin elektrik şebekesi üzerindeki etkisini yumuşatmak için elektrikli araç bataryalarını kullanmak üzere iş birliği yaptığını duyurdu.

 

2017’de Türkiye’ye geldi

 

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 8 Kasım 2017 tarihinde  Space X şirketinin kurucusu Elon Musk’u Cumhurbaşkanlığı Külliyesinde kabul ederek görüştü.

 

KAYNAKÇA: Elon Musk kimdir? Erdoğan Elon Musk görüşmesi başladı (yenisafak.com.tr, 8 Kasım 2017), Elon Musk kimdir, kaç yaşındadır? (hurriyet.com.tr, 17 Kasım 2017), Elon Musk kimdir? (haberturk.com, 27 Tem 2020), Elon Musk kimdir, kaç yaşındadır? (sozcu.com.tr, 29.08.2020), Selim Öztürk / Neuralink ile insan beyni bilgisayarla birleşiyor (hürriyet.com.tr, 29 Ağustos 2020).

NEURALİNK İLE İNSAN BEYNİ BİLGİSAYARLA BİRLEŞİYOR

Tesla ve SpaceX ile dünyanın gündeminden düşmeyen çılgın iş adamı Elon Musk, bu kez uzun süredir konuşulan Neuralink için düğmeye bastı; insan beynini bilgisayara bağlayacak müthiş teknolojiyi tanıttı.

Elon Musk'ın hayalini kurduğu bir teknoloji gerçeğe dönüşüyor. İnsan beyni ile bilgisayar ortamını tek potada buluşturan Neuralink, belki de insanlık tarihinin seyrini dahi değiştirebilecek bir buluş olacak.

İnsan beyninin dijital ortama aktarılması fikri aslında yeni değil; uzun bir zamandır da bilim insanları bu konuda çeşitli deneyler yaptılar. Ancak Neuralink, bu işin geldiği son nokta olma özelliğine sahip; zira Musk bu kavramı ticari forma getiren bir şirketin başında bulunuyor.

Neuralink, pek çok açıdan insanlık için önemli bir buluş olacak. İşitme cihazına benzeyen bir tasarıma sahip olan ürün, 23 mm çapında ve 8 mm kalınlığında bulunuyor.

Takıldığında 24 saat boyunca bataryası bitmiyor. Takılan her bir cihazın üzerinde 1024 adet elektrot bulunuyor.

Bu elektrotların beyne ulaşan kabloları ise saç telinden dahi ince bir yapıya sahip.

Sıcaklık ölçümü yapabilen bu teknoloji, basınç değerlerini de analiz edebilme yeteneğine sahip.

Telefon, tablet, kulaklık dahil pek çok cihazda bulunan Bluetooth teknolojisi de Neuralink'in kullandığı teknolojilerden biri.

Neuralink teknolojisinin beyin ile bağlantısının sağlanması için cerrahi bir operasyon gerekiyor. Ancak bu operasyon, göz ameliyatları kadar basit ve dakikalar içinde tamamlanabiliyor.

Cihazın takılması sırasında, yani operasyon esnasında anestezi gerekmiyor, yani kişi bilinci açık bir şekilde operasyon sürecini geçiriyor.

Bugüne kadar yapılan testlerin sonucunda herhangi bir enfeksiyon ya da yan etkiye rastlanmadı. Ancak araştırmalar sürüyor.

Cihaz olabildiğince küçük bir yapıda; dolayısıyla uzun ve karmaşık kablolar, büyük sensörler bulunmuyor.

Neuralink, basitçe internete bağlanabilen her türlü elektronik aletin beyin sinyalleri, yani düşünceler ile kontrol edilmesini sağlıyor. Gerçekten müthiş!

Peki Neuralink ne işe yarayacak? Öncelike bu teknolojinin geliştirilmesi, engelli bireyler için umut ışığı olacak; zira fiziksel engele sahip olanlar için yeni ufuklar açılıyor.

Örneğin Neuralink teknolojisini kullanan kişiler, bilgisayara bağlanan herhangi bir akıllı protezi, kablosuz olarak düşünceleriyle kontrol edebilecekler.

Henüz açıklanmasa da Neuralink, artırılmış gerçeklik cihazlarına da bağlanabilir. Bu tip bir durumda insanların sadece gözlüklerle değil, beyinleriyle de dijital dünyalarda yer alması mümkün olacak. Yani görme engelliler için bir umut ışığı olabilir.

Bilgisayarlar, kablolar, devasa iskeletlere ihtiyaç duyulmadan sadece beyin kontrolü ile pek çok engel aşılabilecek.

Neuralink, düşüncelerin okunabilmesi gibi şu an kulağa ütopik gelen bir durumu da gerçeğe dönüştürüyor. Bu cihaz takıldığında kişinin düşünceleri takip edilebiliyor; daha da önemlisi davranışa geçmeyen, akıldan geçen düşünceler dahi bu teknolojinin radarında.

Neuralink ile gerçekleştirilen onlarca testten biri de bir domuz üzerinde yapıldı ve Neuralink teknolojisinin tanıtıldığı etkinlikte seyircilerle paylaşıldı.

Gertrude ismini taşıyan domuz, Neuralink için denek oldu. Canlı yayında cihazın bağlandığı bir domuzun beyin sinyalleri ekranlara aktarılırken, cihazın çıkarıldığı domuzda bir davranış değişikliği gözlemlenmedi.

Neuralink operasyonu kolayca gerçekleştiriliyor; kafa derisinin küçük bir bölümünün kaldırılmasıyla beraber cihazın elektrotları beyne implant ediliyor, sonrasında cihazın kafatasına kaynatılması aşamasına geliniyor. Son olarak da kafa derisi tekrar yerine dikiliyor.

Tabii bu teknolojinin korkulan yönleri de var. Düşüncelerin takip edilmesi ve okunabilmesi fikri kulağa pek hoş gelmiyor.

Bir diğer nokta ise beyin ile bilgisayar arasında kurulan bağlantının ters yönde gerçekleşme ihtimali. Diğer bir deyişle bilgisayardaki elektronik sinyallerin beyin sinyallerine dönüştürülmesi ve yapay zekanın devreye girmesi fikri uzun bir süre tartışılacak gibi görünüyor.

Neuralink şimdilik geliştirilme aşamasında ve daha pek çok deney gerçekleştirilecek.

 

KAYNAK: Selim Öztürk / Neuralink ile insan beyni bilgisayarla birleşiyor (hürriyet.com.tr, 29 Ağustos 2020).

 

 

Yazar: HABER

İLGİLİ BİYOGRAFİLER

Devamını Gör