Kıbrıslı Türk İş Adamı, Yayıncı, Westel şirketinin kurucusu. 1 Mayıs 1941, Kıbrıs Lefke doğumlu. Babası Kıbrıs’ta ilk otobüs şirketinin kurucusudur. Magosa'da Maronit Eleni’nin evinde kiracı olarak oturuyorlardı. Ablasının adı Meral kız, kardeşinin adı ise Bilge’dir. Çocukluk döneminde Magosa'nın Maraş bölgesinde gazete satarak büyüdü. İlkokulu Gazi İlkokuluna, orta ve liseyi Kıbrıs’ta tamamladı. 1955 yılında başlayan EOKA saldırıları Kıbrıs’ın üzerine kabus gibi iner. Tüm Kıbrıs’ta olduğu gibi Nadirlerin yaşamında da yok olur huzur.
1961
yılında ailesinin Londra'ya taşınması ile 22 yaşında yeni bir hayata başladı.
Bu dönemde İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi'nde okumaktaydı. Kısa bir
sürede Londra'da Commercial Road'da bulunan bir cash-and-carry konfeksiyon
şirketi olan Wear Well'i satın aldı.
1974
Barış Hareketi sonrasında Kuzey Kıbrıs'a gelerek Rumlardan geriye kalan
işletmeleri değerlendirdi. 70'li yılların başında şirket yılda bir milyon
sterlin gelir getirmeye başlamıştı. O dönemde İngiltere'de zarar eden Polly
Peck şirketinin hisselerini satın aldı. 1985 yılının başlarında ise özel
serveti çoktan 500 milyon sterlini aşmıştı.
1980'lerin
ortasında Polly Peck, İngiltere'nin en büyük grupları arasına girmeyi başardı.
Polly Peck, Fransız meyve dağıtım şirketi ve Japon elektronik şirketi
Sansui'nin hisselerini satın aldı. Polly Peck, Türkiye'de de Güneş, Günaydın
gazeteleri ve Gelişim Yayınları'nın yeni sahibi, Westel şirketinin de kurucusu
oldu.
Türk
kamuoyu, İngiliz pasaportlu Kıbrıslı Türk işadamı Asil Nadir ile 1980 yılında
tanıştı. Asıl çıkışını 1984 yılında yaptı. Sunday Times gazetesi onu dünyanın
en zengin insanları arasında 11. sıraya yerleştirmişti. Ayrıca risk üslenme
bazında dünyanın 15 gözü pek işadamı arasında kabul ediliyordu.
Dönemin
Türkiye Başbakanı Turgut Özal'ın tavsiyesi ile 1988 yılında Günaydın gazetesini
satın alarak Türk basın dünyasına girdi. Güneş ve Gelişim dergi gruplarını da
bu ilk satışın hemen ardından satın aldı. Türkiye'de özellikle basın
sektöründeki yatırımları ile ve Vestel'in kurucusu olarak tanındı.
1989
yılında tarım, gıda, tekstil, elektronik, denizcilik, turizm ve medya
alanlarında bir imparator olarak kabul ediliyordu.
1990
yılında İngiltere Borsası'nda işlem gören Polly Peck şirketinin hisselerinde
yapay artış sağlamak amacıyla şirket içi alım yaptığı gerekçesiyle suçlandı.
Suçlama, borsadaki hisselerden kaçışı getirince şirket büyük bir mali krize
girdi. İngiltereAğır Dolandırıcılık Masası, Nadir'i zimmetine para geçirmekle
suçlayarak mal ve para varlığının dondurulması için Yüksek Mahkeme'den karar
çıkarttı. Tutuklandı, 3,5 milyon sterlinlik kefaletle serbest bırakıldı. 1993
Mayıs'ında İngiltere'deki gümrüksüz bir küçük havaalanından KKTC'ye kaçtı.
15
Aralık 1990 tarihinde aleyhine 18 hırsızlık suçu ileri sürülüyordu. Kasım
1991'de ise bu suçlamaların sayısı 76'ya ulaşmıştı. 1992 yılının Haziran ayında
ise suçlarının sayısı 76'dan 30'a düşürüldü. 93 Eylül'ünde yargılanmasına karar
verildi. Mayıs 93'te, doğduğu ülkeye kesin dönüş yaparak hayatında yeni bir
dönemi başlattı.
Asil
Nadir'in basında sıkça yer alan eski eşi Ayşegül Tecimer de tarihi eser
kaçakçılığından yargılanırken yurtdışına kaçtı.
Kuzey
Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde halen kontrolünde olan şirketler şunlardır:
Crystal
Cown, Olive Tree, Unipac fabrikası, ICP ilaç fabrikası, Sunzest paketleme
tesisleri, Sunzest konsantre fabrikası, Wearwell konfeksiyon, Traveloz, Safeco
Sigorta, Kend Bank, AN Grafik, Benlarit limited, Derece Lim, Cemar Ar.
17
yıllık sürgünden sonra Nadir, 2010 yılında İngiliz Hükümetiyle anlaşma
neticesinde İngiltere'ye dönmeye karar verdi. Asil Nadir, yapılan anlaşmaya
göre mahkeme süresince tutuklanmadan davası yeniden görülmeye başlanacak.
Mahkeme heyeti 20 Ağustos 2012 tarihinde Asil Nadir’i kendisine yöneltilen 13
davanın 10'dan suçlu buldu. 23 Ağustos 2012'de 10 yıl hapse mahkum edildi.
2013
yılında İngiltere'deki mahkeme Asil Nadir'in mağdur bıraktığı yatırımcılara 5
milyon sterlin ödemesi durumunda cezasının geriye kalanını Türkiye'de çekmesini
kararlaştırdı. İngiltere medyasında Asil Nadir'in toplam 5 sene hapis yattıktan
sonra çıkabileceği yer aldı.
Asil
Nadir'i İngiltere 21 Nisan 2016 gününde Türkiye’ye iade etti. Ve adli işlemlerinin
tamamlanmasının ardından tahliye edildi.
Evlilikleri:
1.Evliliği:
16 yaşındaki Ayşegül Tecimer (d.1953) ile 1969 yılında evlendi. 1989 yılında
boşandı. Bu evlilikten Birol (d.1965) ve Serhan (d.1976) adında iki oğlu var
2.Evliliği:
6 Aralık 2005 tarihinde kendisinden 43 yaş küçük Filistinli sekreteri Neriman
Nur ile evlendi. Asil Nadir’in ikinci eşi Nur Nadir, 2019 yılında tüp bebek
yöntemiyle hamile kaldı ve bir kız bebek dünyaya getirdi. Nadir çifti kızlarına
Lisa Nur adını verdi. Kızları Lisa’nın adı Asil’in tersten yazılışı.
KAYNAKÇA:
Asıl Nadir'in ailesi karıştı (hurriyet.com.tr, 3 May 2013), Bilge Nevzat: Asil
Nadir'in serbest kalmasında emeği geçen (haber.sol.org.tr, 23 Nisan 2016), Nur
Nadir: Bilge Nevzat benim için yaşayan biri değil (havadiskibris.com, 9 Mart
2017), KKTC'de gündem: İşadamı Asil Nadir'in eşi ve kız kardeşi
(patronlardunyasi.com, 11 Mart 2017), Asil Nadir 77 yaşında baba olacak
(cnnturk.com, 5 Aralık 2018), Amerikalıların devirmek istediği Türk
cumhurbaşkanı (odatv4.com, 7 Aralık 2018), Asil Nadir havadan dönüyor
(sozcu.com.tr, 10 Şubat 2019), Asil Nadir Haberleri - Asil Nadir Kimdir (haberler.com,
26 Haziran 2020), 79'luk Asil Nadir yine baba oluyor (hurriyet.com.tr, 28
Haziran 2020), Asil Nadir kimdir? (m.yeniakit.com.tr, 13.08.2020), Asil Nadir
Haberleri (hurriyet.com.tr, 13.08.2020).
