Arkeolog, sanat tarihçisi, akademisyen (D. 1933, İzmir - Ö. 19 Ocak 2008, İstanbul). Avusturya Lisesi ile İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Prehistorya ve Arkeoloji Bölümünden mezun oldu (1956). Aynı üniversiteye bir yıl sonra asistan olarak atanarak Prehistorya Kürsüsü'nde asistan olarak akademik kariyerine başladı. Aynı kürsüde 1960'da doktor asistan oldu ve 1961'de Fulbright Bursu'nu kazandı. 1966'da doçentliğe yükselen Esin, 1973'de Alexander von Humboldt Bursu'nu kazandıktan sonra 1976'da profesör oldu.
Görev yaptığı İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'nde 1984-2000 yılları arasında Prehistorya Anabilim Dalı Başkanlığı, 1998-2000 yılları arasında da Arkeoloji ve Sanat Tarihi Bölüm Başkanlığı görevlerini üstlendi. Türkiye'de Arkeometri'nin başlamasına öncülük eden Prof. Dr. Ufuk Esin, genellikle arkeolojik kurtarma kazılarında görev yaptı. ODTÜ Keban Projesi kapsamında Elazığ'da Tepecik, Tülintepe, ODTÜ Aşağı Fırat Projesi çerçevesinde Malatya'da Karakaya Barajı göl alanında Değirmentepe'de, son olarak da Aksaray'da Mamasın Barajı göl alanında Aşıklı Höyük'te kurtarma kazıları yaptı. 1993’de Türkiye Bilimler Akademisi üyesi olan Ufuk Esin, 2001 yılından başlamak üzere Türkiye Bilimler Akademisi ve Türkiye Kültür Sektörü girişimi kapsamında Türkiye Kültür Envanteri Projesini örgütleyerek, yaşama geçirdi.
Yurt dışında ve içinde basılmış Türkçe, Almanca ve İngilizce 100'ü aşkın bilimsel yayını olan Prof. Dr. Ufuk Esin, kalp rahatsızlığı nedeniyle tedavi gördüğü İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi’nde 19 Ocak 2008 günü hayatını kaybetti. Cenazesi, Bebek Camisi’nde kılınan öğlen namazının ardından Feriköy Mezarlığı’nda toprağa verildi.
KAYNAK: Ufuk Esin Yaşamı ve Çalışmaları (kolektif, 2008), Bilim dünyası Esin Hoca’sını yitirdi (hurriyet.com, 21 Ocak 2008), Elvan Eti / Prof . Dr. Ufuk Esin’in Ardından... (bianet.org, 2 Şubat 2008), Yrd. Doç. Dr. Sema Bilici / Dr. Ufuk Esin Anısına (7-9 Mayıs 2009) Bildiriler Kitabı (kolektif, 2009).