Dilbilimci, araştırmacı yazar, eğitimci (D. 1892, Ahlat / Van – Ö. 1980, İstanbul). İlk ve orta öğrenimini Bitlis ve Diyarbakır öğretmen okullarında tamamladı. Bitlis Muallim Mektebi mezunu. Bir süre ortaokul öğretmenliği yaptıktan (1912-1940) sonra sınavla lise edebiyat öğretmenliğine geçti. Diyarbakır Öğretmen Okuluna (1923) ve İstanbul Kadıköy Ortaokuluna (1927) Türkçe öğretmeni olarak tayin edildi. İstanbul Erkek Lisesi ve Darüşşafaka Lisesinde edebiyat öğretmenliği yaptı (1943-57). Emekli olduktan sonra Türk Dil Kurumunda ve İstanbul Üniversitesi Yabancı Diller Okulunda (1960) çalıştı.
Tahir
Nejat Gencan'ın yazdığı dilbilgisi ve Türkçe kitapları ilk, orta okul ve liselerde uzun
yıllar ders kitabı olarak okutuldu. Türkçe dilbilgisi ve edebiyatı konulu ders
kitapları dışında Haydar Ediskun, Baha Dürder, Enver Naci Gökşen ile birlikte, Yazın
Terimleri Sözlüğü’nü hazırlamıştır.
ESERLERİ (Araştırma):
İlkokul Dilbilgisi (1941), Ortaokul Dilbilgisi (1941), Yazın (Edebiyat) Bilgileri (1947), Türkçe Öğreniyorum (Yabancı uyruklular
için, 1964), Dilbilgisi (1964,
4. basım 1979), Örnek Türkçe (1974),
Okul Sözlüğü (1974), Yazın Terimleri Sözlüğü (Haydar
Ediskun, Baha Dürder, Enver Naci Gökşen ile, 1974).
HAKKINDA: Tahir
Nejat Gencan (Büyük Larousse, 1974,c.8, s. 4488), TDE Ansiklopedisi (c. 3,
1979), Görsel Büyük Genel Kültür Antolojisi (c. 6, 1985), Şükran Kurdakul /
Şairler ve Yazarlar Ansiklopedisi (1999), TBE Ansiklopedisi (c. 1, 2001), İhsan
Işık / Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi (2001, 2004) – Encyclopedia of Turkish
Authors (2005) - Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür
Adamları Ansiklopedisi (2006, gen. 2. bas. 2007), Kemal Ateş / Tahir Nejat
Gencan’ın Yöntemi: Dilbilgisini Dilden Çıkartmak (Virgül, sayı: 53,
Temmuz-Ağustos 2002), TDOE – TDE Ansiklopedisi 4 (2004), Tahir Nejat Gencan
(kitapyurdu.com, nadirkitap.com, 18.08.2022).
