Mutasavvıf,
alim ve şair (D. 1885 / Aktepe köyü / Çınar / Diyarbakır - Ö. 1939). Şeyh
Abdurrahman’ın oğludur. Babasından özel dersler alarak kendini yetiştirdi. Divan
sahibi bir şair olup, şiirlerinde Hadî mahlasını kullanmıştır. Belagat,
akaid konularında Kürtçe, Arapça, farsça eserler vermiş olan Şeyh Kerbela, aynı
zamanda sözlük yazmış bir bilgindir.
ESERLERİ:
Dîwana
Kerbelayî (Kürtçe-Arapça-Farsça, babasının divanı ile birlikte
basılmıştır. Retorik değeri yüksek, veciz bir eser olup ilahi aşk, ölüm ve dönemin
bazı olaylarını konu almaktadır. Kürtçe ağırlıklı olmakla beraber bazı bölümler
Kürtçe-Arapça karışık yazılmıştır. 12 bölümü tamamen Farsça’dır. Divanın
sonunda hicviye tarzında Türkçe bir mektup ta bulunmaktadır. Toplam 89 sayfa
olup 1913-14 senesinde yazılmıştır, 1876), Mirsadü’l-Etfal (1350 kelimelik
manzum Kürtçe-Farsça sözlük. Klasik Kürt edebiyatında bu türün son
örneğini teşkil etmektedir. Toplam 16 bölüm ve 320 beyitten oluşmaktadır.
Eserin sözlük kısmında 1155 Farsça kelimenin Kürtçe karşılıkları bulunmaktadır.
Kerbelayî, bu eseri medresede okuyan öğrencilerin Fars dilini daha kolay
öğrenmelerini sağlamak maksadıyla 1912 yılında kaleme almıştır. 1916), Leyl û
Mecnûn (Mesnevi tarzında 1884 senesinde Kürtçe olarak yazılmıştır. Toplam
17 bölüm olup 148 sayfadır), Serf û Nehw
(Arap dili ve belagatı konusunda yazılmış bir eserdir), Kewle’l-Metîn (İslam akaidi üzerinedir. 1321 h. senesinde yazılmış
olup 7 sayfadır).
KAYNAK: M. Şefik Korkusuz, Tezkere-i Meşayih-i Amid (1997, s.
143-144), Mehmet Manisalı / Osmanlı Döneminde Yazılan Kürtçe Eserler Üzerine
(Tarih ve Toplum, c. 9, sayı: 54, s. 59), Ş. Beysanoğlu / Diyarbakırlı Fikir ve
Sanat Adamları / Diyarbakırlı Fikir ve Sanat Adamları (3. cilt, 1997, s.9 ),
İhsan Işık / TEKAA (2006, 2009, 2015), Ramazan Pertev / "Aktepe
Medresesi" (İhsan Işık, Diyarbakır Ansiklopedisi, 2013), İhsan Işık /
Geçmişten Günümüze Diyarbakırlı İlim Adamları Yazarlar ve Sanatçılar (2014).
