Ebubekir El Bağdadi

Iraklı organize suç örgütü lideri, terör örgütü DEAŞ (İŞİD) lideri (D. 28 Ağustos 1971, Samarra / Irak – Ö. 26 Ekim 2019, İdlib / Suriye). Asıl ismi İbrahim Avvad İbrahim el-Bedri olan Ebubekir el-Bağdadi, 1971 yılında Irak’ın başkenti Bağdat’ın kuzeyindeki Samarra kentinde doğdu. Iraqi University (Bağdat Üniversitesi) mezunu. Eş: Asma Fawzi Mohammed al-Dulaimi, Israa Rajab Mahal Al-Qaisi. Çocuk: Hudeyfe el-Bedri.

Küçük yaşlardan itibaren dini eğitim alan Bağdadi, Bağdat Üniversitesinde İslami çalışmalar alanında lisans eğitimi gördü. Lisans eğitiminin akabinde ise Saddam Hüseyin Üniversitesinde yine aynı alanda yüksek lisans ve doktora eğitimini tamamladı.

Daha sonraki yıllarda dünyanın adını sıkça duyacağı Bağdadi'nin bu dönemde Irak'ın devrik lideri Saddam Hüseyin'in istihbarat teşkilatı ile yakın ilişki içerisinde olduğu iddiası gündemdeki yerini hep korudu.

2 eşi ve 6 çocuğu ile Bağdadi, 2004 yılına kadar zamanını Bağdat’ın Topci mahallesinde geçirdi. Bu dönemde camide çocuklara Kur’an eğitimi veren Bağdadi’nin, caminin futbol takımında da oynadığı biliniyor.

Bağdadi, yüksek öğrenimi sırasında şiddet yanlısı aşırılıkçıların cazibesine kapıldı, 2000’li yılların başında ise cihadi selefiliği benimsedi.

 

Silahlı eylemler

 

ABD’nin 2003 yılında Irak’ı işgal etmesiyle beraber Bağdadi de silahlı eylemlere yöneldi. Ehli Sünnet ve el-Cemaat Ordusu örgütünün kurulmasına yardımcı oldu. Ancak 2004’ün şubat ayında Felluce kentinde yakalandı ve 10 ay kalacağı “Buka” karargahına gönderildi.

İşte, Bağdadi’nin aşırı fikirlerinin filizlenmesinin ve çevresinin de burada oluştuğu aktarılıyor. Hapishanede toplu namaz kıldırdığı, dini dersler verdiği ve cuma hutbesi okuduğu biliniyor.

Bir hapishane arkadaşının anlattığına göre, "Bağdadi az konuşan biriydi. Ancak o dönem Saddam Hüseyin yanlıları ve cihatçıların bir karışımı olan hapishanede, bu iki rakip grup arasında hareket etme kabiliyeti konusunda oldukça yetenekliydi".

Bağdadi, hapishanede sıkı dostluklar kurdu ve 2004’ün aralık ayında serbest bırakıldıktan sonra da bu dostlarıyla iletişimini sürdürdü.

 

Hapishaneden sonra El-Kaide

 

Bağdadi hapishaneden çıktıktan sonra, o dönem El-Kaide’nin Irak sözcülüğünü yapan Ürdünlü Musab ez-Zerkavi kendisine Şam’a gitmesini tavsiye etti ancak daha sonra Zerkavi bir saldırıda öldürüldü.

Öte yandan o dönemde Irak’ta önemli bir başka gelişme yaşanıyordu. 2006 yılında Irak El-Kaidesi liderlerinden Ebu Eyyüb el-Masri, örgütün Irak ayağını feshetti ve "İslam Devleti Örgütü"nü kurdu. Bu örgüt, El-Kaide’nin Irak şubesi olarak varlığını sürdürdü.

Ebubekir el-Bağdadi de bu örgütte yerini aldı.

 

Bağdadi’nin öne çıkması

 

Bağdadi’nin dini bilgisi ve başkalarını etkileyen söylemleri, örgüte katılan yabancılar ve Iraklılar arasında gücünün artmasını sağladı.

Örgütte kısa süre içerisinde "Şeriat Komitesi Bakanlığı"na, ardından da o dönem örgütün liderliğini yapan Ebu Ömer el-Bağdadi’ye tavsiye veren 11 üyeli Şura Konseyine üye olarak atandı.

2010 yılına gelindiğinde, örgütün lideri bir saldırıda öldürüldü ve Bağdadi, Şura Konseyi tarafından yeni lider olarak belirlendi.

Bağdadi ilk olarak ABD Özel Kuvvetlerinin büyük darbe vurduğu örgütü yeniden yapılandırmaya başladı. 2011’de Suriye’de başlayan huzursuzluk ise örgüt için fırsattı. Bundan yararlanan Bağdadi, Suriye’deki adamlarından birinden gizlice örgütün Suriye ayağını kurmasını istedi.

 

Irak ve Şam İslam Devleti: DEAŞ

 

Ancak Bağdadi ile Suriye'de Beşşar Esed’e karşı mücadeleyi önceleyen örgütler arasında ayrışma yaşandı. Esed’in gitmesini öncelik olarak benimsemeyen Bağdadi, elinde bulundurduğu acımasız güçle kendine ait bir devlet kurmak için çalışmaya başladı.

2013 yılının baharında, örgütün ismini “Irak Şam İslam Devleti” olarak değiştirdi.

 

Başlangıç ve bitiş

 

4 Ekim 2011’de ABD Dışişleri Bakanlığı el-Bağdadi’yi küresel terörist ilan etti ve yakalanması ya da öldürülmesi için 10 milyon dolar ödül koydu. 5 Kasım 2014’te Forbes’in “Dünyanın En Güçlü İnsanları” listesine girdi.

2014’ün haziran ayında terör örgütü DEAŞ, Irak’ın en büyük ikinci kenti olan Musul’u ele geçirdi. Kısa bir süre sonra örgütün sözcüsü, “İslam Devleti” adını aldıklarını ve "hilafeti ilan ettiklerini" duyurdu.

Bu açıklamadan günler sonra Bağdadi, Musul’da vaaz verdiği bir cuma hutbesinde kendini halife ilan etti. Örgütü kısa sürede, Irak ve Şam’da geniş toprak parçaları ele geçirdi.

Ancak bu uzun süre devam etmedi. Terör örgütü hem Irak hem de Suriye’de şiddetli bir silahlı çatışmayla karşı karşıya kaldı. 2017’nin aralık ayında Irak Silahlı Kuvvetleri, ülkenin her bölgesinde kontrolü sağladığını açıkladı.

Aynı durum Suriye için de geçerliydi. Terör örgütü tutunmaya çalıştığı bütün bölgelerden sökülerek atıldı.

Sık sık öldürüldüğü iddiası ortaya atılan terör örgütünün lideri Bağdadi ise, zaman zaman yayımladığı ses kaydı ya da video görüntüleri ile ortaya çıkıyordu.

 

DEAŞ'ın "mirası"

 

Terör örgütü DEAŞ, Irak ve Suriye’de yüzlerce kilometreyi bulan toprak parçası ve buralarda bulunan onlarca kenti ele geçirdi.

Irak ve Suriye’de terör örgütünün işgali altında bulunan kentlerden, köylerden yüz binlerce insan göç etmek zorunda kaldı.

Kaçmayı, göç etmeyi başaramayanlar ise ya öldürüldü ya da zorla örgütün saflarına katılmak durumunda bırakıldı.

Örgüt, kentlerde toplu katliamlar gerçekleştirdi. Öyle ki, Irak ve Suriye’de yüzlerce toplu mezar bulundu. Yeni toplu mezarları arama çalışmaları hala devam ediyor.

DEAŞ, tarihi binlerce yıl öncesine kadar giden kentleri de hedef aldı. Kentlerde bulunan tarihi eserler, türbeler yıkıldı. Örgüt sistematik şekilde şehirlerin tarihi dokularını paramparça etti.

 

ABD Başkanı Trump: "Az önce çok önemli bir şey oldu."

 

Terör örgütü DEAŞ'ın elebaşı Ebubekir el-Bağdadi, 26 Ekim 2019 günü ABD'nin düzenlediği bir operasyonla İdlib yakınlarında ölü olarak ele geçirildi.

ABD Başkanı Trump'ın Twitter hesabından "Az önce çok önemli bir şey oldu." şeklindeki paylaşımı kamuoyunda ve medyada heyecan yarattı.

Beyaz Saray, bu açıklamadan kısa süre sonra, Trump'ın bugün TSİ 16:00'da "önemli bir açıklama" yapacağını duyurdu, ancak açıklamanın içeriğine dair ipucu vermedi.

Öte yandan, Reuters'ın haberine göre, İranlı yetkililer, 'Suriyeli kaynakları Bağdadi'nin öldüğüne dair bilgi verdi' açıklamasını yaptı.

Ayrıca Newsweek dergisi, Pentagon yetkililerine dayandırdığı haberinde, Trump'ın geçen hafta DEAŞ sözde lideri Ebubekir el-Bağdadi'nin hedef alınacağı çok gizli bir operasyona izin verdiğini ve bu operasyonun gerçekleştirildiğini iddia etti.

Habere göre Pentagon yetkilileri, Suriye'nin İdlib kentinde düzenlenen söz konusu operasyonda Bağdadi'nin öldüğüne inandıklarını ancak kesin durumu teyit etmek üzere çalışma yaptıklarını kaydetti.

Haberde, saldırı sonucuyla ilgili Beyaz Saray'ı bilgilendiren askeri yetkililerin, "Bağdadi'nin öldürüldüğünden büyük oranda emin olduklarını" söyledikleri belirtildi.

 

Ekşi Sözlükte: IŞİD – DAEŞ- DAİŞ

 

DEAŞ terör örgütünün kamuoyunda ve medya değişik yazılış ve telaffuzları var.

Ekşi Sözlükte DEAŞ’la ilgili sözlük bilgileri şöyle yer alıyor:

“Işid: Irak ve Şam İslam Devleti

Daeş, Daiş, Deaş: ad-Dawlah al-Islamiyah fil-‘Iraq wa ash-Sham

Arapça Telaffuzu: Da'iş)

Yani bu daeş, daiş, deaş arapçasının kısaltmasının latinizasyonundan geliyor.”

 

KAYNAKÇA: Portre: Terör örgütü DEAŞın elebaşı Ebubekir el-Bağdadi  (Al Jazeera, Alkhaleejonline, TRT Haber, 28.10.2019), Ebubekir El Bağdadi Kimdir? (sozcu.com.tr, 28.10.2019), DEAŞ sözde lideri Ebubekir El-Bağdadi kimdir? Ebubekir El Bağdadi öldü mü? (sabah.com.tr, 28.10.2019), Işid, daeş, daiş (eksisozluk.com, 28.10.2019).