Ressam, mimar, seramik
sanatçısı, öykü yazarı (D. 8 Ağustos 1915, İstanbul - Ö. 4 Mart 1994,
İstanbul). Galatasaray Lisesi ve İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi Mimarlık
Bölümü (1943) mezunu. Tekel Genel Müdürlüğü ve Bayındırlık Bakanlığı’nda mimar
olarak görev yaptı. 1952’de Birleşmiş Millerler bursuyla, Paris’e gönderildi.
Döndüğünde (1956) Bayındırlık Bakanlığı’ndaki görevine devam etti. 1957’de
Kabil Büyükelçilik Binası projeleri için Afganistan’a gitti. 1961’de Fransa
Hükümeti’nin bursu ile yeniden Paris’e gitti. Orada kalmak için Bayındırlıktaki
görevinden ayrıldı. 1965’te Türkiye’ye döndüğünde Özel Işık Mimarlık Okulu’nda
ve İstanbul Devlet Tatbiki Güzel Sanatlar Yüksekokulu (Marmara Üniversitesi
Güzel Sanatlar Fakültesi)’nda resim dersleri verdi.
İlk kişisel sergisini
1957’de İstanbul’da açan Burak, resimlerindeki başkaldırıcı tutum ile
anlatımcılık akımına dâhil edildi. Gaziantep Hükümet Konağı, İzmir Adliyesi,
Ankara Banknot Matbaası, Rize Adliyesi, Beşiktaş Şair Nedim İlkokulu gibi Türkiye’nin
birçok önemli yapısına imzasını attı. 1965’ten itibaren yurt içi ve yurt
dışında çeşitli sergiler açtı.
Çalışmalarıyla 1964
Utrillo Ödülü (Fransa), 1967 Türkiye Çağdaş Ressamlar Birliği Birincilik Ödülü,
1973 Devlet Resim ve Heykel Sergisi Başarı Ödülü, 1982 Sedat Simavi Vakfı Resim
Ödülü, Yakutiler ile 1992 Yunus Nadi Yayımlanmamış Öykü Ödülünü aldı.
“Cihat Burak, hem
resimde, hem öyküde üsluplar, kişilikler yönünden tutarsız görünen bir ortamda,
kendi tarzını yaratmış ve güvenlik altına almış bir isim. Mimarlığını
gölgeleyen resmiyle öne çıktığı bir dönemde Cardonlar’ı yayımlayarak,
büyüleyici fırçasının yanına, usta kalemini de ekledi. Yıllar sonra,
pırıltısından hiçbir şey yitirmeyen resimleri gibi öyküleri de hâlâ capcanlı...”
(Ferid Edgü)
“Akademik formasyonlu
mimarların evrensel ve anonim zevkinden (düzgün desen, perspektif duygusu,
temizlik tutkusu, incecik, nerdeyse suluboya gibi sürülen renk...) arınmış, ona
tümüyle sırt çevirmiş bir dünyaydı, Cihat Burak’ın mimarlık hayatı dışında kurduğu,
pasta harcı kadar kalın boyalı, farklı perspektifli, mizahlı, ustalaşmayı
değil, ustalaşmamayı bir meydan okuma saymış çok özgün resim dünyası...” (Vivet Kanetti)
“Daha çok mimar ve ressam
olarak tanınan, Cihat Burak’ın hikâyelerine yakından baktığımızda, onun,
hikâyeciliğin birbirine zıt, iki uç tarzında da örnekler kaleme aldığını
rahatlıkla sezebiliriz: Dış dünyanın gerçekliğinden bağımsız “fantastik”
diyebileceğimiz hikâyelerin yanında, neredeyse “anı” denecek kertede dış
gerçeklikle bire bir örtüşen hikâyeler...” (Behçet Çelik)
ESERLERİ (Öykü): Cardonlar
(1981), Yakutiler (1992), Zenci Kalınız (2004).
HAKKINDA: Nurullah
Berk-H. Gezer, 50 Yılın Türk Resim ve Heykeli
(1973), Türkiye Ansiklopedisi (C. 1, s. 180, 1974), TDE Ansiklopedisi
(c.1, 1977), Doğan Hızlan / Kitaplar Kitabı
(1996), Ece Ayhan / Sivil Denemeler Kara (1998), Kaya Özsezgin / Türk
Plastik Sanatçıları (1999), TBE
Ansiklopedisi (c. 1, 2001), Cardonlar / Cihat Burak - Yakutiler / Cihat Burak
(Cumhuriyet Kitap, 6.12.2001), Semih Gümüş / Öykülerde İstanbul (2002), Behçet
Çelik (Virgül, sayı: 48, Şubat 2002), Vivet Kanetti (Virgül, sayı: 50, Nisan
2002).