Zekai Şen

CİDDİ BİR İLİM ADAMI: ZEKAİ ŞEN

İstanbul Teknik Üniversitesi'nde bilimsel çalışmalarıyla dünya çapında meşhur olan Zekai Şen'i Türkiye ne zaman fark eder acaba?

Ne zamandır bıkmış idik kibirli ve bilimsel bilginin doğruluğuna iman ile bağlanan akademisyenlerden.  Uzun zamandır üniversitelerimiz bu tarzda öğretim görevlisi barındırıyor. Bilimsel bilgiye katkıda bulunmuyorlar, fakat bilim üzerinden bilimin yetke sahibi olmayan alanları reddedebilecekleri gibi garip bir zanna kapılıyorlar. Ancak, benim amacım burda bu tarz akademisyenleri eleştirmek değil. “Profesör Doktor” olmasına rağmen odasının kapısına dahi sadece ismini yazdıracak nitelikte bir tevazuya sahip olan bir bilim adamından söz etmek gerçek niyetim: Zekai Şen.

Zekai Şen, İstanbul Teknik Üniversitesi, İnşaat Fakültesi, İnşaat Mühendisliği, Hidrolik Anabilim Dalı’nda bir Profesör. Ben de kendisini bir İnşaat Mühendisliği öğrencisi olmam dolayısıyla tanıyorum. Kendisinden ders almışlığım da var. 

Mühendislikte matematik modelleme esasları

Dersin ismi şu: “Mühendislikte Matematik Modelleme Esasları”. Bu derste Zekai Hocamız, tabiatla ilgili basit görünen olayları formülize etmeyi ve grafiğe dökebilmeyi öğretiyor bizlere. Yıllarca kaziye-i muhkeme olarak öğrendiğimiz formüllerin nasıl çıkarıldığını, nereden geldiğini de öğreniyoruz. www.sis.itu.edu.tr adresinde dersin içeriğiyle ilgili de şöyle bir açıklama yapılmış:

 “Model formasyonu. Kabuller. Matematik sorunun formüllendirilmesi. Model geçerliliğinin sınanması. Model duyarlılığının çözümlenmesi. Çözümlerin yorumlanması. Modelin karar, tasarım ve tahmin için kullanılması. Diferansiyel denklem temel fikir ve kavramları. Büyüme ve küçülme temel diferansiyel denklemleri. Değişkenleri ayırabilen diferansiyel denklemler. birinci dereceden doğrusal diferansiyel denklem ile modelleme. İkinci dereceden diferansiyel denklem modellenmesi. Diferansiyel denklem takımı ve kaotik davranışlar. Dinamik kaotik modelleme. Fraktal (kesirli) geometrisi modellemesi. Nüfus modellemesi. Karbon yaşlanması. Su ısınma ve soğuma modelleri. Yapay böbrek makinası modellemesi. Roket uçuşları. Göl modellemesi. Mekanik salınımlar. Bilgisayar uygulamaları.”

Güdük itirazlara baba cevaplar!

Bu dersin şöyle bir güzel yanı var ki, Newton’ın, Pascal’ın, Einstein’in, Heisenberg’in ve daha nice batılı bilim adamının bilimsel hakimiyetini kabul etmiş zihinler, bu derste daha farklı bilim adamlarının da geçmişte yaşamış olduğunu görüyor. Zekai Hocamız, derste Farabi’den, İbn Sina’dan, Harezm’den, Kerhi’den, Battani’den ve daha birçok Müslüman bilim adamından bahsederken kendisine yutturulan herzelerin doğruluğuna inanmış bazı zavallı kimseler de çıkabiliyor. Zekai Hoca, bir denklemi garplı bir bilimcinin değil de bir Müslüman bilim adamının bulduğunu anlatırken, kendisine olmadık itirazlar yöneltilebiliyor. Bu çorak ve güdük zihni işleyişin hakim olduğu yerde bu tarz çıkışlar da anormal olmasa gerek. Her şeye rağmen Zekai hocamız kendisine sorulan soruları ciddiyetle ve vakarla en güzel bir şekilde yanıtlamasını da biliyor.

Zekai Şen: Zemzeme yaklaştıkça  imanım artıyor

Zekai Şen hoca için Hidrolik Anabilim Dalı’nda demiştik değil mi? Hocanın esas çalışmaları da zaten bu alanda. Kendisi, merkezi şu an Aksaray’da bulunan Su Vakfı’nın başkanı. Ayrıca Suudi Arabistan’daki Zemzem Araştırmaları Enstitüsü’nün de yöneticisi. Bu enstitünün başkanlığını yıllardır gayr-i Müslimlerin yönettiğini ve vakfın ilk Müslüman yöneticisinin Zekai hoca olduğunu duyunca şaşırdım doğrusu. Zemzem gibi hayati bir meseleyi nasıl Müslüman olmayanların ellerine bırakabilirlerdi ki birileri?

Neyse, konudan sapmayalım. Zekai hocanın zemzem üzerine yaptığı yorum ise çok ilginç: “İmanlı bir insandım. Zemzem kuyusu hakkında araştırmalar yaptıkça imanım daha da arttı. Zira bilimin açıklayamadığı çok fazla şey var. Bilimin açıklayamadığı noktada iman devreye giriyor.” Garip değil mi? Belirli çevreler bilimsel bilginin hükümranlığından bahsedip dine ilişkin bütün değerleri inkar ederken, bir bilim adamı çıkıyor ve bilimsel araştırmaları vesilesiyle imanının kuvvetlendiğini söylüyor. Zekai hoca, Suudi Arabistan’da yalnızca Zemzem’den sorumlu değil. Hocamız aynı zamanda Suudi Arabistan Stratejik Yer altı Suları Sorumlu Başdanışmanı.

Bitirdiği Okullar

Zekai Şen hocanın lisanstan doktoraya kadar mezun olduğu okullar şöyle:

1971 yılında İTÜ İnşaat Fakültesi, Betonarme ve Yüksek Mukavemet Kürsüsünden Yüksek Mühendis derecesi

1972 yılında İngiltere Imperial College of Science, Medicine and Technology'de DIC (Diploma of Imperial College) derecesi

1972 yılında İngiltere Imperial College of Science, Medicine and Technology'den M. Sc. (Master) derecesi

1974 yılında İngiltere University of London'dan Ph. D. (Doktora) derecesi

1979 yılında İTÜ İnşaat Fakültesi Hidrolik ve Su Kuvvetleri Kürsüsünde doçent derecesi

1983 yılında Suudi Arabistan, King Abdulaziz University, Faculty of Earth Sciences'dan hidrojeoloji konusunda profesörlük derecesi almıştır.

Hocamızın aldığı  ödüller de şunlar

1978 TÜBİTAK Teşvik ödülü  (Otoran isimli yöntemi için)

1981 King Abdulaziz University, İdari görev başarısı ödülü

1983 Aynı üniversite'nin Yer Bilimleri Fakültesi bilim plaketi

1984 İTÜ İnşaat Fakültesi plaketi

1985 İTÜ Rektörlüğü  plaketi

1986 American Institute of Hydrology mührü

1993 TÜBİTAK Bilim ödülü

1998 YILIN ADAMI (Man of year 1998) - American Biographical Institute.

Ümit yayıyor!

Zeka hoca anadili olan Türkçe’yi bilmesinin ve çok da önemsemesinin yanında, Arapça, İngilizce, Fransızca, Almanca ve Norveççe biliyor. Amerikan gavurunun bile kıymetini bildiği, dünya çapında böylesine meşhur bir gerçek bilim adamının Türkiye’de tanınmaması acıklı değilse nedir?

Dedik ya, aslında çok da üzülmemek gerekir. Böylesine koyu bir sefaletin hakim olduğu bir ortamda nasıl bir gelişme beklenebilir ki? Türkiye’ye dair bütün ümitlerimizin azalmasına rağmen Zekai Şen hoca bize ümit veriyor. Haliyle, tavırlarıyla ve düşünceleriyle henüz her şeyin bitmediğini ve yapılabilecek daha bir sürü şeyin olduğunu hatırlatıyor. İslam tarihinin cins kafaları olan İbn Rüşd, İbn Tufeyl, el-Harezm, el- Cabir gibi pek çok Müslüman felsefe ve bilim adamının geleneğini yaşatıyor bugün Zekai Şen hoca. Derslerinde bu isimlerden sık sık bahsetmesi ve felsefeye vurgu yapması İslam Filozoflarının geleneğinin de sahipsiz kalmadığına delalet ediyor. İnşaallah ileriki günlerde Zekai hocanın Türkiye’de nüfuzu artar da bazı samimi bilimsel gelişmelere şahit olabiliriz.

Zekai hocanın özgeçmişi için:   http://zesen.tripod.com/Ozgec.html

Not: Hocanın özgeçmişinde İTÜ Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi’nde çalışmaktadır yazıyor ama bu bilgi eskidir. Şu an hocamız İnşaat Fakültesindedir.

KAYNAK: Portre: Ciddi bir ilim adamı: Zekai Şen (dunyabizim.com, 16 Kasım 2009).