Dilci
ve tarihçi, Dil Derneği Onursal Başkanı (D. 13 Haziran 1925, Van - Ö. 15 Ekim
2015, Ankara). Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi (1951)
mezunu. Bitirdiği fakültede bir yıl sonra asistan olarak göreve başladı ve
Kemalpaşazade üzerine yaptığı tezle doktorasını tamamladı. Daha sonra aynı
tarihçinin I. ve II. defterlerini (Osman ve Orhan dönemleri) de bilimsel
yöntemlerle yayımladı. Doçentlik tezi olarak Kanuni’nin oğlu Şehzade Bayazıt
Vak’ası denilen kardeş kavgalarını ele aldı. Aynı yerde “Osmanlı
Teşkilatında Hassa Mimarları” başlıklı çalışmasını da profesörlük takdim
tezi olarak sundu ve profesörlüğe yükseldi. Ayrıca kültür tarihi üzerine
çalışmalar yaptı. AÜ’deki görevini Yakın Çağ Tarihi Anabilim Dalı Başkanı
olarak sürdürdü. DTCF Dekanlığı
(1969-72), TRT Yönetim Kurulu üyeliği (1972-78), Türk Dil Kurumu Başkanlığı
(1977-83), Kültür Bakanlığı Müsteşarlığı (1978-79) görevlerinde bulundu. Türk
Dil Kurumunun statüsü değiştirildikten sonra kurulan Dil Derneğinin
başkanlığını yaptı. İtalyan Cavaliere Nişanı’nı aldı.
Prof.
Dr. şerafettin Turan 15 Ekim 2015 günü Ankara'da vefat etti. Cenazesi Kocatepe
Camiinde öğle vakti kılınan namazın ardından Gölbaşı Mezarlığında toprağa
verildi.
“Prof.
Dr. Şerafettin Turan (Doğ.1927,
tas.1925) çağdaş Türk tarihçiliği içinde seçkin bir yer tutmaktadır.
Prof. Turan akademik ilerleme yükselmesinin her aşamasında verdiği özgün
eserler yanında daha pek çok araştırmaya imza atmış, Türk tarihini en eski dönemlerden
günümüze kadar uzanan tarihsel süreç içinde değerlendirip yorumlayan bir
ustalık, bir beceri kazanmıştır. Öte yandan Prof. Turan, Türkiye’nin güncel
sorunlarıyla ilgili değişik başlıklar altında yurtiçinde ve yurtdışında pek çok
toplantıya katılmış ve bunları geniş kitleler önünde tartışmış, yeni çözümler
üretmiştir.” (Zeki Arıkan)
ESERLERİ:
1829
Edirne Anlaşması, Osmanlı Teşkilatında Hassa Mimarları, Rodos ve 12 Adanın Türk
Hakimiyetinden Çıkışı, Fatih Mehmed, Uzun Hasan Mücadelesi ve Venedik,
Venedik’te Türk Ticaret Merkezi, Atatürk ve Ulusal Dil, Kanuninin Oğlu Şehzade
Beyazid Vak’ası, Rodos’un Zaptından Malta Muhasarasına, Atatürk’ün Düşünce
Yapısı, Türk Kültür Tarihi - Türk Kültüründen Türkiye Kültürüne ve Evrenselliğe
(2000), İsmet İnönü, Yaşamı, Dönemi ve
Kişiliği (2000), Türkiye-İtalya İlişkileri I - Selçuklular’dan Bizans’ın
Sona Erişine (2001), Türk Devrim Tarihi (5 cilt, 8 kitap, 1991-2002),
İsmet İnönü - Yaşamı Dönemi Kişiliği (2003).
KAYNAKÇA: Afşin Oktay - Kemal Bağlum / Biyografiler Ansiklopedisi
(1959), Yurt Ansiklopedisi (c. X, 1984), Muzaffer Uyguner / Şerafettin
Turan’dan “Türk Devrim Tarihi-
